Выбрать главу

А Тэзей узяў свой меч і булаву і, не азіраючыся, заспяшаўся прэч з гэтага страшнага лесу.

Ён ішоў усё далей і далей і прыйшоў на бераг мора. Тут на скалістым выступе над морам сядзеў велікан Скірон, які прымушаў усіх падарожных мыць яму ногі.

Тэзей зірнуў уніз і ўбачыў мноства чалавечых касцей на беразе, а з вады высоўвала прагную пашчу вялізная марская чарапаха. Юнак зразумеў, што яму пагражае; ён прыкінуўся, нібыта хоча выканаць патрабаванне велікана, і нагнуўся, быццам хацеў зачэрпнуць вады з мора. Велікан падняў нагу, каб сапхнуць юнака ў мора, як спіхваў усіх дагэтуль. Тэзей тут жа схапіў велікана за нагу і скінуў яго самога ў ваду на з'ядзенне марскому страшыдлу. Перамогшы і гэтага разбойніка, Тэзей рушыў далей.

Недалёка ад Элеўсіна давялося яму схапіцца з асілкам Керкіёнам, якога яшчэ ніхто ніколі не мог перамагчы. Тэзей быў малады, спрытны, і прыёмам барацьбы яшчэ з маленства вучыў яго мудры Пітфей, а Керкіён быў няўклюдны і прывык перамагаць слабых, - і Тэзей хутка адолеў яго.

Задаволены сваімі перамогамі і думаючы пра блізкую сустрэчу з бацькам, Тэзей заспяшаўся далей і ішоў, не спыняючыся, аж да змяркання.

У цемры спыніў яго на дарозе чалавек і пачаў угаворваць зайсці да яго ў дом адпачыць і пераначаваць.

- Уночы небяспечна ісці аднаму па бязлюднай дарозе, - гаварыў чалавек, - зайдзі ў мой дом, падсілкуйся разам са мною і адпачні на маім ложку. Мяне завуць Пракруст, дом мой заўсёды адчынены для падарожнікаў, і мой ложак гатовы для цябе.

Пракруст запрашаў так ласкава, што Тэзей ахвотна згадзіўся і зайшоў да яго ў дом. Але чалавек той быў каварны і люты разбойнік: ён завабліваў падарожнікаў і ўкладваў іх на свой ложак; каму ложак быў малы - таму адсякаў галаву або ногі, а каму ложак быў завялікі - таго выцягваў так, што падарожнік паміраў у пакутах. Пракруст хацеў загубіць і Тэзея. Ды юны герой, убачыўшы акрываўлены Пракрустаў ложак і чалавечыя абрубкі вакол яго, так разгневаўся, што схапіў самога разбойніка і шпурнуў яго на страшны ложак. А паколькі пасцель была кароткай, ён адсек Пракрусту яго доўгія ногі. Пакінуўшы яго на праклятым ложку, Тэзей выйшаў з дома разбойніка і заспяшаўся да свяшчэннай крыніцы, каб адмыцца ад пралітай крыві.

Нарэшце ён убачыў перад сабою Афіны і ўвайшоў у горад свайго бацькі.

Жыхары Афін пазіралі на яго са здзіўленнем, калі ён ішоў па вуліцах: яго доўгая вопратка, доўгія да плячэй валасы былі незвычайныя для афінян, і яго палічылі за дзяўчыну. Рабочыя, што будавалі храм на плошчы, пачалі смяяцца з яго. Тэзей узлаваўся, схапіў пустую калясніцу і шпурнуў яе ў жартаўнікоў з такой сілай, што яна заляцела на дах храма. Усе ўбачылі, што перад імі не кволая дзяўчына, а юны герой, які валодае вялікаю сілаю, і як мага хутчэй правялі яго да палаца цара, куды ён ішоў.

Эгей быў тады ўжо стары. У яго доме ўсім распараджалася чараўніца Медэя, якая раней была жонкай арганаўта Язона, а потым уцякла з Карынфа і папрасіла прытулку ў афінскага цара, паабяцаўшы вярнуць яму маладосць.

Медэя адразу ж здагадалася, што юнак, які прыйшоў у палац, - сын Эгея. Прыход Тэзея ў Афіны абяцаў шмат змен, і яна зразумела, што яе ўлада над царом скончыцца. Медэя вырашыла звесці са свету маладога царэвіча. Калі Эгею сказалі, што ў палац прыйшоў чужаземец і хоча пабачыцца з царом, Медэя пераканала старога цара, што госць гэты - злачынец, якога падаслалі ворагі, і ўгаварыла Эгея атруціць яго.

Тэзей сядзеў побач з Эгеем за царскім сталом і з хваляваннем чакаў выпадку, каб паказаць цару, што ён яго сын. І вось, калі Медэя, падаўшы знак цару, з каварнай усмешкай падала юнаку чашу з атручаным віном, Тэзей дастаў з ножнаў бацькаў меч - нібыта для таго, каб адкроіць сабе лусту хлеба. Эгей пазнаў свой меч і зразумеў, хто гэты юнак, што прыйшоў да яго. Ён вырваў у яго з рук і кінуў вобземлю атручаную чашу і абняў свайго сына. Убачыўшы гэта, Медэя адразу ж выбегла з палаца і ўцякла з Афін.

Эгей загадаў апавясціць усіх афінян, што прыйшоў яго сын, іх будучы цар, і наладзіў баль, каб адсвяткаваць сваю сустрэчу з Тэзеем.

Але ворагі Эгея, якія даўно хацелі адабраць у яго Афіны і толькі чакалі смерці старога цара, каб захапіць горад, былі вельмі незадаволены, што з'явіўся малады наследнік. Яны парашылі сілай перашкодзіць яму і паслалі ў Афіны атрад воінаў; меншую яго частку накіравалі да гарадскіх варотаў, а другая - большая - павінна была тайком абысці горад і напасці на афінян з тылу. Тэзей разгадаў хітрыкі ворагаў, знянацку сам напаў на тых, што былі ў засадзе, у тыле, і перабіў усіх воінаў да адзінага. А тыя, што падышлі да варотаў, даведаўшыся пра пагібель другога атрада, разгубіліся і кінуліся наўцёкі. Так Тэзей пазбавіў бацьку ад даўніх яго ворагаў і спадзяваўся, што ніхто больш не парушыць спакою і міру ў Афінах.