17 Δες, εσύ ονομάζεσαι Ιουδαίος, και επαναπαύεσαι στον νόμο, και καυχάσαι στον Θεό, 18 και γνωρίζεις το θέλημά του, και διακρίνεις τα όσα διαφέρουν, καθώς διδάσκεσαι από τον νόμο· 19 και έχεις πεποίθηση στον εαυτό σου, ότι είσαι οδηγός τυφλών, φως εκείνων που είναι μέσα στο σκοτάδι, 20 παιδαγωγός των αφρόνων, δάσκαλος των νηπίων, έχοντας τον τύπο τής γνώσης και της αλήθειας, που είναι μέσα στον νόμο. 21 Εσύ, λοιπόν, που διδάσκεις τον άλλον, δεν διδάσκεις τον εαυτό σου; Εσύ που κηρύττεις να μη κλέβουν, κλέβεις; 22 Εσύ που λες να μη μοιχεύουν, μοιχεύεις; Εσύ που αηδιάζεις για τα είδωλα, διαπράττεις ιεροσυλία; 23 Εσύ που καυχάσαι στον νόμο, ατιμάζεις τον Θεό με την παράβαση του νόμου; 24 Επειδή, όπως είναι γραμμένο, το όνομα του Θεού εξαιτίας σας δυσφημείται ανάμεσα στα έθνη. 25 Βέβαια, η περιτομή ωφελεί μεν, αν εκτελείς τον νόμο· αν, όμως, είσαι παραβάτης τού νόμου, η περιτομή σου έχει γίνει ακροβυστία. 26 Αν, λοιπόν, ο απερίτμητος τηρεί τα διατάγματα του νόμου, δεν θα λογαριαστεί η ακροβυστία του ως περιτομή; 27 Και ο απερίτμητος από τη φύση του, εκτελώντας τον νόμο, θα κρίνει εσένα, που, ενώ έχεις το γράμμα τού νόμου και την περιτομή, είσαι παραβάτης τού νόμου. 28 Επειδή, Ιουδαίος δεν είναι αυτός που είναι κατά το φανερό μέρος Ιουδαίος, ούτε περιτομή αυτή που είναι κατά το φανερό μέρος, αυτή που γίνεται στη σάρκα· 29 αλλ' Ιουδαίος είναι αυτός που είναι κατά το κρυφό μέρος Ιουδαίος, και περιτομή αυτή της καρδιάς, κατά το πνεύμα, όχι κατά το γράμμα, για τον οποίο ο έπαινος είναι όχι από ανθρώπους, αλλά από τον Θεό.
Κεφάλαιον 3
1 ΠΟΙΑ είναι, λοιπόν, η υπεροχή τού Ιουδαίου; Ή, ποια είναι η ωφέλεια της περιτομής; 2 Πολλή, με κάθε τρόπο. Πρώτα μεν, για τον λόγο ότι στους Ιουδαίους εμπιστεύθηκαν τα λόγια τού Θεού. 3 Επειδή, αν μερικοί δεν πίστεψαν, τι με τούτο; Μήπως η απιστία τους θα καταργήσει την πίστη τού Θεού; 4 Μη γένοιτο· αλλά, ας είναι ο Θεός αληθής, και κάθε άνθρωπος ψεύτης· καθώς είναι γραμμένο: «Για να δικαιωθείς στα λόγια σου, και να νικήσεις όταν κρίνεσαι». 5 Και αν η αδικία μας δείχνει τη δικαιοσύνη τού Θεού, τι θα πούμε; Μήπως είναι άδικος ο Θεός, που επιφέρει την οργή; (ως άνθρωπος μιλάω). 6 Μη γένοιτο· επειδή, πώς θα κρίνει ο Θεός τον κόσμο; 7 Αν, βέβαια, η αλήθεια τού Θεού περίσσευσε για τη δόξα του διαμέσου του δικού μου ψέματος, γιατί εγώ κρίνομαι πλέον ως αμαρτωλός; 8 Και, (καθώς δυσφημούμαστε, και καθώς μερικοί κηρύττουν ότι λέμε εμείς): Γιατί να μη κάνουμε τα κακά για νάρθουν τα αγαθά; Η κατάκριση των οποίων είναι δίκαιη.
9 Τι, λοιπόν; Υπερέχουμε από τους εθνικούς; Όχι, βέβαια· επειδή, δείξαμε προηγουμένως ότι και οι Ιουδαίοι και οι Έλληνες, όλοι, είναι κάτω από την αμαρτία. 10 Όπως είναι γραμμένο, ότι: «Δεν υπάρχει δίκαιος ούτε ένας· 11 δεν υπάρχει κάποιος που να έχει σύνεση· δεν υπάρχει κάποιος που να εκζητάει τον Θεό. 12 Όλοι παρεξέκλιναν, μαζί εξαχρειώθηκαν· δεν υπάρχει αυτός που πράττει το αγαθό· δεν υπάρχει ούτε ένας». 13 «Τάφος ανοιγμένος είναι το λαρύγγι τους· με τις γλώσσες τους μιλούσαν δόλια»· «δηλητήριο από οχιές υπάρχει κάτω από τα χείλη τους». 14 Των οποίων «το στόμα είναι γεμάτο από κατάρα και πικρία». 15 «Τα πόδια τους είναι γρήγορα στο να χύσουν αίμα». 16 «Ερήμωση και ταλαιπωρία είναι στους δρόμους τους· 17 και δρόμον ειρήνης δεν γνώρισαν». 18 «Δεν υπάρχει ο φόβος Θεού μπροστά στα μάτια τους». 19 Και ξέρουμε ότι όσα λέει ο νόμος, μιλάει προς εκείνους που είναι κάτω από τον νόμο· ώστε να φράξει κάθε στόμα, και ολόκληρος ο κόσμος να γίνει υπόδικος στον Θεό. 20 Επειδή, από έργα τού νόμου δεν θα δικαιωθεί μπροστά του καμιά σάρκα· για τον λόγο ότι, διαμέσου τού νόμου δίνεται σαφής γνώση τής αμαρτίας.
21 Τώρα, όμως, χωρίς τον νόμο, φανερώθηκε η δικαιοσύνη τού Θεού, έχοντας τη μαρτυρία τού νόμου και των προφητών· 22 δικαιοσύνη, όμως, του Θεού, διαμέσου τής πίστης στον Ιησού Χριστό, προς όλους κι επάνω σε όλους εκείνους που πιστεύουν· επειδή, δεν υπάρχει διαφορά· 23 δεδομένου ότι, όλοι αμάρτησαν, και στερούνται τη δόξα τού Θεού· 24 ανακηρύσσονται, όμως, δίκαιοι, δωρεάν, με τη χάρη του, διαμέσου τής απολύτρωσης που έγινε με τον Ιησού Χριστό· 25 τον οποίο ο Θεός προκαθόρισε ως μέσον εξιλέωσης διαμέσου τής πίστης, με βάση το αίμα του, προς φανέρωση της δικαιοσύνης του, για την άφεση των αμαρτημάτων, που έγιναν στο παρελθόν, μέσα στη μακροθυμία τού Θεού· 26 προς φανέρωση της δικαιοσύνης του στον παρόντα καιρό, για να είναι αυτός δίκαιος, και να ανακηρύσσει δίκαιον εκείνον που πιστεύει στον Ιησού. 27 Πού είναι, λοιπόν, η καύχηση; Κλείστηκε έξω. Με ποιον νόμο; Των έργων; Όχι· αλλά με τον νόμο τής πίστης. 28 Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι ο άνθρωπος ανακηρύσσεται δίκαιος διαμέσου τής πίστης, χωρίς τα έργα τού νόμου. 29 Ή μήπως μόνον των Ιουδαίων είναι ο Θεός; Όχι δε και των Εθνικών; Ναι, και των Εθνικών· 30 επειδή, ένας είναι ο Θεός, που θα δώσει τη δικαίωση στην περιτομή που προέρχεται από πίστη, και στην ακροβυστία διαμέσου τής πίστης. 31 Καταργούμε, λοιπόν, τον νόμο διαμέσου τής πίστης; Μη γένοιτο· αλλά, ορθώνουμε τον νόμο.
Κεφάλαιον 4
1 Τι θα πούμε, λοιπόν, ότι απόλαυσε ο Αβραάμ, ο πατέρας μας κατά σάρκα; 2 Επειδή, αν ο Αβραάμ ανακηρύχθηκε δίκαιος από τα έργα, έχει καύχημα· όχι, όμως, μπροστά στον Θεό. 3 Επειδή, τι λέει η γραφή: «Και πίστεψε ο Αβραάμ στον Θεό, και λογαριάστηκε σ' αυτόν για δικαιοσύνη». 4 Σε όποιον, όμως, εργάζεται, ο μισθός δεν λογαριάζεται ως χάρη, αλλά ως χρέος· 5 σ' εκείνον, όμως, που δεν εργάζεται, αλλά πιστεύει σ' αυτόν που ανακηρύσσει δίκαιον τον ασεβή, η πίστη του λογαριάζεται για δικαιοσύνη. 6 Όπως λέει και ο Δαβίδ τον μακαρισμό τού ανθρώπου, στον οποίο ο Θεός λογαριάζει δικαιοσύνη χωρίς έργα: 7 «Μακάριοι είναι εκείνοι, των οποίων συγχωρήθηκαν οι ανομίες, και των οποίων σκεπάστηκαν οι αμαρτίες. 8 Μακάριος ο άνθρωπος στον οποίο ο Κύριος δεν θα του λογαριάσει αμαρτία». 9 Αυτός ο μακαρισμός, λοιπόν, γίνεται γι' αυτούς που έχουν την περιτομή ή και γι' αυτούς που δεν έχουν την περιτομή; Επειδή, λέμε ότι η πίστη λογαριάστηκε στον Αβραάμ για δικαιοσύνη. 10 Πώς, λοιπόν, του λογαριάστηκε; Όταν ήταν με την περιτομή ή με την ακροβυστία; Όχι με την περιτομή, αλλά με την ακροβυστία. 11 Και πήρε το σημάδι τής περιτομής, ως σφραγίδα τής δικαιοσύνης, που προήλθε από την πίστη, αυτής που είχε, καθώς βρισκόταν με την ακροβυστία· για να είναι αυτός πατέρας όλων εκείνων που πιστεύουν, ενώ βρίσκονται με την ακροβυστία, ώστε να λογαριαστεί και σ' αυτούς η δικαιοσύνη· 12 και πατέρας όσων είναι με την περιτομή, όχι μόνον σ' εκείνους που έχουν κάνει την περιτομή, αλλά και σ' εκείνους που περπατούν στα ίχνη τής πίστης τού πατέρα μας Αβραάμ, εκείνης που είχε καθώς βρισκόταν με την ακροβυστία.
13 Επειδή, η υπόσχεση προς τον Αβραάμ ή προς το σπέρμα του, ότι επρόκειτο να είναι κληρονόμος τού κόσμου, δεν έγινε με τον νόμο, αλλά με τη δικαιοσύνη που προέρχεται από την πίστη. 14 Δεδομένου ότι, αν είναι κληρονόμοι εκείνοι από τον νόμο, η πίστη ματαιώθηκε και η υπόσχεση καταργήθηκε. 15 Επειδή, ο νόμος επιφέρει οργή· για τον λόγο ότι, όπου δεν υπάρχει νόμος ούτε παράβαση υπάρχει· 16 γι' αυτό, η κληρονομία είναι διαμέσου τής πίστης, για να είναι κατά χάρη, ώστε η υπόσχεση να είναι βέβαιη σε ολόκληρο το σπέρμα, όχι μονάχα σ' εκείνο από τον νόμο, αλλά και σ' εκείνο από την πίστη τού Αβραάμ, που είναι πατέρας όλων μας, 17 (όπως είναι γραμμένο, ότι: «Σε έκανα πατέρα πολλών εθνών»), μπροστά στον Θεό που πίστεψε, ο οποίος ζωοποιεί τους νεκρούς, και καλεί τα μη υπάρχοντα ωσάν να υπάρχουν. 18 Ο οποίος, καίτοι μη έχοντας ελπίδα, πίστεψε με την ελπίδα, ότι επρόκειτο να γίνει πατέρας πολλών εθνών, σύμφωνα με εκείνο που είχε ειπωθεί: «Έτσι θα είναι το σπέρμα σου». 19 Και χωρίς να εξασθενήσει στην πίστη, δεν συλλογίστηκε το σώμα του ότι ήταν ήδη νεκρωμένο, παρόλο που ήταν περίπου 100 χρόνων, και τη νέκρωση της μήτρας τής Σάρρας· 20 ούτε δίστασε στην υπόσχεση του Θεού με την απιστία, αλλά ενδυναμώθηκε στην πίστη, δοξάζοντας τον Θεό, 21 και έχοντας την πεποίθηση ότι εκείνο που υποσχέθηκε, είναι δυνατός και να το εκτελέσει. 22 Γι' αυτό και λογαριάστηκε σ' αυτόν για δικαιοσύνη. 23 Και δεν γράφτηκε μονάχα γι' αυτόν, ότι λογαριάστηκε σ' αυτόν, 24 αλλά και για μας, στους οποίους πρόκειται να λογαριαστεί, αυτούς που πιστεύουν σ' αυτόν που ανέστησε από τους νεκρούς τον Ιησού τον Κύριό μας· 25 ο οποίος παραδόθηκε εξαιτίας των παραπτωμάτων μας, και αναστήθηκε εξαιτίας τής δικαίωσής μας.