Я тым часам ішоў далей, хоць і з аглядкаю, але перамежак між намі няўмольна даўжэў і расцягваўся... А неўзабаве я пераехаў (па службовых прычынах) у Мінск. Перапіска наша, як перш сустрэчы, напачатку была частай, нават цікавай і чуллівай, потым патрэба ў ёй стала глушэць, асыпацца халодным попелам раўнадушша, а праз месяцаў восем яна ўвогуле абарвалася, як нітка, у якой заўсёды недзе ёсць канец.
І вось праз пяць гадоў мне пазваніў Жур, былы калега па рабоце ў Зялёным. Прапанаваў сустрэцца. У канцы змены ён чакаў мяне каля прахадной. У чорным кажуху з белаю аблямоўкаю, такі ж ладны, дужы, з шырокім тварам і кучараваю грываю за плячыма, які помніўся мне ад пачатку знаёмства. І нават у куточках вачэй, каля носа, раслі тыя ж кутасікі цёмных валаскоў, якія заўсёды нагадвалі мне птушку драфу — у яе абапал дзюбкі тырчаць даўгія вусы.
Мы павіталіся.
— Ну, якім ветрам цябе занесла сюды? — спытаў я, адчуваючы, што іменна з гэтым пытаннем прыйшоў да мяне Жур.
— Уладкаваўся на працу.
— У Мінск? — чамусьці здзіўлена перапытаў я.
Жур засмяяўся, і ў куточках вачэй заварушыліся валаскі: ад задавальнення, маўляў, і мы не лыкам шыты.
Жур расказаў сваю гісторыю, якая, калі чэсна, мяне не здзівіла. Ён палаяўся ўшчэнт з дырэктарам філіяла, і той выжыў яго, а мякчэй сказаць, стварыў такую псіхалагічную атмасферу, што Жур вымушаны быў звольніцца. Вінаваты ва ўсім, на маю думку, не хто іншы, а сам Жур; чалавек няўступчывы, бескампрамісны і да таго ж яхідны, ён належыў да групы тых людзей, якія, павесіўшы на сябе ярлык змагара за справядлівасць, шчырасць, лезуць ва ўсё і да ўсіх са сваёй дробненькай праўдачкаю, якая не мае нічога агульнага з тым высокім і жыццесцвярджальным сімвалам, што стаіць за словам «праўда», а толькі шкодзіць справе, уносячы нервовасць і мітусню ў адносіны між людзьмі.
— Ды ён падонак, падонак ён! — абураўся Жур, а я думаў, што ўсё наадварот, і словы гэтыя можна смела адрасаваць іх аўтару. — Дрыжыць за сябе, за сваё месца. Бесчалавечны, на людзей яму напляваць... — Шчокі ў Жура вачавідкі наліваліся чырванню.
Я не пярэчыў, моўчкі слухаў, хаця, падтакваючы яму, Журу, мог успомніць, што і мне дырэктар філіяла патузаў нервы, калі я звальняўся: не хацеў адпускаць, давёў справу да райкома партыі, і ў мяне адбылася не вельмі прыемная размова з першым сакратаром, якая і дасюль мутным асадкам калышацца ў душы і якой магло б не быць, калі б дырэктар загадзя не нашаптаў на вуха, што я нібыта хачу «збегчы».
— Работу я знайшоў у... — назваў прадпрыемства.— Толькі ты ўжо нідзе не гавары, а то яшчэ дойдзе да таго ідыёта, можа пазваніць... — І нечакана (Жур на гэта мастак) спытаў: — Ці ёсць у цябе хто са знаёмых, каб прапісацца? Ведаеш, праблема...
— Яшчэ якая! — згадзіўся я, прыпамінаючы, што і сам з паўгода не мог прапісацца, дык жа быў халасцяком, а Жур — сямейны, жонка і сын. — На тры чалавекі наўрад ці знойдзеш лішнюю плошчу.—У Жура, ведаў я, у Зялёным уласны цагляны асабняк з верандаю, хлеў, гараж (для матацыкла з каляскаю), і таму прапанаваў яму: — А ты размяняйся — сваю хату на кватэру ў Мінску.
— Ды я... — Жур запнуўся, паказаў на лаўку ля газетнага кіёска. — Хадзем прызямлімся. Ведаеш, і ў мяне такая думка была, нават пенсіянеры знайшліся, якія далі згоду пераехаць у Зялёнае... У іх двухпакаёўка, вялікая — трыццаць шэсць эм. Раён добры...
— Ну дык за чым справа? Скажу табе, нічога не губляеш. Зялёнае — такая глушэча, забітаўка...