***
У мяне ёсць мухі. Самую надакучлівую муху завуць Наташа. Я люблю ўвечары легчы, выключыць святло і сказаць уголас:
— Наташа, адчапіся. Не сёння.
***
З усіх маіх унутраных асобаў крыху пакіраваць целам захацелася хіпстару.
Ён сказаў: «Не хачу будаваць хату — хачу маленькія бутэлечкі, як у модных мінскіх кавярнях». Унутраны этнограф не стаў пярэчыць, бо коркі з бярозавай губы выраблялі даўно-даўно. Унутраны пісьменнік вырашыў пра гэта напісаць. Унутраны гаспадар парадаваўся, што будзе чым затыкаць бутэлькі.
Усе мы тут рады. Усім нам тут добра. І Наташа ўсміхаецца.
Ліпень
***
Месяц таму мы з цёткай Воляй заўзята дзяліліся агародніцкімі поспехамі: я от гэта пасадзіў, а я гэта. Мы не слухалі адно аднаго, увесь час перабівалі, каб паспець пераказаць паболей дасягненняў.
Цяпер правілы змяніліся. У размовах мы жалімся на надворʼе і яго наступствы: у мяне гэта пагарэла, а ў мяне яно ўвогуле не вырасла, бе-бебе. Перамагае той, хто больш пацярпеў ад сонца.
***
Неспадзеўкі на Прудок напаўзла чорная хмара. Усе мы ціхенька сядзім пад вокнамі і молімся: толькі б хмара не збочыла, толькі б пайшоў дождж, толькі б сёння не Юравічам, а нам. Ужо няма розніцы, каму маліцца. Усё навокал заціхла ў спадзяванні. Усё навокал прасякнута спужаным няверʼем.
Дождж пайшоў. Выдых. Палёгка. Шчасце.
Апасля скажуць: то не дождж быў — то хлеб быў. Апасля маці запытаецца: «Ну што, павесялелі градкі?». Мы тут вельмі залежым ад дажджу.
Мы тут вельмі весялеем ад дажджу.
***
Мой дваюрадны дзед зачарпнуў вады з лужыны твар памыць. Раз зачарпнуў. Другі зачарпнуў. А дзе вада? А няма вады. Глядзіць, а з таго месца вясёлка пачынаецца.
— От ты вер ці не вер, а так і было.
— Веру.
***
Ягор дапамог зразумець магічную палескую фразу «Тут палку кінь — і тая папаўзе». Калі Тая — жонка Тоя, то гэта просты спосаб выклікаць Таю. Цяпер мы ведаем, што Той — тутэйшы аўтарытэт і што Тая можа паўзці.
Хм.
***
Эўрыка! «Неспадзеўкі на Прудок напаўзла чорная хмара». Тая — гэта хмара. Тут палку кінь — і Тая папаўзе. Гэта старадаўні магічны спосаб выклікаць дождж. Апошні раз я кідаў палку ў сне, калі тычкі на фасолю ставіў, а яны падалі.
Хочаце дажджу — кідайце палку ў агарод.
***
Купіў у бабулі сала для заўтрашніх талакоўцаў. Сам я, хто не ведае, даўно не ем ні сала, ні мяса. Старанна схаваў шматок у пограб. Пяць хвілін я і сала неяк абыякава ставіліся адзін да аднаго. Што было потым, я не памятаю. Памяць вярнулася да мяне, калі на талерцы засталіся толькі недаедзеныя кавалкі цыбулі.
***
Жыць на Палессі — гэта легчы спаць і пакутаваць, пакутаваць, пакутаваць. Потым а палове першай ізноў дастаць сала.
Чым я буду талакоўцаў карміць?
***
Калі мой унук пацікавіцца, хто ж зрабіў такі ладненькі брыль над ганкам і дах над сенцамі з каморай, я раскажу яму пра першых талакоўцаў: Віталіка, які, апроч таго што добра дапамагаў ва ўсім, пацешыў вершыкам пра ката, у якога яйцы «блішчаць у лучыках фанарыка», Сашу, які любую працу пачынаў словамі: «Гэта дурная работа», а потым яго няможна было за вушы адцягнуць ад той работы, Сержука, які распілаваў нажоўкай мо сто кубаметраў бэлек, а яшчэ заўзята ратаваў маю нагу, каторай я стаў на цвік, і Янку, якая бегала ў краму, каб даведацца ў прадаўчыхі, як гатуюць халаднік, і карміла нас як на ўбой.
Я абяцаю, што ніколі не забуду гэтыя тры дні. Што буду спаць у двары і заўсёды чакаць вас у госці.
Дзякуй.
Палескае сафары
Прыйшлі мы з сябрам Арцёмам у Боруск да дзеда Косціка і бабы Гашы, а іх сын, дзядзька Валодзя, кажа:
— За хатай сляды ваўка. Шура ўгледзеў.
— Мо то сабака? — дзед Косцік не хацеў верыць.
— Не, бацька, воўк. Барсук усю ноч брахаў. Вечарэла марудна.
— Ну і ціш. Лісток не шалахнецца, — штораз паўтараў дзед Косцік.
Дзядзька Валодзя курыў на лаўцы ля хаты. Ён чакаў ночы. Ваўка трэба застрэліць. Курыць болей не хацелася, і ён павёў нас да суседа Шуры, які ўгледзеў ваўка. Той быў п’яны, сварыўся са сваім сабакам.
— Што ты Палкана ганяеш? Ён на Вову брэша, каб не лазіў ля цябе. Шура пачаў блытана распавядаць, як выйшаў на воўчае кубло за грэбляй. З сабой меў ружжо.
— Ваўчыца — во такая малая. Воўк здаравенны — кабанё! Ён і ходзіць. А там тры штучкі. Шчаня-я-яткі. Яна — ваўчыца — паглядзела на мяне. Дык я кажу: да ідзіце вы! Жывіце вы, кажу.
Ён пераказаў гісторыю некалькі разоў. Пакрысе ружжо ператварылася ў гранатамёт. Бжжжжжж! — страляў з уяўнага гранатамёта Шура ў сваім аповедзе.