Выбрать главу

- Хто вам наплёў пра курсы? - сур'ёзна, без ніякай насмешкі спытаў ён у Ядзюні, бо яна наперад вытыркнулася з дзявочага гурту. - А яшчэ пра боты, пра камбінезоны?

- Ванька Заяц, трактарыст ваш.

- Гэта ці не той таўкач, які вечна плугі ламае на камянях?

- Той самы, Сямён Пятровіч, - страпянуўся, як кот пасля сну, паслужлівы Бальшавік. - Але ж мы Зайца за ягоныя штучкі ў нашай газетцы здорава прапясочылі.

- Дык жа хлопец нічога і не наплёў. Як помніце, я сам гэнымі курсамі кірую, - заступіўся за беднага шалапута Франак Жывуцкі і са шкадаваннем паглядзеў на дзяўчат. - Аднак позна, дзеванькі. Курсанты ўжо вывучылі матор, а цяпер прыняліся за хадавую.

- Ну, вось бачыце - позна! - паўтарыў Фядотаў, уздыхнуўшы з палёгкай. - Прыходзьце да нас праз год, а пакуль падрасціце, з лялькамі сваімі пагуляйце.

- Абармот Ванька! - са слязамі на вачах усклікнула Ядзюня і стрымгалоў, як каза, першай ірванулася да дзвярэй.

Зняважаныя начальніцкім рогатам, уніжаныя з'едлівым напамінкам пра лялькі, дзяўчаты вернуцца дахаты ціхія, лагодныя, паслухмяныя і яшчэ доўга не будуць нават успамінаць, як ганебна правалілася іхняя авантура з паступленнем на курсы трактарыстаў. Лёдзя і Манька, вядома, утояць, не прызнаюцца, якую кару за непаслушэнства прыдумалі ім усердаваныя мацяркі, ды і Ядзюня хітра прамаўчыць, што зарабіла добрых грымакоў паўз плеч, каб болей непанадна было сноўдацца па дырэктарскіх кабінетах. Але вось цяпер, у гэтыя самыя хвіліны, калі яны ўвайшлі ў заснежаны Пчольнік, не страх за свае грахі - вялікая крыўда і абурэнне завалодалі імі. Тыя эмтээсаўскія рагатуны Фядотаў і Бальшавік дарэмна думаюць, што такім рослым і дужым дзявулям яшчэ рана на трактар. Якія там к чорту лялькі, калі ўсе трое даўно ўжо лётаюць на гулянкі і вячоркі, спадцішка выцікоўваюць сабе вартых кавалераў, а Ядзюня, першы раз цалуючыся з Ванькам Зайцам, нават паламала лаўку каля хаты Марціна Палазка.

Зняважаныя і ўніжаныя, дзяўчаты цяжка месяць глыбокі сыпкі снег, і бярозкі, што маўкліва знерухомелі абапал зімніка, напэўна, дзівяцца: чаго яны такія самотныя і маркотныя, гэтыя маладзенькія красуні? Яны мінулі дубовую граду, выбіліся з высокіх сумётаў на торны шлях, яны ідуць і не ведаюць, што на лёгкім вазку, падкутым ліставым жалезам, з гікам і свістам у Пчольнік уляцеў надта вясёлы маласельскі старшыня Аляксей Хамутовіч. Яшчэ паўгадзіны назад ён частаваўся ў сваёй каханкі Агаты Валасюк, сядзеў за багатым сталом, еў і піў, грэшна цмокаў Агату ў шчаку, і цяпер у яго выдатны настрой. На нейкі час забылася, уляглася трывога, што дзесьці на ферме нема рыкаюць галодныя каровы, і хоць адна тут уцеха, што пра зімовую бяскорміцу нічога не ведае імклівы, гарачы, як агонь, старшынёўскі выязны.

З сумёта на сумёт, з узвалка на ўзвалак сыты і дагледжаны Вараны ўмомант выхапіў з-пад варты векавых дубоў размаляваны ў белыя кветкі зялёны вазок, спусціўся з пагорка ў нізовіну і, калі за павароткай дарогі згледзеў тры дзявочыя постаці, дык проста затанцаваў у аглоблях, спарней запрацаваў нагамі, ажно снежныя пырскі паляцелі ў бакі і высока ўскінулася, затрапяталася на ветры чорная грыва.

- Гэй, малеча! Кідайся ў вазок, дык падкіну маткам прама ў прыпол, - рэзка асадзіў шалёнага скакуна вясёлы Хамутовіч, які на нейкі час забыў, што на ферме апрача кароў адчайна вішчаць і галодныя свінні. - Ды хутчэй! Чаго кешкаецеся, быццам квахтухі?

Такому мацаку, як Аляксей Хамутовіч, нічога не каштавала падхапіць Лёдзю і Маньку пад пахі, лёгка, быццам кулі саломы, шпурнуць іх у перадок вазка на прысыпанае снегам, склычанае сена, а Ядзюню тыя ж самыя дужыя рукі беражна прыўзнялі над зямлёй і пасадзілі побач з сабой на драўляную лаўку, мусіць, для таго, каб па дарозе было лацвей абдымаць і пагладжваць пушысты бабрыны каўнер. Збоку зірнуць: і праўда, гожая, прыстойная пара. Лёдзя толькі ўздыхнула, Манька хутчэй адвяла позірк убок. Наогул яны нічога не маюць супраць, няхай споўніцца Боская воля, няхай пабяруцца Аляксей і Ядзюня, ды ўсё ж шкада, што каўнер у Ядзюні такі багаты і шыкоўны. Апрануты ў белы сялянскі паўкажушок, калгасны старшыня і сам ведае, які ён відны і цікавы кавалер: зухавата збіў шапку набакір, тузануў ляйчыну, махнуў бізуном, і Вараны зноў затанцаваў у аглоблях, высек з-пад капытоў цэлы воблак снежнага сяйва.