— Давай яшчэ крыху пастаім.— Хай сабе бачаць. Такая бяда.
— I нашы яшчэ ўбачаць... Крычаць будуць...
Крокі набліжаліся. Нехта — здаецца, удвух — ішоў ужо за лагчынаю.
— Давай пастаім яшчэ крыху за вашымі сенцамi...— папрасіў.
— Толькі крыху...— перасцерагла.— Ідзі ціха. Каб не пабудзіць нашых. Я пайду першая. Бо іначай сабака брэху наробіць.
I яны — Зося наперадзе, Янка воддаль за ёю,— мусіць, абое з адным страхам пазіраючы спачатку на вулічнае, а пасля i на дворнае цьмянае акно, на дыбачках падаліся за нізкія сенцы. Вось i ён мінуў ix, ледзь не ўзбіўшыся на санкі з абледзянелым цэбрам,— толькі піхнуў ix, пасунуў крыху наперад,— з бояззю зірнуў у яшчэ адно, кухоннае, акенца i завярнуў за глухую сцяну хаты, ля якой узвышалася пад самы вільчык высокая складня сухіх дроў — Мішук быў дбайны гаспадар.
— Ціха, Жук, ціха! — сказала Зося сабаку, які не вылез з недалёкай будкі, але з незадавальненнем забурчэў.
Янка падышоў да яе. Зося абапёрлася спіною аб складню дроў, падняла уверх руку.
— Ціха! — па-змоўніцку прашаптала ўжо яму. Прыслухалася. I ён затаіўся: ці не рыпнуць дзверы, ці не пачуецца звонкі голас старой Мішучыхі? Не. Ціха. Толькі блізка, на вуліцы, ішлі i гаманілі начныя хадакі. Мінулі хату. Усё замерла, утапілася ў ціш i сон.
Янка, хвалюючыся, прыблізіўся, прыціснуўся да Зосі. I праз свой кажух i яе кажушок пачуў яе пругкае цела, грудзі. Абняў, скрыжаваўшы рукі на яе паясніцы.
Яна падняла галаву, зірнула. Здаецца, з усмешкаю. Жартам павяла раз-другі казытлівым брывом па яго шчацэ. Прыткнуліся шчака да шчакі. Абое перарывіста дыхалі, не маглі пераадолець хваляванне. Ён даткнуўся вуснамі да яе халаднаватай мочкі вуха — адчуў неяк, што яно выехала з-пад хусткі. Ап’янеў ад паху яе валасоў. Папусціў рукі ўніз.
— Што ты задумаў? — усміхнулася.
— Нічога благога...
— Ну i не добрае.
— Чаму?
— Ды таму, што канчаецца на «у»...
Янка правёў вуснамі па яе ўжо цёплай, нават гарачай шчацэ — да вуснаў. Яна ж зноў папрутчэла, сціснула вусны i, як там, на вуліцы, зноў ціхенька заўсміхалася, забуркатала, як галубіца. I цяпер ён пацалаваў толькі ў яе самкнутыя вусны.
— Хіба ты забыўся: пост жа велькі цяпер! — як толькі адвёў вусны, запытала лагодна: — Дык ці можна так грашыць?
— Які ж тут грэх? — усміхнуўся.
— Грэх! I велькі! Замест таго каб маліцца, дык...— запнулася, не дагаварыла.— Грэшым...
— I даў жа бог гэтых пастоў! — паскардзіўся.— I малых, i велькіх! I не з'еш, чаго хочаш, i не скажы, i не...
— Маўчы ты!— нібы спалохалася.— Без дай прычыны не ўспамінай бога i не наракай.
Адчуваў: вось жартуюць, лічы, але i ў яго, i ў яе, відаць, адна цяпер думка ў галаве: яны ж разам! І не выпадкам!
— Зося...— прашаптаў, запнуўся. Аж жахнуўся: дзе, дзе тыя патрэбныя словы? Куды яны зніклі? — Я даўно хачу нешта сказаць...
Затаіла дыхание. Чакала, што скажа. А ён разгубіўся: не можа сказаць тое, пра што думае. Не паварочваецца на тое язык. А яна маўчыць. Каб загаварыла, запытала, дык яму было б нашмат лягчэй.
— Давай будзем кожны вечар бачыцца...— выпаліў нечакана зусім не тое, што хацеў сказаць.
— А можа, ты да якой другой хочаш хадзіць? — усміхнулася.— Да Волькі ці да Веры? Ці да малодшай пападзянкі?
— Не! — усклікнуў.— Я не хачу да ix хадзіць!
— Ціха ты! — сыкнула.— Раскрычаўся!
— Я не крычу. Я толькі гавару.
— А можа, да Кацярыны Сяргеенкавай хочаш хадзіць?
— Не. Ды як я магу да яе хадзіць? Яна ж замужняя...
— Бывае, i да замужніх хлопцы ходзяць. Уладак жа летась да сваёй суседкі падходжваў... Як памазалі вароты глінаю, дык уцякла ў Пруды, да бацькоў...
— Можа, хто i хадзіў ці ходзіць. Але я не хачу так...
— А харошая яна, праўда? — запытала з захапленнем.
Прамаўчаў.
— Самая харошая ў нашых Янкавінах,— пазайздросціла.— Нe дзіва, што Алесь ваш, чалавек вучаны, з добраю душою, яе некалі так упанаравіў! Красуня, што ні кажы!
— Уга,— не згадзіўся.— Ест i харашэйшыя.
— Хто ж? — здзівілася.
— Ваша Галена i ты...
— Скажаш! — нібы не згадзілася, але, здаецца, узрадавана.— Хіба ў нас такі далікатны твар, такія беленькія ручкі? Хіба мы такія вучаныя, культурныя, так файна апранаемся? Яна як пані, а мы... Мы простыя...
— Хай сабе i простыя, але сяроўна самыя паглядныя. Усе ж так кажуць. А Кацярына, можа, i пані... Бо ні змалку, ні цяпер не робіць нашай работы. Не жне, не грабе, не ходзіць каля быдла. Дык не дзіва, што ў яе ці ў пападзянак беленькія ручкі. Бо яны — гультайкі...
— Які хітры! — прамовіла гарэзна.— За вочы нагаворвае, a ў вочы лістам сцелецца! Вот i нядаўна, казалі дзяўчаты, ты з Кацярынаю як спаткаўся, пасміхоўваўся...