— Σ’ ένα πράγμα δεν έχεις αλλάξει, καλέ μου φίλε, είπε ο Άραγκορν. Εξακολουθείς να μιλάς με γρίφους.
— Τι; Γρίφους; είπε ο Γκάνταλφ. Όχι! Μονολογούσα.
Μια συνήθεια των ηλικιωμένων, που διαλέγουν τον πιο σοφό απ’ τους παρόντες να του μιλήσουν οι μακριές εξηγήσεις που χρειάζονται οι νέοι είναι κουραστικές.
Γέλασε, αλλά το γέλιο τώρα φαινόταν ζεστό και καλοσυνάτο σαν μια ακτίνα του ήλιου.
— Εγώ δεν είμαι νέος πια, ούτε και με το μέτρημα των Ανθρώπων των Αρχαίων Οίκων, είπε ο Άραγκορν. Δε θα μου αποκαλύψεις πιο ξεκάθαρα τη σκέψη σου;
— Λοιπόν, τι να πω; είπε ο Γκάνταλφ και σταμάτησε για λίγο βυθισμένος σε σκέψεις. Να, με λίγα λόγια, πώς βλέπω τα πράγματα αυτή τη στιγμή, αν θέλεις να ξέρεις τι σκέπτομαι, όσο το δυνατόν πιο ξεκάθαρα. Ο Εχθρός, φυσικά, ξέρει από πολύν καιρό πως το Δαχτυλίδι βρίσκεται έξω κι ότι το έχει κάποιος χόμπιτ. Ξέρει τώρα τον αριθμό των ατόμων της Ομάδας μας που ξεκίνησε απ’ το Σκιστό Λαγκάδι και τι είναι ο καθένας μας. Αλλ’ ακόμα δεν μπορεί να καταλάβει καθαρά το σκοπό μας. Υποθέτει πως όλοι πάμε στη Μίνας Τίριθ· γιατί αυτό θα ’χε κάνει εκείνος στη θέση μας. Και, σύμφωνα με τη σοφία του, κάτι τέτοιο θ’ αποτελούσε βαρύ χτύπημα στη δύναμή του. Και στ’ αλήθεια φοβάται πολύ, μην ξέροντας ποιος πανίσχυρος μπορεί να παρουσιαστεί ξαφνικά και, φορώντας το Δαχτυλίδι, να του επιτεθεί, γυρεύοντας να τον ρίξει και να του πάρει τη θέση. Το ότι εμείς θέλουμε να τον ανατρέψουμε και να μην έχουμε κανένα στη θέση του, δεν είναι κάτι που του περνά απ’ το μυαλό. Κι ότι θα θελήσουμε να καταστρέψουμε το ίδιο το Δαχτυλίδι, δεν έχει περάσει ούτε κι απ’ το πιο σκοτεινό του όνειρο. Και σ’ αυτό, χωρίς αμφιβολία, θα δείτε πως βρίσκεται η καλή μας τύχη κι ελπίδα. Γιατί, επειδή φαντάζεται πόλεμο, έχει εξαπολύσει πόλεμο, πιστεύοντας πως δεν έχει καιρό για χάσιμο· γιατί αυτός που δίνει το πρώτο χτύπημα, αν το δώσει μ’ αρκετή δύναμη, μπορεί και να μη χρειαστεί να χτυπήσει ξανά. Έτσι, τις δυνάμεις, που από πολύν καιρό προετοιμάζει, τώρα τις κινητοποιεί πιο γρήγορα απ’ ό,τι σκόπευε. Σοφός ανόητος. Γιατί αν είχε χρησιμοποιήσει όλη του τη δύναμη να φρουρήσει τη Μόρντορ, ώστε κανείς να μην μπορεί να μπει, κι αν έβαζε όλη του την πανουργία στο κυνηγητό του Δαχτυλιδιού, τότε πραγματικά θα είχε σβήσει κάθε ελπίδα: ούτε το Δαχτυλίδι ούτε ο κουβαλητής δε θα μπορούσαν για πολύν καιρό να του ξεφύγουν. Αλλά τώρα το μάτι του κοιτάζει έξω, αντί μέσα στη χώρα του· και κοιτάζει κυρίως κατά τη Μίνας Τίριθ. Πολύ γρήγορα η δύναμή του θα πέσει πάνω της σαν καταιγίδα.
»Γιατί ξέρει κιόλας πως οι απεσταλμένοι, που έστειλε να στήσουν καρτέρι στην Ομάδα, έχουν ξανά αποτύχει. Δεν έχουν βρει το Δαχτυλίδι. Ούτε έχουν φέρει τίποτα χόμπιτ για ομήρους. Αν είχαν καταφέρει έστω κι αυτό, θα ήταν βαρύ χτύπημα για μας, ίσως θανάσιμο. Αλλά ας μην πικραινόμαστε άδικα προσπαθώντας να φανταστούμε σε τι δοκιμασίες θα έμπαινε η ευγενική τους πίστη στο Μαύρο Πύργο. Γιατί ο Εχθρός έχει αποτύχει — ως τώρα. Ας είναι καλά ο Σάρουμαν.
— Δηλαδή, δεν είναι προδότης ο Σάρουμαν; είπε ο Γκίμλι.
— Και βέβαια είναι, είπε ο Γκάνταλφ. Διπλά. Και δεν είναι παράξενο; Τίποτα απ’ όσα έχουμε υποστεί τελευταία δεν έχει φανεί τόσο λυπηρό, όσο η προδοσία του Ίσενγκαρντ. Ακόμα κι αν απλά τον υπολογίσουμε σαν άρχοντα κι αρχηγό, ο Σάρουμαν έχει γίνει πολύ δυνατός. Απειλεί τους Άντρες του Ρόαν κι εμποδίζει να δώσουν τη βοήθειά τους στη Μίνας Τίριθ, τώρα που το κυρίως χτύπημα πλησιάζει απ’ την Ανατολή. Ένα προδοτικό όπλο όμως είναι πάντα κίνδυνος για το χέρι που το κρατά. Είχε και ο Σάρουμαν την ιδέα να πιάσει το Δαχτυλίδι για τον εαυτό του, ή τουλάχιστο να πιάσει στα δίχτυα του μερικούς χόμπιτ για τους δολερούς του σκοπούς. Έτσι, αναμεταξύ τους, οι εχθροί μας το μόνο που κατάφεραν ήταν να φέρουν το Μέρι και τον Πίπιν με θαυμαστή ταχύτητα στο Φάνγκορν, πάνω στην ώρα ακριβώς, ενώ διαφορετικά αυτοί ποτέ δε θα είχαν έρθει!
»Επίσης νέες αμφιβολίες τους έζωσαν, που χαλούν τα σχέδιά τους. Κανένα νέο απ’ τη μάχη δε θα φτάσει στη Μόρντορ, χάρη στους Καβαλάρηδες του Ρόαν αλλά ο Μαύρος Άρχοντας ξέρει πως δύο χόμπιτ αιχμαλωτίστηκαν στο Έμιν Μιούιλ και μεταφέρθηκαν κατά το Ίσενγκαρντ παρά τη θέληση των δικών του υπηρετών. Τώρα έχει να φοβάται και το Ίσενγκαρντ μαζί με τη Μίνας Τίριθ. Αν πέσει η Μίνας Τίριθ, ο Σάρουμαν θα την έχει άσχημα.