‘Ja, meneer.’ Illyans stem was dun van onthutsing. Kanzian hees zich uit zijn stoel en wuifde de hulp weg van een bezorgde stafofficier. Aral kneep onder tafel in Cordelia’s hand en ging staan om de kern van zijn nieuwe generale staf te begeleiden. Terwijl ze allemaal de kamer verlieten, grijnsde Ko over zijn schouder naar Cordelia en fluisterde: ‘Het gaat er beter uitzien, hè?’ Ze glimlachte flauwtjes naar hem. Vorkosigans woorden weerklonken in haar hoofd. Het moment waarop de verschuiving van manschappen en loyaliteiten het kritische punt bereikt, en Vordarian in paniek begint te raken…
De binnendruppelende vluchtelingen bij de basis Tanery begonnen een gestage stroom te vormen naarmate de week vorderde. De spectaculairste na Kanzian was de ontsnapping van premier Vortala uit zijn door Vordarian opgelegde huisarrest. Hij arriveerde met een paar gewonde livreiknechten en een huiveringwekkend verhaal over omkoping, bedrog, achtervolging en schietpartijen. Er doken ook twee minder vooraanstaande keizerlijke ministers op, een van hen te voet. Het moreel verbeterde bij elke belangrijke aanwinst; de sfeer op de basis knetterde van het vooruitzicht op actie. De vraag die stafleden elkaar stelden in de gangen was niet langer: ‘Is er nog iemand binnengekomen?’ maar: ‘Wie is er vanochtend binnengekomen?’ Cordelia probeerde te doen alsof ze er blij mee was en hield haar vreselijke angst voor zich. Vorkosigan was tevreden, maar werd ook gespannener. Zoals haar was voorgeschreven, rustte Cordelia veel in Vorkosigans appartement. Al snel voelde ze zich vitaal genoeg om tegen de muren op te vliegen. Toen probeerde ze de voorgeschreven rust af te wisselen met een paar experimentele opdruk- en kniebuigoefeningen (maar geen buikspieroefeningen). Ze was juist de voor- en nadelen aan het afwegen van haar idee om het gezelschap van Bothari in het gymnastieklokaal op te zoeken, toen het companeel rinkelde. Kodelka’s bezorgde gezicht verscheen op de beeldplaat. ‘Mevrouw, meneer vraagt of u meteen naar hem toe wilt komen, in vergaderkamer zeven. Er is iets binnengekomen dat hij u wil laten zien.’ Cordelia’s maag trok zich samen. ‘Goed. Ik ben al onderweg.’ Er wachtte een flink gezelschap mannen in vergaderkamer zeven, en ze stonden rond een beeldpaneel met gedempte stemmen te discussiëren. Stafleden, Kanzian, minister Vortala zelf. Vorkosigan keek op en glimlachte haar kort en zonder vrolijkheid toe. ‘Cordelia. Ik wil graag je mening horen over iets dat is binnengekomen.’
Vleiend, maar: ‘Wat voor iets?’
‘Vordarians laatste speciale rapport heeft een nieuwe wending genomen. Ko, speel de video nog eens af, alsjeblieft.’ Vordarians propaganda-uitzendingen vanuit de hoofdstad waren voornamelijk onderwerp van spot, onder Vorkosigans mannen. Deze keer stonden hun gezichten een stuk ernstiger.
Vordarian verscheen in wat herkenbaar was als een van de statige kamers van de keizerlijke residentie, de formele en serene Blauwe Kamer. Ezar Vorbarra legde zijn zeldzame publieke verklaringen altijd af tegen die achtergrond. Vorkosigan fronste zijn wenkbrauwen. Vordarian zat in groot militair tenue op een ivoorkleurige zijden sofa, met prinses Kareen naast zich. Haar donkere haar was strak uit haar ovale gezicht getrokken door met juwelen ingezette kammetjes. Ze droeg een mooie zwarte lange jurk, somber en vormelijk. Vordarian sprak slechts een paar ernstige woorden, om de aandacht van de kijkers te wekken. Toen verplaatste het schouwspel zich naaide grote zaal van de Raad van Graven in Kasteel Vorhartung. Het beeld zoomde in op de voorzitter van de Raad, die in vol ornaat was. Op de video was niet te zien wat, afgezien van de camera zelf, er op het hoofd van de voorzitter gericht was, maar er was iets in zijn herhaaldelijke blikken vlak langs in plaats van recht in de camera, dat Cordelia de indruk gaf dat er een zwaarbewapende man, of misschien een peloton, op die onzichtbare plek stond.
De voorzitter stak een vel plasticfilm op en begon: ‘Ik citeer: vanwege de…’
‘Ah, uitgekiend!’ mompelde Vortala, en Kodelka zette de video op pauze en vroeg: ‘Wat zei u, minister?’
‘Dat “Ik citeer”. Daarmee distantieert hij zich wettelijk van de woorden die van dat vel en uit zijn mond gaan komen. Dat was me de eerste keer niet opgevallen. Goed zo, Georgos, goed zo,’ zei Vortala tegen de bevroren gestalte. ‘Ga verder, luitenant, het was niet mijn bedoeling om de zaak te onderbreken.’
Het holovideobeeld vervolgde: ‘… laaghartige moord op de jonge keizer Gregor Vorbarra, en het verbreken van zijn heilige geloften in een poging de macht over te nemen, verklaart de Raad van Graven de verraderlijke regent Vorkosigan onbetrouwbaar, verstoten, van alle macht ontheven en vogelvrij verklaard. Vandaag bekrachtigt de Raad van Graven de benoeming van commodore graaf Vidal Vordarian tot premier en waarnemend regent voor douairière-prinses Kareen Vorbarra; hij zal een interimregering formeren die in functie zal blijven totdat er een nieuwe opvolger gevonden kan worden en door de voltallige Raad van Graven en Raad van Ministers bekrachtigd kan worden.’ Hij vervolgde met allerlei wettelijke details terwijl de camera rondging door de zaal. ‘Zet het beeld eens stil, Kodelka,’ vroeg Vortala. Zijn lippen bewogen terwijl hij telde. ‘Ha! Nog geen derde aanwezig. Hij heeft bij lange na geen quorum. Wie denkt hij voor de gek te houden?’
‘Wanhopige man, wanhopige maatregelen,’ mompelde Kanzian terwijl de holovideo na een druk op de knop van Kodelka verder ging. ‘Let op Kareen,’ zei Vorkosigan tegen Cordelia. Vordarian en de prinses waren weer in beeld. Vordarian gebruikte zulke omslachtige termen dat het even duurde voordat Cordelia doorhad dat hij met de woorden ‘persoonlijk beschermer’ een verloving aankondigde. Hij legde zijn hand plechtig over die van Kareen, maar maakte alleen oogcontact met de camera. Kareen tilde haar hand op om zich een ring om haar vinger te laten schuiven zonder dat haar kalme gelaatsuitdrukking ook maar enigszins veranderde. De video eindigde met gedragen muziek. Einde. Gelukkig werd hun het commentaar achteraf in Bètaanse stijl bespaard; blijkbaar werd de Barrayaraan-in-de-straat nooit veel gevraagd, tenzij een hevig oproer zo luidruchtig werd dat niemand het meer durfde te negeren. ‘Hoe zou je Kareens reactie analyseren?’ vroeg Aral aan Cordelia. Cordelia trok haar wenkbrauwen op. ‘Welke reactie? Hoezo, analyseren? Ze heeft geen woord gezegd!’
‘Precies. Vind je dat ze eruitziet alsof ze verdovende middelen heeft gekregen? Of alsof ze gedwongen wordt? Of was dat oprechte instemming? Gelooft ze Vordarians propaganda, denk je?’ Gefrustreerd keek Vorkosigan naar de ruimte waar het beeld van de vrouw zojuist nog was geweest. ‘Ze is altijd gereserveerd geweest, maar dit was het meest ondoorzichtige optreden dat ik ooit heb gezien.’
‘Draai hem nog eens af, Ko,’ zei Cordelia. Ze liet hem het beeld stilzetten op de momenten dat Kareen goed te zien was. Ze keek aandachtig naar het bevroren gezicht, nauwelijks minder levendig dan wanneer de holovideo liep. ‘Ze ziet er niet suffig of beneveld uit. En haar ogen gaan niet steeds opzij, zoals die van de voorzitter deden.’
‘Dus niemand bedreigt haar met een wapen?’ veronderstelde Vortala. ‘Of misschien kan het haar gewoon niets schelen,’ opperde Cordelia grimmig.
‘Instemming, of dwang?’ herhaalde Vorkosigan.
‘Misschien geen van tweeën. Ze heeft haar hele volwassen leven al met dit soort onzin te maken… Wat verwacht je van haar? Ze heeft drie jaar huwelijk met Serg overleefd, voordat Ezar haar beschermde. Ze moet wel een groot deskundige zijn in het inschatten van wat ze niet moet zeggen en wanneer niet.’
‘Maar om zich in het openbaar aan Vordarian te onderwerpen… als ze denkt dat hij verantwoordelijk is voor Gregors dood…’
‘Ja, wat zou ze denken? Als ze echt gelooft dat haar zoon dood is — zelfs al gelooft ze niet dat jij hem hebt vermoord — dan heeft ze alleen nog maar haar eigen leven over om te redden. Waarom zou ze haar overleving dan op het spel zetten voor een of andere dramatische futiliteit, als het Gregor geen goed meer kan doen? Wat is ze jou, ons, per slot van rekening schuldig? We hebben haar allemaal in de steek gelaten, voor zover zij weet.’ Vorkosigan kromp ineen.