Выбрать главу

Онлары бир-ики эцн аъ сахлайаъам, гой

аьыллары башларына эялсин. Сонра да

гылынъыны мяня тяряф галдырыб деди ки, дур

онларын щазырладыьы щалваны йе, гой онлар

аъ галсынлар. Дедим ки, фяда олум сяня,

эцнащлары нядир ки, бунлары беля аъ

сахлайырсан? Йазыгдырлар, бир гырыг щалва

гайырыблар, гой йесинляр, узаг йол эедяъякляр.

Бир дя ки, мян щалва йейян дейилям. Киши ики

айаьыны бир башмаьа диряйиб дурду. Ща

йалварыб йахардым, мцмкцн олмады. Деди ки,

йейяъяксян, вяссалам. Йохса бу саат сяни дя,

иранлы йолдашларыны да бу гылынъла

ъящяннямя васил едярям. Эюрдцм ки, башга

ялаъ йохду. Чар-начар дуруб биртящяр щалваны

йедим. Щярчянд мян щалва йейян дейилям.

Нейляйим, о киши гылынъ эцъцня йедиртди бу

бойда щалванын щамысыны мяня.

Иранлылар эянъялинин сюзцня инандылар

вя она бу «йахшылыьы» цчцн бялкя мин дяфя

«чох саь ол» дедиляр.

292

ТАЪИР ВЯ ЩАМБАЛ

Бир таъир бир йешик шцшя алыр. Бир

щамбал ъаьырыр ки, шцшяни евя апарсын.

Щамбалнан цч маната разылашырлар. Бир аз

эетмямиш таъир юз-юзцня дцшцнцр ки, мян бир

таъир бабайам, неъя ола ки, юз ялимля бу

щамбала цч манат верям. Цзцнц щамбала тутуб

дейир:

- Щамбал, сян мяндян цч манат алаъагсан.

Де эюрцм, бу цч маната нейляйяъяксян?

Щамбал дейир:

- Таъир гаьа, неъя нейляйяъям? Чоряйя

вериб йейяъяйям.

Таъир дейир:

- Щамбал, бу цч манаты сян нечя эцн

чюряйя верб йейяъяксян?

Щамбал дейир:

- Таъир гаьа, бахыр вязиййятя. Гонаг олса,

бир эцня, олмаса ики эцня.

Таъир дейир:

- Щамбал, сян бу цч манаты ъямиси ики

эцня йейиб гуртараъагсан. Ялиндя ися щеч ня

галмайаъаг. Эял сяня бир маната бир сюз

юйрядим, эяряйин олар.

Щамбал бир хейли фикирляшир. Дейир ки,

балам, таъир гаьа дцз дейир, бу цч манаты мян

ики эцня йейиб гуртараъаьам, ялимдя дя бир

шей галмайаъаг. Амма сюз щямишя галыр.

Бялкя бу таъир еля йахшы сюзляр билдийи цчцн

таъир олуб? Цч манатданса, цч кялмя сюз алсам

йахшыды. Эяряйим олар. Дейир:

- Таъир гаьа мян разы, сюзцнц де.

293

Таъир дейир:

- Тярпян эедяк, йолда дейярям.

Щамбал даща бир сюз демир, башлайыр

йол эетмяйя. Бир аз эедяндян сонра щамбал

чийниндяки йешийи йеря гойуб дейир:

- Таъир гаьа, бурадан о йана эетмярям,

сюзцнц де.

Таъир дейир:

- Щамбал, сюзцмцн бири будур ки, десяляр,

дяли аьыллыдан йахшыды, ешит, инанма.

Щамбал дейир:

- Таъир гаьа, бурда ня вар ки, еля буну мян

юзцм дя билирдим.

Таъир дейир:

- Щамбал, йола дцзял эедяк, икинъиси

бундан да йахшыды.

Щамбал бир сюз демир, йешийи далына

алыб йола дцзялир. Бир аз эетмямиш йеня дя

йешийи чийниндян салыб дейир:

- Таъир гаьа, буйур, икинъи сюзцнц де.

Амма бу о бириндян йахшы олмалыдыр.

Таъир дейир:

- Щамбал, десяляр, йалан сюз доьру сюздян

йахшыды, ешит, инанма.

Щамбал деди:

- Таъир гаьа, гырх илди палан белимдя

щамбаллыг едирям, щяр эцн дя беля сюзляр

ешидирям. Сян тязя бир шей демядин.

Таъир деди:

- Щамбал, эютцр йешийи, йолчу йолда

эяряк. Бу сюзлярин мянасыны сонра билярсян.

Цчцнъцсц бундан да йахшыды. Тялясмя.

Щамбал билди ки, манатын бири дя

щавайы йеря эетди. Даща бир сюз демяди.

294

Лящлийя-лящлийя йешийи далына алыб йола

дцзялди. Эялиб таъирин евиня чатдылар.

Таъирин еви икимяртябяли иди. Щамбала

буйурду ки, йешийи икинъи мяртябяйя

галдырсын. Еля ки, икинъи мяртябяйя

галхдылар, щамбал деди:

- Таъир гаьа, ди сюзцнцн цчцнъцсцнц де.

Таъир деди:

- Щамбал, йешийи дцшцр, бир няфясини

дяр, цчцнъцсцнц дя дейим.

Щамбал деди:

- Таъир гаьа, еля шей йохду. Йешийи

белимдян дцшцрян дейилям. Сюзцнц де, сонра

дцшцрцм.

Таъир эюрдц щамбал дедийини дейяъяк,

ялаъсыз галыб диллянди:

- Щамбал, десяляр пис арвад йахшы

кишидян йахшыды, ешит инанма.

Сюз бура чатанда, щамбал баша дцшдц ки,

таъир она кяляк эялир. Няди-няди цч манаты

вермясин. Она эюря дя деди:

- Таъир гардаш, дедийин сюзлярин тайы-

бярабяри йохдур. Амма мян дя бир сюз билирям.

Ону сяня дейяъяйям. Яэяр мяним бир сюзцм

сянин цч сюзцндян дя йахшы олса, цч манаты

алаъаьам, йох йахшы олмаса цч манат

щалалынды.