İncə tərlanımsan, ay bizim elli,
Sallanıb gəzirsən göz qabağında.
Hürüsən-Pərisən, yoxsakı Leyli,
Mən deyim vəsfini yaz qabağında.
Xudam qismət verib xalların paydı,
Gözlərin ulduzdu, qaşların aydı,
Kirpiklərin oxdu, hər zülfün yaydı,
İşiqlı Günəşdi üz qabağında.
Gərdənin minadı, boyundu tökmə,
Süzgün baxışınla bağrımı sökmə,
Beçarə Cəlili imtahana çəkmə,
Aciz ha deyiləm söz qabağında.
SƏNDƏDİ
Xınalı kəkliyim, telli ceyranım,
Ağlama-ağlama gözüm səndədi,
Gənclikdən ilqarım, əhd-peymanım,
Hər sirli söhbətim, sözüm səndədi.
Bu amansız əcəl aparır məni,
Tutubsan əlimdən qoparır məni,
Saxlamır həkimlər qaytarır məni,
Alnımdan öpürsən, üzüm səndədi.
De kimə lazımdı can verən canım,
Qan tökür gözlərim, qaralıb qanım,
Mənim aslanımsan, mənim tərlanım,
Yalanım-gerçəyim, düzüm səndədi.
144
Dost-qohum yanıma gəlib düzülür,
Görürsən ki, canım əldən üzülür,
Yaşım axıb yanağımdan süzülür,
Yandırır canımı gözüm səndədi.
Neçə körpə qalır məndən yadigar,
Çürüməz sümüyüm, saxlasan əgər,
Cəlil deyir, yoxdu vəsiyətim digər,
Sevgim, məhəbbətim, gözüm səndədi.
ƏL ÇƏKSIN
Əyilmə qamətim, ağarma saçım,
Qoy bədbin qocalıq məndən əl çəksin.
Açılsın başımdan hicran dumanı,
Sinəmdə ürəyim qəmdən əl çəksin.
Təmənnam var əcəl hökmü yazana,
İnsan heç ölmüyə, ömrü uzana,
Birdəfəlik deyək qəbir qazana,
Atsın külüngünü, beldən əl çəksin.
Çıxmasın qarşıya xata-balalar,
Qırpınmasın səksəkəli sonalar,
Ağlamasın uzun saçlı analar,
Gözlərindən axan seldən əl çəkin.
Gör necə gözəldi, şirindi dünya,
Görən bu gözəli istəmir doya,
Yas əvəzinə gedək ellərə toya,
Bədbinlik obadan, eldən əl çəksin.
145
Adətkarlar əl çəkərmi peşədən,
Cəlil, səni məhəbbətdi yaşadan,
Ceyran oylağından, cüyür meşədən,
Demirəm ha bülbül, güldən əl çəksin.
İSLAM TƏBIB
Məmmədov İslam Alməmməd oğlu 1920-ci ildə
Goranboyda anadan olmuşdur. Aşıq yaradıcılığına böyük həvəs
göstərmişdir. Qoşma, təcnis, bayatı ustadı kimi məşhurdur.
Q O Ş A Q A F İ Y Ə
BILMƏZ
Məni çəkmə yola, bir anla, bala,
İşıq qaranlıqla qarışa bilməz.
Düşmə xam xəyala, çox çətin ola,
Qızılgül qanqala sarışa bilməz.
İnsaf elə, nadan, gəl haqqı az dan,
Əl çək iddiadan, az sula meydan,
Ay ləkəli vicdan, doymursan azdan,
Bədniyyətlər haqdan danışa bilməz.
Ey bədəsil, bəd zat, fikirləş qat-qat,
Gəl nəticə çıxart, təkəbbürü at,
Nə suda ocaq çat, nə oda su at,
Su donar, qaynayar, alışa bilməz.
Ədalət abalı, kinli, ədalı,
146
Məqsədi-amalı qanlı qadalı,
Varı, cah-cəlalı özgələr malı,
Qanan sənin ilə yarışa bilməz.
Naməlum atlı, yolu xatalı,
Qeyrəti atalı, əhdə çatalı,
Sən mövqe tutalı, elm satalı,
Təbib İslam sənlə barışa bilməz.
GÜL GÖRÜM
İşin hələ avand gedir, gülürsən,
Bəxt üzünü döndərəndə gül görüm?
Dörd-beş istə lazım olan xanəyə
Zərdə üç-dörd göndərəndə gül görüm?
Düşməyibsən bərkə-boşa hələ sən,
Bəxtin yardır, çəkilirsən başa sən,
Bədxahların bişirdiyi aşa sən,
Soyuq suyu əndərəndə gül görüm?
Təbib İslam dərdi-səri çox görüb,
Bir hədəfə neçə yerdən ox görüb,
Kömək gəzib, görəmməyib, yox görüb,
Mən çəkəni sən görəndə gül görüm?
ÇATACAQ
Ustad aşığımız Dədə Ələsgərin
«Çatacaq» təcnisinə nəzirə
El gedəndə sən də qaldır şələni,
Elə get ki, sən gedənə çatacaq.
Eldən ayrı, el həsrəti ağırdı,
Həsrət çəkər, od alarsan çatacaq.
147
El atası, yaz qeyrəti, yaz arı,
Xeyri nədir ya sızılda, ya zarı?
İşə salar, şan qayırar yaz arı,
Şirə çəkər çiçəklərdən çatacaq.
Hərçayı sinənə yetirdi yara,
İslam, dərdin gəl ərz eylə di, yara,
Səyyad şikar deyin gedər diyara,
Çəkər yayın, atar oxun çatacaq.
YAXŞICA GÜLDÜR
Ey kağız, gedirsən dostun yanına,
Danışdır sən onu, yaxşıca güldür.
De ki, dostun sənə öz gülşənindən,
Göndərdiyi gülü yaxşıca güldür.
Dost desə, yazdığı yazı niyə azdı?
De ki, az da olsa yazı, niyazdı.
Ürəyi istəyən yazını yazdı,
Görürsən, gülləri yaxşıca güldür?!
De dərd çəkmə, dərdin ha zarı, artar,
Dərdlənsən, İslamın azarı artar.
Yaz gələndə az arı artar,
Onların ruzisi yaxşıca güldür.
NƏ DƏ YAR
Bircə anın firqətinə dözmürəm,
Dözümüm yox, bundan artıq nədə, yar!
Sənin sərinliyin üşüdür məni,
Özün söylə, günahkaram nədə yar?!
148
Hər sözünə mən demişəm, yarım, can!
Yalan desəm, olsun canım yarımcan,
İnanmıram yar tapıla yarımcan,
Vətənim tək azad xoşbəxt nə diyar.
Tale bədsə, sevənlərə nə kərəm?
Kam almadı Məcnun, Fərhad, nə Kərəm,
Leylim nə Məcnunam, nə Fərhad, Kərəm,
Leyli, Şirin, Əsli deyil, nə də yar.
İnamım yox ya rəmmala, ya rama,
Kamil cərrah əl gəzdirsin yarama.
Dostum, əgər kamilsənsə yar, amma,
Naşısansa, nə məlhəm qoy, nə də yar!
İslam, yaran sağalmayan yarasa,
Gizli saxla, açıb demə yarasa.
Yas qəlbinə əzab verən yarasa,
Nə aşıqdır, nə sirdaşdır, nə də yar.
ŞAIR FƏTƏLI
Şair Fətəli 1921-ci ildə Tovuzun Xatınlı kəndində
dünyaya gəlmişdir. Cəbhədə olan dörd qardaşından yalnız
Fətəli qayıda bilmişdir.
Fətəlinin soy-kökündən saza-sözə bağlı insanlar çox
olmuşdur. Babası Söyün, atası Alı və əmisi Göycə kişi kimi o
da həm genetik, həm də məkan ab-havasının təsiri ilə sözün
sehrinə düşmüşdür.
El şairi 1986-cı ildə vəfat etmişdir.
DAĞLAR
149
Dinlə məni söz sinəmdə,
Oldu düzüm-düzüm, dağlar.
Andı səni şad xəyalım,
Yenə güldü üzüm, dağlar.
Bir zaman qaraldı qaşın,
Müqəddəs torpağın, daşın,
Əyilmədi məğrur başın,
Alqış sənə sözüm, dağlar.
Silvilərin güllü yazdı,
Görüb gəzmək xoş murazdı,
Dilim aşıq, könlüm sazdı,
Bülbül tək avazım , dağlar.
Fətəlinin dil əzbəri,
Tarix seçdi hünərvəri,
Bu bəxtiyar ağ günləri,
Deyib səndə yazım, dağlar.
OLMAZ
Bu dünya baldan şirindi,
Acı-zəhər bilən olmaz.
Nə fələyin vəfası var,
Nə başacan gülən olmaz.
Belədir dünyanın işi,
Dolanar çarxın gərdişi,
Lüt bəy olmaz, gədə kişi,
Dahilərdə yalan olmaz.
Aç gözünü dövrana bax,
150
Gedər axşam, gələr sabax,