палтар тикибсян. Ясас ъанды. Ъаны ки, мян
вермишям.
Бунлар
иддяляшя-иддяляшя
йола
дцзялирляр. Эялщаэял, эялщаэял эялиб бир
шящяря чыхырлар. Юзлярини йетирирляр
газынын йанына ки, бяс беля-беля, бизим
шяртимизи кяс.
Газы деди:
248
- Дцздц, буну сифтя дцлэяр дцзялдиб.
Язиййят чякиб. Юз ял муздуну алсын, эетсин.
Дярзи дя дон тикиб, о да зящмят щаггысыны
эютцрсцн. Йердя галды адамын кимя чатмаьы.
Адам ялбяття ки, моллайа чатыр. Молла она рущ
вериб.
СЯН ТЮК, МЯН ВУРУМ
Бири варыймыш, бири йохуймуш, бир ъцтъц
киши варыймыш. Бу киши сонсуз имиш. Арвады
щяр эцн Аллащ веряндян йыьыб, буна чюл
чюряйи гойармыш. Киши дя эедярмиш чюля. Бир
тяк гараьаъын алтында йер шумлайармыш.
Эцнорта чюряйини йейяндя бир тцлкц гырагдан
буна эюз гойармыш. Аьзынын суйу сел кими
ахармыш. Тцлкц фикир еляйир. Юз-юзцня дейир:
«Мяня дя тцлкц дейярляр. Эяряк бир тящяр
еляйям, хуръундакы чюряйи яля кечирям».
Тцлкц эялир кишинин йанына. Башлайыр
йанымъыллыг елямяйя:
- Ай гардаш, сяня бахырам цряйимин
башына од дцшцр. Бу дцздя гарала-гарала тякъя
ишляйирсян. Ай фаьыр, эюрцрям, кюмяйин-
задын йохду. Эялсяня дост олаг. Мян дя сянин
юз гардашын. Ял тутмаг Ялидян галыб.
Киши севиндийиндян папаьыны эюйя атыр.
Тцлкцйя дил-аьыз еляйир:
- Саь ол, тцлкц гардаш. Аллащ сяндян разы
олсун!
Тцлкц башлайыр кишийнян йер якмяйя. Бир
аз кечир, бунларын икиси дя йорулур. Ялдян
дцшцр.
249
Тцлкц дейри:
- Ай гардаш, бу ня чятин ишди? Эялсяня
нювбяйнян якяк. Биримиз динъяляндя о бири
ишлясин.
Киши щечъя ня демир. Тцлкцдян сцмцйц
санъыр. Фикирляшир ки, тцлкц тцлкцдц.
Фырылдаьы олмамыш олмаз. Бир эюрцм кяляйи
няди? Киши дейир:
- Онда сян йорнуьуну ал. Мян бу кямчийи дя
гуртарыб эялирям.
Кишинин бир эюзц тцлкцдяйди. Башлайыр
алтдан-алтдан эюз гоймаьа. Эюрцр айя, буду ща
тцлкц эириб хуръуна. Хымыр-хымыр чюряйи
йейир. Киши тез юзцнц тцлкцнц йанына йетирир.
Устуфъана хуръунун аьзыны кюзцйцр. Тцлкц ща
йалвар-йахар еляйир, хейри олмур. Тцлкц галыр
хуръунда. Киши башлайыр йерини якмяйя.
Ахшам дцшцр, щава гаралыр. Киши хуръуну
чийниня атыб эялир евиня, евя чатанда арвад
бярк севинир. Дейир йягин киши ов овлайыб.
Сорушур:
- А киши, няди о хуръундакы?
Киши дейир:
- Щеч, арвад… Бир газан гайнар су гой,
чимяъям, юзцн дя хуръуна ял вурма.
Арвад эедир су гойсун. Бу, суйу исидяня
кими киши тез бир чюкцрлц аьаъ кясиб эятирир.
Арвада дейир:
- Арвад, сян о парчы ал ялиня. Сян тюк, мян
вурум!
Арвад шаггашаг гайнайан суйу хуръунун
цстцня яндярир. Яндярдикъя дя киши зопайнан
хуръуну вурур. Ди вур ки, вурасан. Ня йемисян,
туршулу аш. Вурдугъа да дейир:
250
- Ня итим кими зинэилдяйирсян? Ня
пишийим кими мийолдайырсан?
Бунлар бир дя бахыллар ки, хуръундан ган
сцзцлцр. Киши хуръунун аьзыны ачыр. Гызыл
алгана булашмыш тцлкцнц ачыб-бурахыр. Дейир:
- Ди эет, эюрдцйцнц сюйля!
Тцлкц сыпыхмыш эютцрцлцр, ня эютцрцлцр.
Юзцнц верир мешяйя. Щейванлар бунун башына
йыьылыр. Сорушурлар:
- А тцлкц, бу ня эцн-диррикди? Ким сяни бу
кюкя гойуб?
Тцлкц йана-йана дейир:
- Инсан оьлу бцтцн щейванлара аьзына
эяляни деди. Деди ки, сизин кюкцнцзц кясяъям.
Щейванлар щамсы инаныр. Дедиляр:
- Биз щамымыз бирляшиб ону тикя-тикя
еляйярик. Де эюряк щарадады дедийин адам?
Тцлкц дейир:
- Бах о тяк гараьаъ вар ща… щяр эцн онун
дибиндя йер якир.
Сящяр ачылыр. Щейванлар щамысы сюзц
бир йеря гойуб кишинин йанына эялир. Киши
узагдан бунлары эюрцр. Дырмашыр гараьаъын
башына. Щейванлар тюкцлцшцр. Эюрцрляр киши
аьаъын башында. О дейир сян чых, бу дейир сян
чых. Чыхан олмур. Ахырда дцшцрляр тцлкцнцн
цстцня:
- Дцшмян сянинкиди, юзцн чых!
Тцлкц ща щоппаныр, сцрцшцб дцшцр. Ща
щоппаныр, сцрцшцб дцшцр. Ахыры айы
пянъясиня алыб тцлкцнц галдырыр. Бунун
далыннан да о бири щейванлар дцзцлцр дал-
дала. Дырмашырлыр аьаъа. Тцлкц чатыр
кишинин дцз йанына. Сорушур:
251
- Щя, щалынды, дямин?..
Киши юзцнц итирир. Яли йердян-эюйдян
цзцлцр. Гышгырыр:
- Арвад, сян тюк, мян вурум!
Тцлкц еля билир башына гайнар су
тюкцрляр. Индиъя дюйяъякляр. Тез юзцну атыр