Выбрать главу

Спачатку людзі трывожыліся, асабліва шэф. Але мужчына быў роўны, і яны таксама нібы заразіліся яго настроем і чакалі разам з ім.

А ён не бачыў ніякай ахвярнасці ў сваім вобразе жыцця. Кожную хвіліну маглі прынесці тэлеграму, кожную хвіліну яна магла пазваніць ля дзвярэй. Цалкам натуральна, калі яна знойдзе гаспадароў у хаце, а дзверы будуць адчыненыя.

Неяк прыехаў да яго сябар-пісьменнік, і ён сёе-тое, не самае важнае, расказаў яму. I тады той сказаў:

– Слухай, а калі я напішу пра гэта?.,

– Так ты не напішаш.

– Ведаю. Але ж за кожным маім словам будзе ў яе стаяць успамін. I калі яна прачытае, калі зразумее, што ты чакаеш, што яна зрабіла глупства – няўжо яна не вернецца?

– Толькі святую праўду, – сказаў Севярын.

– Павер мне, яна прыйдзе.

– Нават калі не вернецца – буду чакаць. Мне нічога больш не застаецца. У мяне засталася яна адна. I лепей успаміны і вера, чым прадаць усё гэта. Мне непатрэбна ўсё іншае.

Недзе ў самым канцы лістапада ён, вяртаючыся дадому, знайшоў у паштовай скрынцы тоўсты жаўтаваты канверт і не разабраў яшчэ нават почырку, як нешта цяжка штурханула ў сэрца: ад яе.

"Мілы мой, дарагі, першы і апошні,

добры мой суддзя, адзіна каханы!

Не глядзі на канверт, ён табе нічога не скажа, ён кінуты далёка ад маіх мясцін. Даруй мне за маю бязлітаснасць, за тое, што я так учыніла з табой, мой добры. Ты павінен зразумець, што гэта не здрада, што я ніколі, ні з кім не здраджу табе і што прашу я прабачэння не за тое, што здрадзіла табе, а толькі за тое, што прычыніла табе боль. Вось за гэта я і катую сябе. Бязлітасна катую – ты мне вер. Таму што ты ніколі не зрабіў бы мне балюча. Але на тое ты і святы, на тое я і звычайны дробны чалавек.

Сэрца абрываецца пры думцы, як ты павінен быў мучыцца гэтыя два месяцы, нічога не ведаючы, не разумеючы, кінуты, нібы прададзены мною. I ў мяне за гэты час нічога не было, акрамя слёз. Але як я магла пісаць табе. Пісаць – гзта ўсё адно, што глядзець у вочы.

Я і сёння рашылася пісаць табе толькі таму, што ты даруеш мне многае, калі даведаешся.

У мяне будзе дзіця. Дзякуй табе за яго, за адзіна сонечныя дні ў жыцці, за каханне, за веру тваю, якую я падманула, не жадаючы таго.

Сёння я ўпершыню ўсміхаюся. Пакуль праз слёзы. Як тады, калі Амур цягнуў мяне на катэр. Чаму ты адазваў яго? Можа, я і не вытрымала б, пайшла, хоць і была б пасля няшчаснай, хоць і зрабіла б няшчасным цябе.

Але я даю табе слова: болей я не буду плакаць. Дзеля яго. Ён павінен быць здаровым. Ён павінен вырасці такі, як ты: моцны, разумны, добры, самы лепшы на свеце.

Праз яго я не кажу цяпер, што ўсё было дарэмна, што я не павінна была ісці на тое, каб быць з табой. Не, я хлушу. Нават без яго я не шкадавала б ні аб чым. Ні аб той ночы, калі блукаў леапард і ты вымушан быў легчы ў хаце, такі пакорлівы майму наканаванню (бог ты мой, да чаго мяне да цябе цягнула!). Ні аб тым страшным, што патрызнілася табе і што прымусіла мяне прыйсці да цябе самой. Ні аб жэнынэні я не шкадую, ні аб ліянніках. Ні аб чым. Дзякуючы ўсяму гэтаму я зведала цябе. Лепшых, іншых няма і не будзе.

Я зноў схлусіла. Зусім не гэты твой сон, зусім не жаданне суцешыць. Я сама шукала суцяшэння. Больш не магла. Прыйшла да цябе з радасцю і палёгкай, з пачуццём самага вялікага шчасця. Дый хто мог бы адчуваць нешта іншае побач з такім, як ты.

Родны мой, як мне і зараз хочацца сесці ля тваіх ног, пакласці галаву табе на калені, цалаваць твае моцныя рукі, не пярэчыць тваёй пяшчоце. Як мне горка, што гэтага не будзе. Пастараюся хоць трохі растлумачыць табе, чаму. А ты зразумей, даруй дурной бабе, якая больш за ўсё на свеце кахае цябе. Я ўсё ж баба. Не думай пра мяне ні лепей, ні горай таго, чаго я вартая.

Я баюся. Памятаеш, калі джунглі віліся над намі? Я хацела, каб ты вечна пра мяне думаў, каб гэта ніколі не мінулася. I я дрыжала ад думкі, што гэта мінецца. Я не перанесла б гэтага. Я ведала, што ўсё канчаецца яшчэ на зямлі, а бяссмерце жыве толькі ва ўспамінах. Ну так, я мучаю цябе, я – дрэнь, і нашто табе такое бяссмерце, і тое, што ты ўспамінаеш мяне, і што будзеш помніць цяпер да канца?! Але кожны дзень на зямлі памірае каханне, і людзі абыякава праходзяць паўз дарагія калісь магілы. Я не магла б. Даруй мне. Я не жыла б пасля і хвіліны.

Ты мой першы. Ты мой апошні. Я вырашыла ўсё пасля першай хвіліны блізкасці з табой. I тады, ля жэньшэня. Я проста не магла без цябе. Гэтым тлумачыцца і тое, што я сама прыйшла, бо хацела, каб табе было добра, бо думала пра цябе, бо немагчыма было, каб ты памёр ад смагі і не помніў мяне такой. Гэтым тлумачыцца і тое, што я сама і пайшла. Не хацела страціць цябе.