Tertio huius anno imperii Biorgor rex Alanorum cum exercitu adueniens occurrente patricio Ricimere superatus non longe a Bergamo ciuitate Venetiae atque extinctus est. Seuerus uero cum quattuor annis imperasset, mortem propriam apud Vrbem occubuit.
Eodem tempore egresso inopinate igni magna Constantinopolis aedium strage cremata est.
2 Dehinc totius consensu militiae post Seueri mortem iura imperii Anthemius suscepit.
Sequenti anno Seruandus Galliarum praefectus imperium temptans inuadere iussu Anthemii principis in exilium trusus est.
Rursus annali emenso spatio Romanus patricius imperatoriam fraudulenter satagens arripere dignitatem praecipiente Anthemio capite caesus est.
His quoque diebus Gensericus iterum ad Italiam nauibus aduentare cupiens a Basilisco patricio nauali superatus certamine Carthaginem inglorius repedauit.
At uero in Orientis partibus Aspar patricius Leoni Augusto insidias moliens suum filium Caesarem effecit. Leo uictorem exercitum statim ex Sicilia euocans Asparem patricium cum nouello Caesare filio alioque eius germano digno uitae multauit excidio.
3 Hoc denique ipso in tempore inter Anthemium principem eiusque generum Ricimerem patricium, qui tunc Mediolani positus praeerat Liguriae, magnus discordiarum fomes exortus est, quibus se uir sanctitate conspicuus Epiphanius Ticinensis episcopus interponens eos primum ad concordiam reuocauit. Deinde barbarica perfidia foedus Ricimer inrumpens, erat Gothus prosapia, cum manu mox ualida Vrbem contendit atque apud Anicionis pontem castra composuit. Diuisa itaque Roma est et quidam fauebant Anthemio, quidam uero Ricimeris perfidiam sequebantur.
Inter haec Olibrius a Leone Augusto missus ad Vrbem uenit uiuoque adhuc Anthemio regiam adeptus est potestatem.
4 Bilimer Galliarum rector, cognita aduersus Anthemium conspiratione Ricimeris, Anthemio ferre praesidium cupiens Romam properauit. Is cum Ricimere apud Adriani pontem proelium committens, continuo ab eo superatus atque occisus est. Extincto Bilimere mox uictor Ricimer Vrbem inuadens quarto iam anno agentem iura imperii Anthemium gladio trucidauit. Praeter famis denique morbique penuriam, quibus eo tempore Roma affligebatur, insuper etiam grauissime depraedata est et excepto duabus regionibus, in quibus Ricimer cum suis manebat, coetera omnia praedatorum sunt auiditate uastata. Sed non diutius de perfidia laetatus est Ricimer. Nam post mensem tertium excruciatus languoribus et ipse interiit.
5 Mortuo Ricimere Olibrius imperator Gundibarum eius nepotem patricium effecit. Olibrius quoque dum septem menses imperium gessisset, morte propria Romae defunctus est. Post huius funus Licerius domesticus a Gundibaro patricio totius etiam uoluntate exercitus apud Rauennam imperator efficitur.
Anno deinde sequenti inopinate Nepos patricius cum exercitu ueniens Licerium regia exuit potestate eumque apud Salonas Dalmatiarum urbem episcopum ordinauit.
Eo tempore cum apud Tolosam Wisegotharum populis Euricus regnaret ac pro Italiae Galliaeque finibus inter Nepotem et Euricum litium fomenta creuissent bellumque e diuerso utrique praepararent, interueniente Epiphanio, de quo praemissum est, Ticinensi episcopo, foederis inter eos iura firmata sunt.
6 Haut procul ab his temporibus Theodoricus cognomento Strabo Triarii filius cum magna Ostrogotharum multitudine usque ad quartum Vrbis miliarium armatus aduenit, nulli tamen Romanorum noxius, continuoque in Illiricum reuersus extinctus est.
Exigit nunc locus dicere, quam ob causam Gothorum alii Ostrogothe, alii uero Wisegothe sint dicti, oportunumque est aliquantulum ad superiora tempora regredi, quatenus horum ratio uocabulorum possit exponi. Temporibus Valentiniani superioris Augusti, cum intra Traciae fines Gothorum tunc populi communiter habitarent, bifarie per Alaricum ac Fridigernum diuisi decreuerunt, ut utramque rem publicam, id est Fridigernus cum suis Orientalem, Alaricus uero cum suo exercitu Occidentalem opprimeret. Hi ergo, qui cum Fridigerno in Orientali remanserant parte, lingua patria ab Oriente Ostrogothe id est orientales Gothi sunt dicti; isti uero, qui occiduas petierant regiones, ab Occidente Wisigothe id est occidentales sunt appellati.
7 Leo igitur Augustus postquam Orientale decem et septem annis rexit imperium, diem clausit extremum. Mortuo Leone Zeno continuo Augustalem nanctus est dignitatem. Leonem itaque, de quo praemissum est, quem pater Leo in regni adsciuerat potestatem, mater sua Zenonis impetum formidans, occulte clericum fecit exigentique uehementer Zenoni, ut filium proderet, pro eo alium forma similem optulit. Qui Leo deinceps in clericatu ad Iustiniani usque tempora uixit.
Ipso denique anno Augustulus apud Italiam aduersus Nepotem cum exercitu ueniens, effugato eo, imperii regimen inuasit.
Annali deinceps circulo euoluto cum rege Wandalorum Genserico foedus initum est ab Oreste patricio.
8 Haec dum apud Romanos geruntur, Odouacer cum fortissima Herolorum multitudine, fretus insuper Turcilingorum siue Scyrorum auxiliis, Italiam ab extremis Pannoniae finibus properare contendit. Qui dum adhuc per Noricorum rura exercitum duceret, cognita Seuerini fama Christi domini serui, qui illis tunc degebat in locis, ad eum sibi benedictionem petiturus accessit. Qui dum benedictione percepta ab eius egredi cellula uellet et caput, ne in superliminari ostii, eo quod procerae esset staturae, adlideret, inclinasset, a Dei uiro futurorum praescio mox talia audiuit: «Vade nunc ad Italiam, uade Odouacer, uilissimis interim animantium pellibus indutus, multis cito plura largiturus». Haec ille uerba rerum exitu conprobauit. Nam aliquantis postmodum annis totius Italiae insuper et Vrbis usus est potestate.
9 Ingresso ergo Italiam Odouacre statim ei apud Liguriae terminos Orestes patricius occurrit, qui aduersus fortissimam multitudinem nihil se praeualere conspiciens, maxime cum eum iam quidam suorum deseruissent, metu trepidus intra Ticinum se munitionis fiducia concludit. Mox adueniens cum exercitu Odouacer expugnatam fortiter ingreditur ciuitatem: uastantur uniuersa rapinis, saeuit ubique gladius, diuina quoque priuataque aedificia ignis absumit, captus demum Orestes ab hostibus Placentiam usque perducitur ibique gladio detruncatur. Exinde per uniuersas idem barbari urbes diffusi cunctam sine aliqua tarditate Italiam iuri proprio subdidere multasque tunc ciuitates parantes resistere extinctis habitatoribus ad solum usque deiecere.
10 Odouacer itaque prosperos sibi cernens successus adcrescere statim regiam arripuit dignitatem. Augustulus siquidem, qui imperii praesumpserat potestatem, cernens uniuersam Italiam Odouacris uiribus subdi, inopinabili metu perterritus sponte miserabilis purpuram abiciens, cum uix undecim mensibus rem publicam obtinuisset, imperialem deposuit maiestatem. Ita Romanorum apud Romam imperium toto terrarum orbe uenerabile et Augustalis illa sublimitas, quae ab Augusto quondam Octauiano cepta est, cum hoc Augustulo periit anno ab Vrbis conditione millesimo ducentesimo nono, a Gaio uero Caesare, qui primo singularem arripuit principatum, anno quingentesimo septimo decimo, ab incarnatione autem Domini anno quadringentesimo septuagesimo quinto. Igitur deiecto ab Augustali dignitate Augustulo Vrbem Odouacer ingressus totius Italiae adeptus est regnum. Quod dum per annos xiiii nullo inquietante tenuisset, ab Orientis tunc partibus adueniens Gothorum rex Theodericus Italiam possessurus intrauit.
Sed ut ad liquidum quam ob causam uel unde aduenerit, possit agnosci, necesse est aliquantisper ad superiora repedare.
11 Walamir Ostrogotharum rex, de quo superiori libello praemissum est, quod Attilae Hunnorum regi subiectus extiterit, mox ut Attila occubuit, ab Hunnorum se suosque dominio auitae libertatis memor excussit. Idem quoque et Gepidarum rex Ardaricus coeteraeque Hunnis subiectae faciunt nationes. Hunni uero dolentes Walamirem eiusque exercitum non solum se a suae ditionis iugo excussisse, sed etiam coeteris nationibus, ut similia facerent, incentores fuisse, mox ut fugitiua mancipia eos insequentes ad seruitutem pristinam armis adgressi sunt reuocare. Conglobatis itaque suis super Hunnos Walamir irruit tantaque in eos cede grassatus est ut de reliquo qui superfuerant Hunni Ostrogotharum arma formidarent.