Выбрать главу

Кара шымым жыртылса,

Тиши сынган сокодой,

Тиги тарап соройсо,

Ал тарапты ката албай,

Абийрибиз чыкчудай.

***

Жайылма төр тараптан

Жамгыр улам себелейт.

Балпайта оозун ачып,

«Паракор мага бергин»– дейт.

Ак Кайкы төр тараптан,

Ак жаандан кабар келет.

Аңырайта оозун ачып,

Ач көз «Мага келе» дейт.

Ач көз жана паракорду,

Арам оокат багат дейт.

Караламан элди таласа,

Каргышка алар калат дейт.

***

Ылдыйкы Өмүрбек иним жөнүндө,

Бир ыр жазайын дегем.

Беш жыл болду аны жаза албай,

Ушунчалык түйшүк тарттым кудай ай.

Ошол үчүн ыр жазууга камынып,

Беш амалды салып көрдүм.

Биринчи амалды шап кармасам,

Экинчи амал качып карматпай,

Үчүнчү амалды жарматсам,

Төртүнчү амал безип караандатпай,

Беш жыл боюу азаптанам,

Беш амалды кармай албай,

Пейпайда болуп келатам.

Жердешимин образин,

Бешке жазып бере албай.

Сапан менен бирге болуп,

Түбөлүк бирге жашасын.

Кубанычтуу өткөн күндөрдү,

Кубанып эске салсын.

Балдарынан көрүп урмат сый,

Жамандык такыр болбосун.

Ишин кудай оңдосун

Ар дайыма жолу болсун.

Директордун кайын атасы,-деп

Зоболосу оболосун.

Жашоо деген бир келет,

Жакшылыкты ойлонсун.

Колду сыгып качырбай

Беш амалды кармасам.

Ыр жазып Өмүрбек иниме,

Сразу эле карматам.

***

Мектепте чогу иштеген

Аскар агам бар эле.

Директор болуп жатам,-деп

Кажы Саз жакка кетти эле.

Кеткен бойдон көрүнбөдү

Ден соолугу аманбы?

Мал-сал күтүп алдыбы,

Жакшы жашап жатабы?

Кандай жайда жүрөт,-деп

Ойлой берем ошону.

Жок дегенде үн чыгарып,

Бап деп деле койбойбу.

***

Ак Эчки тоосу тигине,

Атам анда кой баккан.

Аркырап соккон айдарым,

Атыр жели таралган.

Арымдуу ырын чыгарган,

Ажайып жагы ачылган

Андагы күндөр ажайып.

Ай, сыйкырдуу комузум,

Эмнеге чыкпайт добушуң,

Атам эчак кайтыш болгон,

Андагы мезгил жоголгон.

Кой баккан Аляз абам,

Бу дүйнөдөн жок болгон.

Андагы күндөр каякта?

Балалыгым шоктонгон.

Андагы чабан Саламат,

Азыр арып чал болгон.

Ишенбек менен Огойбек,

Бул абалар карыган,

Бактылуу жанга айланган.

Ай, Ак Эчким, Ак Эчким,

Сен турасың арыбай.

Бай өмүрдү узатып,

Баягы жаштык чагыңдай.

Ылдый жакта үн берип,

Чоң Таш суусу чамынат.

Арымын керип жаткадай,

Агымын улам жаңылайт.

Ай, комузум, комузум,

Сыйкырдуу чыгат добушуң.

Өтүп кеткен ал күндөр,

Өзүмүн тура добушум.

Ай, шум дүйнө, шум дүйнө,

Жомоктору көп дүйнө.

Жоругу жолдо көрүнгөн,

Жоболоңдуу бу дүйнө.

Шарактап алып токтобой,

Шамал учкан бу дүйнө.

Кубулжутуп үн созгон

Кубанычы көп дүйнө.

***

Бөтөн жер чоочун аймактан,

Башка бир алыс тараптан.

Кой маарап, жылкы кишенесе,

Айлым менин эске келет,

Жайык Төргө мал айдаган,

Жапаз агам эске келет.

Кең Колду өрдөп алып,

Кененбай бакем жол кетет.

Сарала жорго минип алып,

Сагын агам сапар чегет.

Шашып алып кой айдап,

Шамалдай байке көрүнөт.

Топ-топ болгон малды айдап,

Токуш абам жолдо өтөт.

***

Эки баласы эки жерде

Чоң экен деп айтылат.

Байып алды ушунча,

Баардыгы тең макташат.

Пара менен чоңойгон.

Жардам алып чоңдордон

Жалчыга жардам бербесе,

Жарды элин жерисе,

Элдик жагы болбосо,

Эки баладан не пайда?

Жылгада жайылган,

Жылкылары мындан көп.

Колотто жайылган,

Койлору андан көп.

Уңкулда жайылган,

Уйлары мындан көп.

Ошончо малдын ичинен

Бир малын союп жебесе,

Жетим менен жесирге,

Бир тиштем эт бербесе,

Айылдашын чакырбай,

Алардан качып ээндесе.

Агын суу алсын ал малды,

Өлбөй калган жан барбы,

Андай малдан не пайда?

***

Өрдөк менен каркыра,

Өкмөт менен партия.

Өкүрөңдөтө желдирип,

Өгүз минип салпылда.

Корооз менен көл бука,

Комунис менен партия,

Көк кашка атты желдирип,

Көөдөн кере барпылда.

Кулунду көрүп калганда,

Кудуңдап келип жылмайган.

Торпок көрүп калганда,

«Тоскула»– деп, чамынган.

Музоо көрүп калганда,

Мүйүзүнөн кармап байлаган.

Жетим менен жесирди,

«Жетилсин»-деп, санабай,

Жарды менен жалчынын,

Жайына деле карабай.

Жапаров деген кишинин,

Жарыясын аткармай.

Каршылык кылган адамдын,

Кабыргасын какайтып,

Кабыштыра кармамай.

Керек болсо аларды,

Түрмөгө тыгып таштамай.

«Эт, жүн, төк» деп камчы үрөп,

Кайран элди жадатмай.

«Мынтип жатат түгөт»– деп,

Милисага каматмай.