Пад Ішкальдам натрапілі на загон татараў з 500 коннікаў і разграмілі яго, але некалькі чалавек паспелі ўцячы ды папярэдзіць пра небяспеку свае галоўныя сілы.
Нашае войска спынілася нанач недалёка ад Клецка, у вёсцы Ліпа, а раніцай наступнага дня (6 жніўня, у сераду) рушыла проста на татараў. Гетман найвышэйшы Станіслаў Кішка раптам занядужаў і замест яго пры поўнай згодзе старэйшых чыноў каманду над харугвамі пераняў Міхал Глінскі.
Калі Глінскі падвёў войска да Краснага Ставу і ракі Лань, татары ўжо стаялі на процілеглым беразе падрыхтаваныя да бітвы. Абстрэльваючы з лукаў нашы харугвы, яны не давалі ім пераправіцца цераз Лань. Некалькі гадзін вялася перастрэлка. Тым часам войска Глінскага падрыхтавала дзве гаці і ўсімі сіламі пачало пераправу. Аднак па правай гаці конніца перайшла хутчэй, чым па левай, дзе знаходзіўся князь Глінскі. Заўважыўшы гэта, татары разам наваліліся на правае крыло і шмат каго ў ім пабілі. Тады паспяшаўся Глінскі, які з левым крылом скончыў пераправу ды што было моцы заатакаваў татараў, разразаючы іх войска на дзве паловы. Пашматанае правае крыло паспела ачуцца ды таксама кінулася на ворага. Гэтак частка татараў апынулася ў атачэнні. Яны не вытрымалі націску і пачалі ўцякаць.
Вершнікі князя Глінскага доўга яшчэ гналіся за рэшткамі татарскіх загонаў, забіваючы і беручы ў палон хіжых наезнікаў. Яны пераймалі іх на розных дарогах - каля Слуцка, Петрыкава, на Ўкраіне. Мала хто з вялікага войска вярнуўся ў крымскія ўладанні.
А пад Клецкам, дзе была здабытая першая буйная перамога Вялікага Княства над крымскімі татарамі, чакалі вызвалення дзесяткі тысяч жыхароў Беларусі, якіх татары збіраліся весці ў няволю.
Генадзь САГАНОВІЧ
На зыходзе 1512 года Маскоўская дзяржава распачала новую вайну за «искони русские земли» - Беларусь і Ўкраіну, што ўваходзілі ў склад Вялікага Княства Літоўскага і пад уладаю Маскоўшчыны ніколі не знаходзіліся.
Фарпостам Княства на ўсходзе быў старажытны беларускі горад Смаленск. У ліпені 1514-га яго ўзяло ў аблогу велізарнае 80-тысячнае войска маскоўцаў, папоўненае наёмнікамі з заходнеэўрапейскіх краінаў. Па гарадскіх умацаваннях амаль бесперапынна білі трыста гарматаў. Ваявода Юры Салагуб капітуляваў.
Натхнёны поспехам маскоўскі князь Васіль ІІІ кінуў свае войскі ўглыб Беларусі. Услед за Смаленскам здаліся ворагу Крычаў, Амсціслаў і Дуброўна. Крамлёўскі валадар быў настолькі ўпэўнены ў сваёй перамозе, што пад час адной з застоліц загадаў сваім ваяводам «войскі літоўскія і польскія з каралём да Масквы як быдла пугамі гнаць». Над дзяржаваю сапраўды навісла смяротная небяспека.
Вялікі князь Жыгімонт Стары здолеў сабраць пад свае сцягі ў Менску толькі трохі болей за 30 тысяч ваяроў. Тут былі 16 тысяч коннікаў паспалітага рушання Вялікага Княства пад камандаваннем славутага гетмана Канстанціна Астрожскага, 14 тысяч польскіх конных жаўнераў, тры тысячы найманай пяхоты і 2500 шляхцічаў-добраахвотнікаў з Польшчы. Жыгімонт з чатырохтысячным войскам застаўся ў Барысаве, а асноўныя сілы на чале з Астрожскім рушылі насустрач варожай ардзе. Пры канцы жніўня адбыліся першыя сутычкі з ворагам на рэках Бярэзіне, Бабры і Друці.
Пасля некалькіх паразаў расейскае войска спынілася паміж Воршай і Дуброўнай на рэчцы Крапіўне. Тут і адбылася вырашальная бітва. Частка конніцы Астрожскага ўброд і наўплаў - без стратаў - пераправілася цераз Дняпро. Астатнія коннікі, пяхота і артылерыя пераадолелі раку трохі вышэй, па таемна наведзеным наплыўным мосце. Палкі Канстанціна Астрожскага пачалі шыхтавацца насупроць стану маскоўцаў уначы з 7 на 8 верасня. У цэнтры гетман паставіў 16 тысячаў ліцьвінскай конніцы, па баках - палякаў. Наперадзе былі сабраныя сама трапныя стралкі.
На досвітку пад гукі трубаў і бубнаў маскоўскія ваяводы Чаляднін і Булгакаў-Голіца павялі палкі ў першую атаку. Астрожскі звярнуўся да сваіх ваяроў з кароткай гарачаю прамовай: «Мужныя рыцары! Няхай доблесць і мужнасць вашы будуць вартыя слаўных бацькоў!..»
Няўдача першай атакі не надта збянтэжыла Чалядніна і Голіцу: у іх была амаль трохразовая перавага - 80 тысяч супроць 30. Такая самаўпэўненасць саслужыла ваяводам дрэнную службу. Яны кепска ўзаемадзейнічалі і нават не лічылі патрэбным дапамагаць адзін аднаму. Калі ваяры Астрожскага ўдарылі па палках Булгакава-Голіцы, Чаляднін ад бою ўхіліўся, а калі ўдар абрынуўся на ягоных ваяроў, Голіца адплаціў тым сама.
Спроба абысці нашае войска і наляцець з тылу не ўдалася, і пасля паўдня маскоўскія ваяводы кінулі на праціўніка галоўныя сілы. Сеча дасягнула найвышэйшага напалу. Гетман быў сярод сваіх жаўнераў. Ягоная ўзнятая над галавою булава дадавала мужнасці слабейшым.