- Во, падушачак купілі, - з панталыку паказала яна на папяровы кулёк. - Будзем чай піць з ліповага цвету.
- Хадзем да нас, у масцярскую, - запрасіла ветлівая Яня. - Там печка шугае. Хоць адагрэецеся з марозу.
- Дзякуй, мілыя, але часу не маем, - адказала за сябровак Ядзюня. - Нам яшчэ да вашага Хвядотава паспець трэба.
Вочы ў Яні і Ніны акругліліся, расшырыліся ці то ад здзіўлення, ці то ад спалоху: людцы добрыя, дайце мёду атруціцца! Навошта, дзеля чаго гэтым відавочным блазнючкам спатрэбіўся такі мажны і салідны мужчына, як сам дырэктар МТС Сямён Пятровіч Фядотаў?
- Скажыце ж хоць, а на якую трасцу вам наш Хвядотаў?
- Хочам запісацца на курсы трактарыстаў, толькі і ўсяго.
Здзіўленне і спалох у Яні і Ніны перайшлі ў шкадаванне да сваіх бесталковых аднавясковак, у шчырае жаданне дапамагчы, выбавіць іх з глыбокай прорвы, у якую па глупству аднойчы трапілі самі.
- Падурэлі вы хіба?
- Век ад саляркі і салідолу не адмыецеся.
- Ну і што. Затое нам новенькія камбінезоны і боты выпішуць.
- І па дзесяць пудоў жыта ўлетку заробім.
- А яшчэ пра нас у газетцы напішуць.
Аднак добра, што бярозкі з настылага, заінелага лесу не чуюць гэтай сур'ёзнай не то размовы, не то спрэчкі. Яны, беласнежкі, правільна зрабілі, што адсталі каля Пчольніка, не пабеглі следам за баламутнымі дзяўчатамі, якія, калі стануць трактарысткамі, век будуць смярдзець саляркай і салідолам. Управіць мазгі бесталкоўшчыне, выбавіць упартую зялёную моладзь з глыбокай прорвы не ўдалося, і, махнуўшы на ўсё рукой, Яня і Ніна, скурчыўшыся ад холаду, подбегам падаліся ў майстэрню грэцца каля напаленай дабяла печкі, упрыкуску з цукеркамі глытаць гарачы чай, завараны на духмяным ліповым цвеце. Спакойная Ядзюня толькі фыркнула ўслед: знайшлі каго палохаць! А Лёдзя і Манька, было бачна па іх, засумняваліся, з трывогай зірнулі адна на адну, але не паспелі яны і вокам міргнуць, як апынуліся ў канторы МТС, быццам сюды іх нехта прыцягнуў на повадзе.
У цесным пустым калідорчыку авантурысткі пасмыкаліся туды-сюды, агледзеліся, перачыталі на дзвярах фанерныя таблічкі: «Дырэктар», «Галоўны інжынер», «Начальнік палітаддзела», «Бухгалтэрыя». Калі першая збянтэжанасць прайшла, пастаялі, памеркавалі і зрабілі правільную выснову, што кабінет дырэктара тут самы важны і чыноўны. Неразумнае дзяўчо з глухой палескай вёскі, Ядзюня нават не падумала, што на свеце існуюць пэўныя правілы ветлівасці і прыстойнасці, глыбока ўздыхнула, нібы ішла на вісельню, і гвалтоўна адчыніла аблюбаваныя дзверы.
За сваё нахабства яны ледзь не паплаціліся: у дырэктарскім кабінеце калючым і пранізлівым позіркам іх сустрэў чалавек у белым кіцелі, з шырачэзнымі пагонамі на плячах. Маласельская бесталкоўшчына спачатку сумелася, падалася была назад да парога, але тут жа разгледзела, што гэта ўсяго толькі вялікі, на паўсцяны, партрэт Сталіна. Забраны ў сціплую драўляную асадку, партрэт вісеў акурат над адзіным у пакоі вялізным сталом, а за сталом, занятыя нейкім дужа важным клопатам, сядзелі сам Фядотаў, Бальшавік і былы капраль польскага войска Франак Жывуцкі. Па асабістых выключных прыкметах кожнага з іх у навакольных вёсках, бадай што, пазнаў бы і сівагаловы дзед, і смаркаты падшыванец. Масіўны, як гара, Фядотаў меў пукатыя вочы, пухнатыя шчокі, да таго ж ён, як пляткараць, не абмінуў спакутаваных удавіц, Бальшавік, наадварот, худы, даўгавязы, двухметровага росту, зірнеш - цэп, дый годзе, ну, а меншы за іх па чыне, звычайны слесар-рамонтнік Франак Жывуцкі быў знаёмы дзяўчатам хоць бы ўжо тым, што на эмтээсаўскай «лятучцы» ў дні сяўбы не адзін раз прыязджаў у Малое Сяло на палетак, дзе каля маўклівага «універсала» румзалі славутыя трактарысткі Яня і Ніна.
Дырэктар МТС і начальнік палітаддзела ў царкву, безумоўна, не хадзілі, але, было відаць, у знак вялікага прастольнага свята прычасціліся зусім не святой вадою: глюгі пачырванелі, вочы блішчаць, як у катоў. Абодва, згледзеўшы няпрошаных наведніц, доўга не маглі ўцяміць, чаго дамагаюцца, што патрабуюць ад іх футравыя каўняры - два бабрыныя і адзін лісіны, а калі пачулі, што ў эмтээсе не хапае механізатарскіх кадраў і яны, дзяўчаты, не супраць вырашыць гэтую праблему, запісаўшыся на курсы трактарыстаў, апроч таго, ім патрэбна зараз жа, неадкладна выпісаць новыя камбінезоны і кірзавыя боты, дык непрыстойна, па-дзікунску зарагаталі. Цыбаты Бальшавік квахтаў, аж заходзіўся, выціраў слёзы на вейках, Фядотаў затрос падвойным валляком, адкінуў галаву назад і тут краем вока заўважыў гнеўны, асуджальны позірк Сталіна - умомант абвяў, заціх, папярхнуўся гідкім смехам.