Арманы такыр калбасын
Жылкынын казы картасын,
Жылмая күлүп чайнасын.
Конокко барган жеринде,
Урматы сиңип элине
Уча менен жамбаш алсын.
Берекеси төгүлгөн,
Беш бармакка колун салсын.
Жалаң келде жалмасын.
Алдына аш төгүлүп,
Арак, вино жайнасын.
Ырахмат айта кубанып,
Ылжыган мас болсун.
Эң эле көп ичип,
Эс акылын жоготпосун.
Чөнтөгүндө акчасын,
Бир грам да коротпосун,
Алкышын угуп чоочундардын
Ар дайыма кут көрүнүп.
Арасында жүрсүн сыйлардын.
Ак кагазды белендеп,
Калем сап кармап бекемдеп,
Тарыха аты калсын деп
Ушул ырды жазгамын.
Анан кандай кыламын.
Жүзүнөн кетпей кубаныч,
Жүздөгөн жашка ал барсын.
Жылдыздуу адам аталып,
Жыргал байкем жашасын!!!
***
Ай, шум дүйнө, шум дүйнө,
Жомоктору көп дүйнө.
Жоругу жолдо көрүнүп,
Жоболоңдуу бу дүйнө.
Бар дүйнө да жок дүйнө
Шарактап алып токтобой,
Шамал учкан бу дүйнө
Кубулжутуп үн кошкон,
Кубанычы көп дүйнө.
***
Курбудан атты желдирип,
Кушту салаар мүнүшкөр.
Ат таптаган саяпкер
Аргымак жайын түшүнөөр.
Сай-сайдан алып чогулткан,
Санжыраны ким сүрөөр.
Санжыраны сүргөндөй,
Карыңар барбы түшүнөөр?
Таранчыны сойсо да,
Тактап соёр казапчы.
Наар татыбай таң заардан,
Нанды жабаар наабайчы.
Санжыра айтып сайраган,
Жан табылбай калбастыр.
Бабалардын тарыхын,
Унутуп эл салбастыр.
Баскан жолду баяндоо,
Баардык элге бакыттыр.
***
Дагы бир жердеш бар эле
Бырыш кирген бетине.
Карып калган маалы экен,
Калжайып ушул кезинде.
«Эмнеге карып кетти?» деп.
Ал жердешти аягым.
Ал бырыштын ичине,
Бир балакет жашынган.
***
Сөз сүйлөп дайым аялча,
Киришип казан аякка.
Тамакты чектеп ар маалда,
«Чыныдагы май кайда?»
Бул кайсы жердеш тапкылачы,
Атын ылдам айткылачы?
Ушак сүйлөйт кыңылдап,
Башынан жакын чатакка.
Үй-бүлөсүн сала берет,
Өзүнчө бир азапка
Бул кайсы жердеш тапкылачы,
Атын ылдам айткылачы?
Аракты ичсе сөгүнүп,
Качып турам жанынан.
«Ко» менен «С» көп сүйлөйт,
Сүйлөп алып күлмүңдөйт.
Ошондой пенде башынан
Бул кайсы жердеш тапкылачы,
Атын ылдам айткылачы?
Мас болуп алган маалында,
Кыраңдап аял, балдарына.
«Өлөмүн» деп коркутуп,
Жип ала чуркайт сарайына.
Бул кайсы жердеш тапкылачы,
Акыл кеңеш айткылачы?
***
Арак деген азгырык
«Айда, кел!» дейт жазгырып.
Көңдөйгө кирип алган соң,
Көңүлдү коёт шат кылып.
Жан дүйнөнү тарытып,
Жаңжал, чатак, каткырык.
Көңүлдөш досуң аягында,
Көргө коёр жаткырып.
***
Амангелди күйөө балам бар
Жамакчылык талант бар.
Жаалы келип алганда,
Жамактатып ыр таштаар.
Бир отурган жерине,
Бир китепти жазып салган.
Окугандар ал китепти,
Оорундуу деп мактаган.
Мен жамакчы дегендердин,
Далайын артка таштаган.
Чымыны мунун бар эле,
Чымырканып иштесе,
Көңүл коюп ыр жазса,
Кой бакканын таштаса,
Көп нерсе чыкмак заматта.
Берешен талант даарыса,
Белгилүү болмок баарына.
Жок дегенде акын аталмак,
Көнөчөк элдин калкына.
Баарын таштап ыр жазса,
Байдылда болмок бүтүндөй.
«Байдылдадай акын чыкты»– деп,
Кара көйнөк сүйүнмөк,
Акындыгын салыштырсак
Байдылдадан бир карыш ылдый болмок.
Менден бир карыш өйдө болмок.
Ортобузда жүрмөк акын аталып,
Тарыхта аты катталып.
Каада күтүп күлмүңдөп,
Сөз сүйлөгөн чечендиги
Безилдейт буудай куургансып,
Горбачевден ашса ашат
Бирок аста кемибейт.
Ат минип актив болбосо,
Акын болмок өзүмдөй.
Каадалуу Көңдөй элине,
Кадырлуу жан бүтүндөй
***
Насыбай салган ак чакчам
Үйүмдө жок карасам.
«Чакчам кайда кетти? деп,
Издеп жатам баятан.
Жарма досум уурдаптыр,
Насыбай аткан чакчамы,
Ушундай эле болот да,
Жарма достун жасаары.
Чакчамы алса мейли эле,
Жан аякты кытый кетиптир,
Азаптанып санаа чегем,
Насыбайды кайда ийлейм.
***
– Ак такыя кызыл чок
Ак жоргочон ким экен?
Адыр менен алкынтып,
Келе жаткан шашылып.
–Ак такыя кызыл чок
Ак жоргочон келаткан.
Алкынган менин жаштыгым,
Алдыңбы анын кабарын.
-Көк такыя, кызыл чок
Көк жоргочон ким экен?
Алдында аты жарашык,
Абайлап аны тиктесең.
-Көк такыя кызыл чок,
Көк жоргочон азамат.
Жоомарт жаштык кезегим.
Жомок сырдуу элесим,
Жолочу сырын билдиңби.
***
Илиястын Эсенгул,
Чымыны мунун бар эле.
Чыж…чыж… этип гезитке,