Выбрать главу

Sentis (santi) Henri, franco, d-ro de sciencoj (1897), prof. licea de fiziko. Nask. 12 dec. 1850 en Paris, mortis 15 dec. 1933 en Grenoble. E-isto de 1898; gvidis kursojn, faris prop. broŝurojn, kreis la E-grupon en Gr. kaj kunlaboris en E-al gazetoj. Verkis: «Urso», novelo, 1906; «Blua Kardo», 1923 ktp; kun reformemaj tendencoj. Li batalis por «racia evoluo de E», ĝis sia morto li eldonis revueton «E-a Evoluo», kies celo estis enkonduki kelkajn ŝanĝojn en la lingvon.

Seppik Henrik (Allari), estono, E–instruisto. Nask. 9 febr. 1905 en Parnu. Okupoj pri turismo. E-iĝis 1920. Multaj kursoj en Tartu, Tallinn, Pärnu kaj Petseri 1924–28. Dum pluraj jaroj estrarano de E-societoj. Lektoro de E en la popola universitato en Pärnu, 1924 kaj en Tartu, 1928. Cseh-metoda instr. kaj propagandisto en Svedlando, 1929–31, en Norvegujo, 1932. Fond. kaj prez. de la estona E Turista Komisiono. Kunlaboranto de la Enciklopedio.

Sep Rakontoj. Originale verkitaj de Ivan Malfeliĉulo. 1906, 74 p., dua eld. 1908, 96 p. «En plena konfido ni rekomendas ĝin pro la bonegaj studadoj enhavataj pri la rusa vivado.» (British E-ista 1906, p: 17.)

Sepulveda Cuadra Luis Enrique, (ps.: Luensecua; Luiso Vidinte), ĉiliano instruisto de blinduloj kaj tradukisto de la lingvoj franca, angla, itala kaj portugala al la hispana. Nask. 9 okt. 1873 en Valparaiso. Fondis la unuan societon de E, red. la unuan prop. gazeton en Ĉilio. Prez. de la unua landa kongreso de E, Santiago, 1910. Fondis en 1932 junularan ES. Verkis kelkajn prop. broŝurojn, tradukis la literaturaĵon «Por Koleriĝi» (23 p., 1910, Meksiko). Kunlaboris por multaj E-gazetoj.

Seriŝev Inocento, siberiano, ruso; grek-ortodoksa pastro, pedagogo, «E–isto». Nask. 15 aŭg. 1883 en Kudara. De 1906 ĝis 1917 laboris kiel pastro en Siberio, okupis sin multe pri popoleduko. Dum cara reĝimo sidis en la malliberejo pro politika akuzo kaj Sovetion li forlasis «pro ruĝa despotismo kaj arbitro». Tri jarojn loĝis en Japanujo, esploris la japanan eduk­sistemon, por kio piede vojaĝis 200 mejlojn. Nun loĝas en Sidney. E-isto de 1410. Unu el pioniroj de E en Siberio. En 1910 faris kune kun sia fratino (Varvava S.) rondvojaĝon tra 13 landoj de Eŭropo per E. Ĉiam, ĉie kaj ĉiel li propagandis E-n multaj paroladoj, artikoloj, prop. broŝuroj kaj kursoj. Ĉiuj familianoj estas E–istoj. Kunlaboris al «Int. Socia Revuo» kaj aliaj E-gazetoj. Aperigis 250-paĝan verkon pri «Siberio» (originalaj kaj tradukitaj verkaĵoj), 1914, kaj du cent­paĝajn volumojn de revuo «Oriento», Ĥarbin, 1925. Ampleksaj originalaj kaj trad. verkoj en manuskripto.

Seriŝeva Varvara N., sovetianino, rusino, fratino de la antaŭa, instr. Aŭtoro de rimarkinda porinfana E–lernilo «Verda Steleto», 1926.

Servokapabla! Marcus Tybout. Du noveloj de Eekhoud, el la franca trad. Bergiers. 1927, 70 p. «Amo al la suferantoj kaj mizeruloj. La tradukanto havas fluan stilon. Li tro-, eĉ misuzas afiksojn.» (R. Göndör, «L M.», 1931, p: 70.)

Ses Noveloj de Poe, el la angla trad. A.F. Milward, 1924, 80 p. Prenitaj el «Rakontoj de mistero kaj imago».

Setälä (setele) Vilho Suonio (ps: kelkfoje Vilho Suonio), finno, redak­toro kaj fotografisto. Nask. 4 apr. 1892 en Helsinki; gepatroj: prof. d-ro E. N Setälä ŝtatkonsilanto kaj verkist­ino Helmi Krohn. Filozofia magistro, 1922, fakoj: fiziko, kemio, matematiko. Eniris en la servon de eldona akcia societo Otava, 1922, kaj red. i.a. praktikan enciklopedion de hejma tekniko kaj arto, verkis manlibron de fotoartisto. E-istiĝis en 1907, aktive aliĝis al la movado en 1911. Multaj kursoj kaj paroladoj. Sekr. de EAF 1918–22, del. de UEA de 1912, nun la komitatano. Membro de la Akademio. Dir. de EIF de ĝia fondo, 1920. Ĝenerala sekr. de la XIV-a UK. Depost 1917 ĉefa gvidanto de la movado en F. Verkoj: «E-a legolibro», 1917, aperis 4 eldonoj en 18.800 ekzempleroj; «Klariga Vortaro por Finnoj», 1917; «Lernogvidanto de E», 1919; «E-F Vortaro», 1919; «Plena Vortaro F-E», 1923; «E-kurso finna», 1925 (aperis ankaŭ en sveda kaj estona lingvoj). La eldonnombro de liaj finnaj lerniloj entute estas 56.200 ekzempleroj. Tradukis novelon de Linnankoski, 1919.

SEU: Sovetrespublikara E-ista Unio. v. Ruslando.

Sevak Gurgen (familia nomo: Grigorjan), sovetiano, armeno, lingvisto. Nask. 15 apr. 1904 en Tiflis, Kaŭkazo. En la Univ. de Erivan li gvidas la katedrojn de armena lingvo kaj metodologio de lingvoscienco; docento. E-isto de 1921. Multaj prelegoj, kursoj, artikoloj en Tiflis ĝis 1924, poste en Erivan. Organizo de Armenuja E-ista Unio, 1925 kaj ĝia prez. sekr. de Armenuja komitato de SEU. Membro de LK kaj de Lingva Komisiono de SEU. Verkis lernolibron por armenoj, 1930, tradukis por HDE kaj SR. Romanoj, dramoj, versoj en manuskripto.

Sevenhuijsen (sevenhojsen) Jan Willem, nederlandano, lernejestro. Nask. 3 sept. 1858 en Bronwershaven, mortis 10 febr. 1923. Propagandisto en instr. rondoj. Prez. de TAGE kaj la Vegetara Ligo E-ista, estrarano de loka grupo. Reprezentis la ministron de instruado en la 12-a kaj 13-a UK. Aŭtoro de lernolibro por infanoj kaj de bildkartoj klarigantaj la gramatikon.

Severn Walter, anglo, instruisto. Nask. 26 apr. 1883 en Worcester. Dum multaj jaroj laika predikanto en la anglikana eklezio. Predikis ĉe tri BE Kongresoj. Oficiale instruas E-n en ŝtata lernejo. La reĝa inspektoro raportis en 1921 por celoj de la Ligo de la Nacioj pri lia lernejo: «La infanoj en Worcester korespondas kun 27 landoj… La instruistoj diras, ke la infanoj parolas pli bone, skribas pli bonajn verkaĵojn kaj pli kapablas sekvi la komplikan analizon de la angla gramatiko. La inspektoroj, kiuj vizitis la… lernejojn, konfirmas tiun konstaton.» Verkis multajn artikolojn kaj poemojn.

SFPE: Societo Franca por la Propagando de E. v. Francujo.

Sharpe (ŝarp) Richard (ps. RoŜo), anglo, komercisto. Nask. 31 dec. 18 4 en Paris, mortis 1 aŭg. 1923 en Cog­geshall. Lerta lingvisto, kosmopolito vojaĝinta en 14 landoj. E-istiĝis en Buenos Aires, 1906. En 1913 eldonis: «Travivaĵoj de Ro Ŝo». Li estis «ĝis­oste» fidela al Z-a E. Liaj lingvaj konsiloj estas aprobitaj de Z kaj flanke de la «Lingvaj Respondoj» meritas studon ne nur de aliaj «ĝisostuloj», sed ankaŭ de ĉiu, kiu celas bonan stilon. M.C.B.

Shaw (ŝo) Francis William, anglo, inĝ. Nask. 19 apr. 1873 en Manchester. E-istiĝis 1909. Iama sekr. de Coventry ES.

Siba (ŝiba) Teikiti, japano, verkisto, deputito. Nask. 17 aŭg. 1869 en Hukui. Kunfondinto de JEA, 1906. — (Kuw.)

Siedl (sidl) Ludwig, aŭstro-germano, kalkulkonsilisto de la komunumo Wien en pensio. Nask. 23 nov. 1879 en Voitschlag, mortis en majo 1934. E-isto de 1914. Dum la milito prop-is E-n tiel en la tranĉeo, kiel malantaŭ la batalkampo. Postmilite kelkan tempon estrarano de AKLE. Nun vicprez. de Katolika UE en Wien. Gvidis multajn kursojn por junuloj, tramistoj, policistoj, instruistoj, virinoj k.a. Kurso en la Viena ĵurnalo «Volks-Zeitung», kiu en E–angulo publikigis E-aĵojn de li kaj de lia edzino (Christine); artikoloj de ili ankaŭ en «Aŭstria E-isto», ktp.

Sievers» (sivers) Hans, germano, eksministro, eksparlamentano, sociat­demokrata. Nask. 25 febr. 1893 en Hamburg, nun loĝas en Kobenhavn. E-isto de 1909.

Sifo, ĉino, verkisto, la unua anarkiisto en Ĉinujo. Nask. 1884 en Canton, mortis pro malriĉeco, neflegita dum la malsano 27 marto 1915 en Shang–hai. Partoprenis de sia junaĝo politikan revolucion por renversi la Manchu-dinastion. Bombatencis Manchu admiralon en Canton, 1907; malsukcesis; perdis sian maldekstran brakon; en malliberejo dum 3 jaroj. Multe verkis. Helpis sukcesigi la revolucion; rezignis altan ŝtatoficon; sin turnis por socia revolucio. Adepto de la doktrinoj de Tolstoj kaj Kropotkin. Fondis «Konsciencan Grupon» kun vivreformaj principoj. (vegetara, senservista, senedzeca ktp). E-isto de 1912. Kunfondinto de E A en Shanghai. En 1913 eldonis ĉiusemajnan ĉinan E-gazeton «La Voĉo de la Popolo». Fariĝis mem red., kompostisto kaj presisto kaj predikis anarkiistan komunismon.