Выбрать главу

Кічкайла. Што значыць «амаль»?

Салавейчык. Восем класаў.

Кічкайла. Выключылі?

Салавейчык. Не, сам кінуў. Абрыдла.

Кічкайла. Сямейнае становішча?

Салавейчык. Жанаты… Я хацеў сказаць — не…

Кічкайла. А ці нельга больш канкрэтна? Жанаты ці не?

Салавейчык. І так і не. Я… бацька-адзіночка.

Кічкайла. Разышліся?

Салавейчык. Не сышліся. Характарамі не сышліся.

Кічкайла. Вінаватым сябе прызнаяце?

Салавейчык (змрочна ўздыхае). Ну, было…

Кічкайла. Што было?

Салавейчык. Ну, выпіў трохі… Штаны новыя замочваў…

Голас. Вось парадачкі пайшлі! Выпіў чалавек ад радасці сто грамаў, дык яго адразу за каршэнь і ў міліцыю! Нішто сабе жыццё!

Кічкайла. Толькі выпілі ці яшчэ што-небудзь было?

Голас. Ну чаго ты, як лапух, прыстаў да чалавека?

Кічкайла (узлаваўшыся). Ціха! А то буду выганяць! (Устае і, надзеўшы акуляры, чытае.) «Дваццаць дзевятага чэрвеня гэтага года грамадзянін Салавейчык Рыгор Рыгоравіч, знаходзячыся ў нецвярозым стане, уварваўся ў кватэру грамадзяніна Секержыцкага Іпаліта Іпалітавіча. Для гэтай мэты ён прасек дзверы Секержыцкага тапаром. Пасля таго грамадзянін Салавейчык прыйшоў на пляж Камсамольскага возера, дзе падышоў да грамадзянкі Мажэйкі, якая загарала, і папрасіў у яе закурыць. Калі грамадзянка Мажэйка не задаволіла яго просьбу, ён ударыў яе два разы па тулаву, у вобласць плечавога пояса. Выкліканаму на месца здарэння старшыне звыштэрміновай службы Лапатку Салавейчык аказаў супраціўленне, парваў яму кіцель і закінуў у возера фуражку. З дапамогай дружыннікаў грамадзянін Салавейчык быў дастаўлены ў райаддзел міліцыі і пасаджаны ў ізалятар.

У дзеяннях грамадзяніна Салавейчыка Р. Р. утрымліваюцца крымінальныя злачынствы, якія караюцца, паводле адпаведных артыкулаў крымінальнага кодэкса, пазбаўленнем волі ад аднаго да пяці гадоў з адбываннем тэрміну ў калоніі строгага рэжыму.

Улічваючы хадайніцтва фабрыкі дзіцячых цацак (глядзі пісьмо ад 30 чэрвеня), крымінальную справу супраць Салавейчыка Р. Р. не ўзбуджаць. Прапанаваць калектыву фабрыкі разгледзець учынак грамадзяніна Салавейчыка Р. Р. на таварыскім судзе ў прысутнасці пацярпеўшых.

Следчы райаддзела міліцыі Праўдзін.

Пракурор раёна Стальноў».

Божашуткава. Дазвольце пытанне.

Кічкайла. Калі ласка, Рагнеда Іванаўна.

Божашуткава. Грамадзянін Салавейчык, гэта праўда?

Салавейчык змрочна маўчыць.

Усё, што напісана ў пратаколе, адпавядае сапраўднасці?

Паўза.

Салавейчык. Было…

Божашуткава. Не, вы раней, чым адказаць, падумайце!

Салавейчык напружана думае.

Салавейчык. Калі б цвярозы… Прашу ўлічыць, што я быў без памяці.

Хаценьчык. Пачакай, пачакай, Грыша. Ты не вельмі спяшайся. Ты падумай, добра падумай. Можа, усё ж чаго-небудзь не было? Можа, на цябе напрасліну ўзвялі? Ты падумай, Грыша, падумай…

Салавейчык думае.

Божашуткава. Мы разумеем і цэнім высакароднае пачуццё вашага шчырага раскаяння. Але я яшчэ раз пытаю: ці ўсё, што напісана ў пратаколе, адпавядае сапраўднасці?

Нарэшце Салавейчык уцяміў, чаго ад яго хочуць.

Салавейчык (няўпэўнена). Ды не… Усё было не зусім так…

Божашуткава (з аблягчэннем). Ну вось бачыце!

Салавейчык (зразумеўшы, што патрапіў у цэль). Успомніў! Вядома, усё было зусім не так!

Кічкайла. Значыць, вы заяўляеце, што пратакол неаб’ектыўна паказвае тое, што адбылося з вамі? Ці правільна мы вас зразумелі?

Салавейчык. Вось іменна! Панапісвалі тут усякага! Зрабілі з мяне нейкага хунвэйбіна!

Галасы. Міліцыя ўсё можа!

— Яна гэта ўмее!

Кічкайла. Ціха! Без рэплік!.. Вось вы, калі ласка, і раскажыце, як было ўсё на самой справе. Як выйшла, што вы зламалі чужыя дзверы?

Божашуткава (прыходзячы на дапамогу). Відаць, вы проста памыліліся?

Салавейчык. Ну, вядома, абмыліўся! Панабудоўвалі, ведаеце, дамоў — стаяць, як блізняты. Трохі вып’еш і ўжо не разбярэш, дзе свой дом, а дзе чужы!

Божашуткава. Значыць, чужы дом вы памылкова прынялі за свой?

Салавейчык. Ну!.. Паднімаюся на трэці паверх — кватэра адзінаццаць… Значыць, мая. Піхаю ключ — не лезе. І раптам чую: за дзвярамі хтосьці на дыбачках ходзіць. Вось, думаю, здорава! Пакуль штаны мачыў, да мяне зладзюга забраўся! Пачаў стукаць…