Выбрать главу

– Бул Байкалмак карай тарапка кетти,– деди Шыгай.

– Анда кайсы тарап менен өтөт.

– Саяк Айрык тарап менен кетеер,– деди Үсөнкул колун жаңсап ошол жакты көрсөтө.

– Балким Таш Кыядагы чоң таштардын түбүнө жашынып жатпасын.

– Ай ким билет кыйды калмакты кантип колго түшүрөбүз.

– Аны колго түшүрүш керек эмес, атын атып, өзүн жарадар кылыш керек.

– Ал бүгүн болбосо да эртең келип бизден өч алам деп келет, ошол үчүн ал эч бирибизди аябайт.

– Аны эмне жок кылышыбыз керекпи, ошондой кылыш керек го.

– Анда аны чоң ашуунун түбүнөн аңдып жатып колго түшүрүш керек.

– Ошондой кылалы.

– Бизге ниетин бербеди го.

– Муну жок кылыш керек же болбосо кол жыйып келип бизди чабат.

Беш атчан дүрбү менен чар тарапты карап, Чолок- Төр тарапка келатышты.

Күн чайыттай ачык, тоо суулары небак тартылган учур. Тамак издеп учуп жүргөн каргалар, курк-курк этип жол улап бараткан кузгундар. Тээ береги тик тарашадан таш кулады. Топ кийиктер Ашуу Төрдү карай токтобой закым салып кетип баратат. Тээ береги Кашка Сайдын жанындагы жылгадан эрбейип кетип бараткан жалгыз атчандын карааны көрүндү. Жолчоро дүрбүнү жанындагы Абатка берип:

– Жарыктык Желгара тулпардын үстүндө дардайып кадимки Каабын кетип баратат.

Абат дүрбүнү карап жатып айтты:

– Ошонун дал өзү экен.

– Артынан куугун түшкөнүн билген тура.

– Кыйды неме колго түшөөр бекен.

– Түшөт биз куугунду жакшы уюуштурушубуз керек.

– Кой, муну туугандарына жеткирбей жок кылалы.

– Беккулу ата буга кандай болушуп, кандай көтөрчү эле, ар дайыма сыйлап анын алдынан өтчү эмес, эми кылып отурганын карасаңар. Ал Беккулу атанын үч баласын жок кылгысы келет.

Бешөө көрүнбөй кычыкты айланып өтүп, Каабынды астынан тосмой болушту. Качкын эч кимден шек санабай, бешөөнө жакын келди. Каабын артымда эч ким жокпу деп тарапты кылчак-кылчак карап коёт.

Абат шашма киши эле:

– Атып салалы муну эмнеге маанаке-саанаке кылабыз, биз элдешкен күндө да бир балакет кылып, бизге такыр ыркын кошпойт.

– Коё туралычы акыркы сөзүн угалычы.

– Эмне деер экен качкын калмак.

Ошол кезде Каабындын аты жылкылардын дабышын алды окшойт тык токтоп, шыңгыр кишенеп жиберди.

Жолчоро үнүн бийик чыгарып:

– Эй, Каабын эми каякка качасың эсиңе кел, биз сага душман эмеспиз, эсиңе кел. Биз сага душман кылгандай эмне кылдык эле? Дитиңи бизге бер! Каабын башын көтөрүп, таштын ортосунда турган куугунчуларды карап жиндене:

– Ал менин ишим, кыргыз канчыктары.

– Биз итбизби, же сенби?

– Силер итсиңер бир кишинин артынан көп киши куугун куубайт.

– Эсмңе кел Каабын биздин нанды жеп, тузубузду татыдың эле, сага биз жаман иш кылган жокпуз го.

Каабын өзүн токтото албай зиркилдеп үнүн жоон чыгарып ачууланды:

– Мен силерди баары бир жок кылам калмактарга жетип, кошуун курап келем.

Ошондо Жолчоронун жаны күйүп кетти:

– Эсиңе кел Каабын Беккулу атанын тузун татыдың, биз сага жаманчылык кылбайбыз. Кара ниеттик кылсаң өзүңө жаман, түбөлүк оңбойсуң.

– Жетим калган бала чагыңан бери Беккулу ата кор кылбай бакты, бизден эч бир жаманчылык көргөн жоксуң.

– Эй, кыргыздар, силерди мен жок кылам, коё тургула калмактар башынан күчтүү алар силерди чабат.

– Азыр сени жок кылыш керек итке иттей мамиле кылабыз.

– Силер бешөөсүңөр мага асылбагыла, андан көрө баатыр болсоңор, жекеме-жекеге чыккыла. Мен жеңсем силер унчукпай кете бергиле.

Жолчоро буга макул болду.

Абат үнүн катуу чыгарып айтты:

– Ой, Жолчоро аба антпей эле атып салалы, калмакка биздин алыбыз жетпейт, ал күчтүү бизди майып кылып салат. Акыры түбү душман, жерине барып күч курап келип бизди чабат.

Жолчоро айтты:

– Канча кылса да биз менен бирге өсүп калды эле эми буга жоодой мамиле кылбайлы, баатырлар кыл чайнашып күрөшөт дейит, буга биз баатырдай мамиле кылалы.