‘Zullen die vreselijke Vor-besjes met wie al Pjotrs vrienden getrouwd zijn niet klagen over overmatige vooruitstrevendheid?’
‘Met Alys Vorpatril achter de organisatie? Ze zouden niet durven.’ Vanaf dat moment werd het evenement alleen maar grootser. Een week van tevoren overwogen Ko en Droe serieus om de benen te nemen uit pure paniek, nadat ze alle zeggenschap over de hele zaak waren kwijtgeraakt aan hun geestdriftige assistenten. Maar de staf van de keizerlijke residentie regelde alles met een gemak dat voortkwam uit ervaring. De eerste huishoudster rende rond, onderwijl kirrend: ‘En dan te bedenken dat ik bang was dat we niets te doen zouden hebben behalve die afschuwelijk vervelende dinertjes voor de generale staf, als de admiraal hier was ingetrokken.’
Eindelijk waren de dag en het uur daar. Er werd een grote cirkel van gekleurde grutten op de vloer van de Rode Zaal gestrooid, met daaromheen een ster met een variabel aantal punten, één voor elke ouder of belangrijke getuige om bij te staan, in dit geval vier. Het Barrayaraanse gebruik wilde dat het paar zichzelf in de echt verbond, door hun trouwbeloften binnen de cirkel te geven, zodat ze geen priester of ambtenaar nodig hadden. Om praktische redenen stond er een souffleur, die heel toepasselijk de Souffleur werd genoemd, buiten de cirkel. Hij las het script voor, zodat de zwakken van geest of van zenuwen hem alleen na hoefden te zeggen. Dit maakte hogere hersenfuncties zoals leren en onthouden overbodig bij het gespannen paar. Het verlies van de motorische coördinatie werd gecompenseerd door een vriend voor elk, die hen naar de cirkel leidde. Het was allemaal reuze praktisch, besloot Cordelia, en bovendien schitterend.
Met een grijns en een zwierig gebaar leverde Aral haar af bij haar toegewezen sterrenpunt, alsof hij een boeket neerzette, en nam zijn eigen plaats in. Vrouwe Vorpatril had erop gestaan dat Cordelia een nieuwe jurk liet maken, een lange soepele van blauw-met-witte stof met rode bloemaccenten, in kleur afgestemd op Arals ultraformele rood-met-blauwe ceremoniële uniform. Droe’s trotse en nerveuze vader droeg ook zijn rood-met-blauwe uniform en stond op zijn eigen sterrenpunt. Vreemd oin te denken aan het leger, dat Cordelia meestal associeerde met totalitaire neigingen, als de voorhoede van maatschappelijke gelijkheid op Barrayar. Het cadeautje van de Cetagandanen, noemde Aral dat; hun invasie had promotie op grond van talent in plaats van afkomst noodzakelijk gemaakt, en de golven van die verandering rolden nog steeds door de Barrayaraanse samenleving. Sergeant Droesjnakovi was een kleinere, tengerder man dan Cordelia had verwacht. Ofwel de genen van Droe’s moeder ofwel hun betere voeding had ervoor gezorgd dat al zijn kinderen hem in lengte voorbij waren geschoten. Alle drie de broers, van de kapitein tot de korporaal, hadden zich vrij kunnen maken van hun militaire verplichtingen om aanwezig te zijn en stonden nu in de grote buitenste kring van andere getuigen, onder wie ook Ko’s opgewonden jongere zusje. Ko’s moeder stond op de laatste punt van de ster, huilend en glimlachend, in een blauwe jurk die zo perfect van kleur was dat Cordelia besloot dat Alys Vorpatril ook haar op een of andere manier had weten te vinden.
Kodelka kwam als eerste binnen, ondersteund door zijn stok met de nieuwe schede en sergeant Bothari. Sergeant Bothari droeg de feestelijkste versie van Pjotrs bruin-met-zilveren livrei en fluisterde behulpzame, vreselijk suggestieve raadgevingen zoals: ‘Als je echt misselijk wordt, luitenant, moet je met je hoofd tussen je knieën gaan zitten.’ Alleen al van de gedachte werd Ko’s gezicht groener en vormde zo een opmerkelijk contrast met zijn rood-met-blauwe uniform, dat vrouwe Vorpatril vast niet zou goedkeuren.
Iedereen keek om. Ooo. Alys Vorpatril had volkomen gelijk gehad over Droe’s jurk. Ze schreed naar binnen, zo verbluffend gracieus als een zeilboot, een lange sierlijke perfectie van vorm en functie, ivoorkleurige zijde, gouden haar, blauwe ogen, witte, blauwe en rode bloemen, zodat je toen ze naast Ko ging staan plotseling besefte hoe lang hij moest zijn. Alys Vorpatril, in het zilvergrijs, liet Droe aan de rand van de cirkel los met een gebaar als van een godin van de jacht die een witte valk loslaat, om op te stijgen en op Ko’s uitgestrekte arm te landen. Ko en Droe legden hun beloften af zonder te stotteren of flauw te vallen, en slaagden erin hun beider gêne te verbergen toen hun gehate voornamen in het openbaar werden genoemd, Clement en Ludmilla. (’Mijn broers noemden me altijd Lud,’ had Droe Cordelia toevertrouwd tijdens de repetitie de dag ervoor. ‘Dat rijmt op tut. En op grut, kut, put, prut en flut.’
‘Voor mij zul je altijd Droe zijn,’ had Ko beloofd.) Als voornaamste getuige verbrak Aral toen de cirkel van grutten met een veeg van zijn laars en liet hen eruit, en de muziek, het dansen, het eten en het drinken begonnen.
Het buffet was ongelooflijk, de muziek levend, en het drinken… volgens de traditie. Na het eerste plechtige glas van de goede wijn die Pjotr had gestuurd, wandelde Cordelia naar Ko en fluisterde een paar woorden over Bètaans onderzoek over de negatieve effecten van alcohol op het seksueel functioneren, waarna hij overstapte op water. ‘Wrede vrouw,’ fluisterde Aral lachend in haar oor. ‘Niet tegenover Droe,’ mompelde ze terug.
Ze werd officieel voorgesteld aan de broers, nu tevens zwagers, die naar haar keken met dat eerbiedige respect waar haar tanden van gingen knarsen. Hoewel haar kaak zich weer enigszins ontspande toen een van de rijmende broers door zijn vader tot stilte werd gemaand om de bruid de gelegenheid te geven een opmerking te maken over handwapens. ‘Stil, Jos,’ zei sergeant Droesjnakovi tegen zijn zoon. ‘Jij hebt nog nooit een zenuwvernietiger gehanteerd in een gevechtssituatie.’ Droe knipperde met haar ogen en glimlachte toen stralend. Cordelia nam de gelegenheid waar om even met Bothari te praten, die ze nog maar zelden zag nu Aral zijn huishouden had gescheiden van dat van Pjotr.
‘Hoe gaat het met Elena, nu ze weer thuis is? Is vrouw Hysopi alweer hersteld van alle gebeurtenissen?’
‘Het gaat goed met ze, mevrouw.’ Bothari boog zijn hoofd en glimlachte bijna. ‘Ik ben er een dag of vijf geleden geweest, toen graaf Pjotr erheen ging om naar zijn paarden te kijken. Elena, eh, kruipt. Als je haar op de grond zet en even de andere kant op kijkt, zit ze ergens anders als je weer kijkt…’ Hij fronste. ‘Ik hoop dat Carla Hysopi goed op haar let.’
‘Ze heeft Elena veilig door Vordarians oorlog geloodst, dus ik vermoed dat ze de kruipfase ook wel aankan. Moedige vrouw. Ze zou in aanmerking moeten komen voor een van die medailles die ze uitreiken.’
Bothari fronste zijn voorhoofd. ‘Ik weet niet of dat haar veel zou zeggen.’
‘Hm. Maar ze weet toch wel dat ze zich tot mij kan wenden voor wat ze ook maar nodig heeft, hoop ik. Wanneer dan ook.’
‘Ja, mevrouw. Maar op het ogenblik rooien we het aardig.’ Een opflakkering van trots, daar, in die vaststelling van toereikendheid. ‘Het is heel stil op Vorkosigan Surleau, in de winter. Schoon. Een goede plek voor een baby.’ Niet zoals de plek waar ik ben opgegroeid, hoorde Cordelia hem bijna denken. ‘Ik wil dat alles waar ze mee te maken krijgt goed is. Zelfs haar papa.’
‘Hoe gaat het met jou?’
‘De nieuwe medicatie is beter. Mijn hoofd voelt in elk geval niet meer aan alsof het vol watten zit. En ik slaap ’s nachts. Verder weet ik niet precies wat het doet.’
Wat het hoorde te doen, blijkbaar; hij leek rustig en kalm, bijna vrij van die griezelige spanning. Hoewel hij nog steeds de eerste in de zaal was die over het buffet keek en vroeg: ‘Is het de bedoeling dat hij op is?’
Gregor kroop in zijn pyjama langs de rand van de culinaire uitstalling, in een poging er onzichtbaar uit te zien en een paar lekkere hapjes te veroveren voordat hij werd gesignaleerd en weer werd meegenomen. Cordelia was als eerste bij hem, voordat er ofwel een onoplettende gast op hem ging staan ofwel hij weer gegrepen zou worden door beveiligingstroepen in de persoon van het ademloze dienstmeisje en de doodsbenauwde lijfwacht, die Droe moesten vervangen. Ze werden gevolgd door een lijkbleke Simon Illyan. Gelukkig voor Illyans hart was Gregor blijkbaar officieel slechts een minuut vermist geweest. Gregor dook weg tussen haar rokken toen de hyperventilerende volwassenen boven hem opdoemden.