Таъир дцшцндц ки, бу щамбалын ня сюзц
ола биляр. Йеня бир шей гурашдырыб башыны
йозарам. Щамбал тез чийниндяки шцшя долу
йешийи икинъи мяртябядян йеря туллайыб деди:
- Таъир гаьа, десяляр, бу йешийин ичиндя
бир дяня саламат шцшя галыб, ешит, инанма.
295
Щамбал буну дейиб икинъи мяртябядян
ашаьы енди. Дарвазадан чыхыб йола дцзялди.
Таъир дя галды йана-йана.
ШАЩ АББАСЫН ОЬЛУ
Дейир бир эцн Шащ Аббас йолнан
кечирмиш. Эюрцр бир оьлан ушаьы кцллцкдя
йатыб. Эютцрцб буна бир каьыз йазыр:
«Дцнйаны ня цзлц тутсан, о цзлц эедяъяк».
Каьызы гойур оьланын гойнуна, чыхыб эедир. Бу
чыхыб эетмякдя олсун. Эюряк оьлан нейляйир?
Оьлан йухудан айылыр. Эюрцр гойнунда бир
каьыз вар. Каьыза бахыр, бахыр, бир шей
анламыр. Оьлан охуйуб-йазмаг билмирди.
Йцйцрцр газынын йанына. Каьызы охутдурур.
Оьлан каьызы да эютцрцб эедир Шащ
Аббасын
гылынъы
ишлямяйян
узаг
вилайятлярдян бириня. Бир кянддя гонаг галасы
олур. Ев йийясиня дейир ки, бяс мян Шащ
Аббасын оьлуйам. Бунлар да чох шад олурлар.
Оьлан бир мцддят бурда галыр. Бу бурда
галмагда олсун. Сизя кимдян дейим, кимдян
хябяр верим ев йийясинин арвадындан. Бу сирр
арвадын дяндийини дешир. Дюзя билмир.
Коханын арвадына дейир:
- Демязсянми буэцн-сабащ сянин ярини
коханлыгдан чыхардаъаглар. Йериня дя бизим
кишини гойаъаглар. Одей Шащ Аббасын оьлу
нечя эцндц биздя галыр.
296
Коханын арвады башыаловлу гачыр яринин
цстцня. Щал–гязиййяни сюйляйир. Коха тялям-
тялясик эялир оьлан галан евя. Дейир:
- Верин мяним гонаьымы! Кяндин кохасы
мянямся, гонаг да мяним евимдя галмалыды.
Эятирир гонаьы юз евиня. Башлайыр
язизлямяйя. Эцнлярин бириндя дейир:
- Шащ Аббасын оьлуна мяним ъаным да
гурбанды, вар-дювлятим дя. Щяля цстялик
эюзцмцн аьы-гарасы биръя гызым да. Ай оьул,
яэяр разылыг версян, еля гызым да сяня
пешэяшди.
Оьлан севиндийиндян билмир нейлясин.
Амма юзцнц тох тутур. Дейир:
- Ня дейирям, разыйам.
Коха дейир:
- Йох, бала, биз эяряк сянин атанын да
разылыьыны алаг. Атана бир мяктуб эюндяр, гой
эялсин. Тойа разылыг версин, сяни евляндиряк.
Оьлан йерини-йурдуну бир каьызда
йаздырыб йоллайыр шаща.
Шащ Аббас мяктубу аланда галыр мат-
мящяттял. Чаьырыр вязири. Сорушур:
- Вязир, мяни бу сирдян аэащ еля, эюрцм бу
оьлан кимдир?
Вязир шаща тязим едиб дейир:
- Шащ саь олсун, бу оьлан щяр кимдися, биз
эяряк оннан эюрцшяк.
Шащ вязир-вякили дя эютцрцр. Кяъавяляр
бязянир. Эялиб чатырлар оьлан олан мямлякятя.
Щамы шащын эялдийини эюрцб пишваза чыхыр.
Оьлан шаща баш яйир, ядяб саламы верир. Шащ
Аббас оьланы танымыр, адамлардан сорушур:
- Щаны мяним оьлум?
297
Дейирляр:
- Шащ саь олсун, еля бу эюрдцйцн сянин
оьлун дейилми?
Шащ бир дя тяфяринънян оьлана бахыр.
Эюрцр айя, бу щяр кимдися она таныш эялир.
Оьланы йанына чаьырыр. Галан адамлара ямр
еляйир ки, онлары тяк бурахсынлар. Шащ дейир:
- Бала, инди бир сянсян бир мян. Дцзцнц де
эюрцм, сян кимсян? Юзцн дя мяня таныш
эялирсян.
Оьлан тез гойнундакы каьызы чыхардыр.
Верир шаща. Шащ мясялядян щалы олур. Та
иши ачыб-аьартмыр. Оьлана юз ювлады кими
той еляйир. Щямин вилайятин бяйлийини дя она
верир.
БЮЙРЯК КАБАБЫ
Дейир Шащ оьлу Шащ Аббас илдя ики дяфя
тяьйири-либас олуб юз вязирийнян мямлякяти
эязиб-долашармыш. Беля эцнлярин бириндя
чюлдя гойун отаран бир оьлана цръащ олур.
Дейир:
- Вязир, ахшам бу оьлана гонаьыг.
Вязир дейир:
- Падшащ саь олсун, ня чох ев. Эялсяня
башга йердя эеъяляйяк? Касыб комада наращат
оларсан.
Падшащ дедийинин цстцндя дурду:
- Йох, еля бу касыб эядянин евиндя
галмалыйыг.
Падшащ оьланын йанына эялиб сорушур:
298
- Бала, бу эеъялийя бизи гонаг
сахлайарсанмы?
Оьлан дейир:
- Нийя сахламырам, ай ями. Гонаг Аллащ
гонаьыды. Аллаща да гурбан олум, гонаьына да.
Бунлар оьлана гошулуб, эялдиляр онун
олаъаьына. Эюрдцляр бунун еви еля биръя
эюзлц дахмады. Йарысыны кясиб юзляри
олурлар, йарысына да еля бу беш баш щейваны
салырлар. Оьланын анасы хош-беш еляди.
Гонаглара
эятириб