Անուշի սիրտը ճմլվեց նրա տեսքից։ ''Ախր, ինչու՞, ինչու՞ է իրեն տանջում այդպես…''։-Նա պատրաստ էր ներողություն խնդրել իր կոպիտ արարմունքի համար։
–Հարութ, պետք չէ այդպես,-երկչոտ արտաբերեց նա։
Հարութը շփոթված ետ քաշեց ձեռքը։ ''Առավոտվանից ցավում է գլուխս,''-մրմնջաց նա և ելավ տեղից։ Կոճկելով վերարկուն, նա վերցրեց գլխարկը։ Այնուհետև մոտեցավ Անուշին և մեկնեց ձեռքը։ Առանց բազմիցից ելնելու, Անուշը նայեց Հարութին և ձեռքը դրեց նրա մեծ ու տաք ափի մեջ։
–Ցտեսություն , Անուշիկ,-գորովալից ասաց նա։-Մի բարկացիր։ Ես այդ ամենը չէի ուզում ասել քեզ, նախօրոք գիտեի, որ այսպես պիտի ստացվի։ Բայց չէ՞ որ լռելը նույնպես դժվար է։
Ասաց և դուրս եկավ։
Եվ Անուշը, ինքն էլ չհասկացավ թե ինչու, վազելով մոտեցավ լուսամուտին։ Հարութն անցավ փողոցով, առանց իրենց լուսամուտին նայելու։ Սենյակն ասես միանգամից մթնեց, դարձավ անհրապույր ու դատարկ։ Նա վառեց լույսը և իսկույն էլ հանգցրեց. նրան թվաց, թե լամպի այդ պայծառ լույսից կարող է չքանալ իր համար նոր ու միաժամանակ քիչ թախծալի անրջանքը, որ հաճելիորեն համակել էր իրեն և որից նա բաժանվել չէր ուզում։ Երկար ժամանակ այդպես կանգնած, նա մտահույզ նայում էր լուսամուտից։
Անցել էր երկու ամիս։ Այդ ժամանակաընթացքում Հարութը մի երեք անգամ եղել էր Թևիկի մոտ։ ''Գործով'',-ինչպես ինքն էր ասում։ Անուշին վերաբերվում էր զուսպ կերպով, հենց այնպես, կարծես թե նրանց միջև ոչ մի խոսակցություն չէր եղել։ Եվ չնայած այն բանին, որ Անուշը սիրում էր ձեռ առնել բոլոր այն տղաներին, ովքեր դժբախտություն էին ունենում սեր բացատրվել նրան, կամ անհեթեթ նամակներ հղել՝ գրքերից արտագրած սիրո խոստովանություններով, Հարութի հետ նա փորձ անգամ չէր անում որևէ նման բան անել, գիտեր՝ թույլ չի տա։ Նրա մեջ՝ հանդեպ Հարութի ու նրա զգացմունքի, առանձնահատուկ ինչ-որ բան կար, որը բացառում էր միտքն անգամ այդ չարաճճիության։ Անուշը թանկ էր գնահատում նրա սերը։
Ահա թե ինչու Անուշը խռովմունքի մեջ ընկավ, լսելով, որ հիվանդ եղբոր մոտ պարապելու Հարութն է գալու։ Պակաս խռովքի մեջ չէր նաև Թևիկը։ ''Կգա ու հոգիս կհանի,-ոչ չարությամբ, իհարկե, մտածեց նա։-Կսկսի մեծավարի խրատներ կարդալ գլխիս''։ Պարզ է, մտածում էր, Թևիկը , հեգնանքով կխոսի նաև իր բանաստեղծությունների մասին, կամ ինչպես ինքն է ասում՝ ''շինծու ոտանավորների''։ Իսկ ինչու՞ է շինծու, չէ՞ որ ինքը վերարտադրում է կյանքը, պատկերների լեզվով, այսինքն պատկերավոր խոսում է այն մասին, ինչ ինքը տեսնում ու զգում է խորապես։
Այդքան սիրուն
Վեհատեսիլ,
Անմատչելի
Ու նրբիրան՝
Ինչպես բարդի,
Կանգնած ես միշտ
Դու իմ ճամփին։
Ի՞նչն է այստեղ վատ։ Գայանեի մասին է գրված, ձոն է նվիրված նրան, ինքը, ահա, պարզ տեսնում է նրան՝ նրբագեղ, վեհատեսիլ, նրբիրան, ի՞նչն է այստեղ շինծու, ''անգութ Հարութ'', մտքում դիմելով նրան սրտնեղած ասաց Թևիկն ու շարունակեց մտովի.
Այդքան սիրուն,
Սքանչելի,
Գայթակղիչ
Ու կախարդիչ,
Չքնաղագեղ
Ու բարետես,
Վեհասքանչ
Ու նրբագեղ՝
Չեմ տեսել ես
Եվ ոչ մի տեղ…
Ամեն ինչ ճիշտ է, այդպես էլ կա, իսկ նրա անզուգական ժպիտը, երբ բոլորը ծիծաղում էին, իսկ նա միայն ժպտում էր՝ զմայլուն աչքերով ակնդետ նայելով Թևիկին։ Մի՞թե հնարովի որևէ բան կա այստեղ։
Այն օրվանից,
Ինչ քեզ տեսա,
Եվ այն պահից,
Երբ նազանքով
Շեղ նայեցիր
Սև, շողշողուն
Քո աչքերով
Ինձ ծիծաղկուն.
Սիրտս դողաց
Միանգամից,
Միանգամից
Կյանքս փոխվեց։
Այդպես էր, ինք իրեն խոսում էր Թևիկը, ճիշտ այդպես էր, դրա համար էլ թղթերը, պատմաբանասիրական հանձնեց։ Միթե՞ Հարութը սիրտ ունի, կարող է հասկանալ դա, մի՞թե նա բանաստեղծություն է հասկանում։ Նա հիշեց, թե ինչպես ձմռան մի ցուրտ օր (Գայանեն տանը մոռացել էր ձեռնոցները) իր շնչով տաքացրեց նրա մատները, և նրա մատները ցրտից կարմրել ու շատ սառն էին, սառն ու անչափ գեղեցիկ։ Ինքը դա հիշում է։
Քո կազմվածքով՝
Զուտ նաիրյան,
Քո մատներով
Հանց սրբատաշ,
Պարանոցով
Անչափ ողորկ՝
Հանց մարմարյա,
Քո քայլվածքով՝
Շորորուն ու
Հեզաճկուն,
Ժպիտներով
Գիրգ շուրթերիդ
Չնաշխարհիկ,
Ու դնչիկով
Հրապուրիչ
Ու էրոտիկ-
Խելքամաղ ես
Արել դու ինձ։
Թևիկի աչքերը լցվեցին արցունքներով, և նա չէր փորձում անգամ սրբել այդ արցունքները, նա իր աչքի առաջ տեսնում էր Գայանեին, և սիրտը տրոփում, անկանոն թրթռում էր բերկրանքից։ Հիշեց. կռվի ժամանակ նա մի անգամ տեսավ լուսաբացը լեռների վրա։ Լույսը նոր-նոր էր բացվում, երկինքը արևելքում կարմրեց, հետզհետե շիկացավ, ծառերի կատարները բռնկվեցին ծիրանագույն լույսի հրավառ շերտերով, և սարերի ետևից միանգամից դուրս սահեց արևի հրաշեկ գունդը։ Հետագայում բանաստեղծություն գրեց այդ մասին.
Ելավ արևը սարից
Հրակարմիր շողերով,