— Чим-ха, Ҫӗньялта пурӑнаттӑр мар-и эсир?
— Пурӑннӑ. Икӗ ҫул каялла Уйкаса хуняма патне куҫса килтӗмӗр. Куҫса килтӗмӗр те… — Иннӑн питҫӑмарти тӑрӑх куҫҫуль тумламӗсем йӑпӑртатса анчӗҫ.
— Ларӑр эсир, Инна, ― хыҫлӑ пукан ҫине кӑтартрӑм эпӗ. — Каласа парӑр, мӗнле пурӑнатӑр?
— Мӗншӗн панӑ сӑмаха тытмарӑр тесе ыйтӑр, ― именерех хушса хучӗ Инна. ― Каҫарӑр, юратӑва упраймарӑм, эпӗ. Сӗнчӗ ҫӑлтӑрӑм, иртрӗ ҫамрӑклӑх. Пӗтрӗ манӑн юрату. Пулмарӗ иккӗмӗш юрату. Ҫапла, чӗремре манӑн пӗрремӗш юрату кӑна. Халӗ те сӗнмен вӑл, ҫулӑмпах ҫунать. Пытармастӑп, тӑтӑшах сирӗнпе курса калаҫас килет ман. Ҫума-ҫумӑн ларса калаҫас килет, алӑран алӑ тытса утас килет. Хулара тӗл пулсан савӑнса ӗкнӗччӗ… Тӗрӗс турӑр эсир — ҫаврӑнтӑр та утрӑр. Ара, яш качча ачаллӑ хӗрарӑм мӗн тума кирлӗ? Ӑнлантӑм, тивӗҫлӗ мар эпӗ сире. Юрату арканнӑшӑн йӑлтах хам… хам айӑплӑ. Пурӑнасса ывӑлшӑн пурӑнатӑп. Ӑна ҫитӗнтерсен, куҫ курӗ… Халӗ чӑтмаллах. Юратман ҫынпах ӗмӗр ирттермелле. Пӗр пӗртре пурӑнатпӑр-тӑк, парӑм пур манӑн. Упӑшка умӗнчи парӑм! Ӗҫрен таврӑнмалла та кулленех ун валли апат хатӗрлемелле, кӗпе-йӗм ҫумалла. Килӗшет-и ку мана, килӗшмест-и — пурнӑҫламалла. Мӑшӑрланнӑ-тӑк — пурӑнмалла. Хунямана юраса, упӑшкана йӑпӑлтатса пурӑнмалла. Хам кулленех ачалӑх кунӗсене аса илетӗп. Сирӗн ҫинчен шухӑшлатӑп, Юра.
…Ҫӗрӗпех кӗнеке ҫинчен куҫ илмерӗ Инна — урок ирттерме хатӗрленчӗ. Ответлӑ урок-ҫке. Вӗренекенсем ҫеҫ мар, вӗрентекенсем те пулаҫҫӗ унта. Ачасене ӑнлантарма пултарать-и вӑл, темӑна уҫса парать-и — ҫав урок тӑрӑх хаклӗҫ ун ӗҫне.
Тӑрӑшни харам пулмарӗ — урок ӑнӑҫлӑ иртрӗ. Иннӑна никам та хурламарӗ. Вунӑ ҫул хушши шкулта тӑрӑшнӑ учитель те, университетран килнӗ доцент та, пӗрле вӗрентекенсем те — пурте Инна ирттернӗ урока кӑмӑлларӗҫ.
Савӑннӑскер, ывӑннине те туймарӗ Инна. Шкултан тухсан, комсомол комитечӗн членӗ Людмила практикӑна пынӑ студентсене чарса тӑратрӗ:
— Юлташсем, пурин те вунпнлӗк сехетре ман пата пымалла. Паян — манӑн ҫуралнӑ кун.
Людмилӑсем патне Инна парнепе — сайра тӗл пулакан кӗнекесемпе — пырса кӗчӗ. Вӗсене тупма ӑна хӑйсен ял хӗрӗ, тин кӑна уҫӑлнӑ кӗнеке магазинӗнче ӗҫлекен сутуҫӑ, пулӑшнӑччӗ. Парнешӗн Людмила чунтанах савӑнчӗ.
Кӑштах апатланнӑ хыҫҫӑн ташӑ-юрӑ пуҫланчӗ. Анчах Инна нумай хавасланаймарӗ — пуҫӗ кашлама тапратрӗ. Куҫӗсем тӗтреленчӗҫ. Хӑй халсӑррине Инна никама та систермерӗ, сӗтел хушшинчен тухса, Людмила пӗлӗмне кӗчӗ, диван ҫине выртса тӗлӗрсе кайрӗ.
Ыйхӑран вӑл сывлӑш пӗлӗннипе вӑранчӗ. Сӗтел хушшинче хирӗҫ ларакан каччӑ ыталаса илнӗ иккен ӑна. Пӑчӑртать те пӑчӑртать. Ҫӑтса ярасла чуптӑвать, тута хӗррисене ҫунтарать…
Инна качча пур вӑйран тӗртрӗ, шӑлӗсем ыратиччен ҫыртрӗ, чӗрне хуҫӑличчен, юн пӗрхӗнсе тухиччен чаврӗ — ҫӗнтереймерӗ, каччӑран вӗҫерӗнеймерӗ.
Мӑшкӑл тӗссен, кӑштахран тантӑш хӗрсем кӗпӗрленсе килсе кӗчӗҫ, качча ярса тытрӗҫ… Мӗн тума кирлӗ ӗнтӗ вӑл текех. Пулни-иртнине пурпӗрех тавӑраймӑн. Инна тусӗсем ҫине ҫаврӑнса та пӑхмарӗ, портфельне илчӗ те тухса чупрӗ.
Пусма тӑваткалӗнче вӑл кӗтесе пырса тӑрӑнчӗ, картлашкапа хӑпаракан кинемее кӑшт ҫеҫ ураран ӗкермерӗ. Нимӗн те курмарӗ вӑл, нимӗн те илтмерӗ — пур вӑйран чупрӗ, Атӑл хӗррине васкарӗ. Тахӑш тӗлте ун умне ҫӑмӑл машина сиксе тухрӗ. Юрать, шоферӗ ҫаврӑнӑҫуллӑскер пулчӗ — машинӑна вӑхӑтра чарма ӗлкӗрчӗ. Хӑй сиксе тухрӗ те чышкӑ юнасах тем ятлаҫрӗ. Хӗр тӑнламарӗ, шофер ҫар тумӗпе иккенне кӑна асӑрхарӗ. Ӑна курсан, вӑл инҫетри тусне, Тӑван ҫӗршыв чиккннче тӑракан савнине, аса илчӗ. Вара, портфелӗнчен таса хут кӑларса, савнийӗ патне ҫыру ҫырчӗ: «Юра, текех ан ҫыр. Эпӗ…» «Вилетӗп» тесшӗнччӗ те… Ҫырмарӗ, ун вырӑнне пӑнчӑсем лартнипех ҫырлахрӗ. Унтан ҫырӑвне почта ещӗкне пӑрахрӗ те, портфельне ывӑтса, Атӑла чӑмрӗ.
Ҫыран хӗрринче тӑракайсем кӗ мӗне пӗлтернине ҫийӗнчех тавҫӑрса илчӗҫ — Инна хыҫҫӑн шыва сикрӗҫ, хӗре туртса кӑларчӗҫ.
Йӗкӗчӗсем палланӑскерсемех тата — университет студенчӗсем!
Иннӑна вӗсем тӗрех больницӑна ӑсатрӗҫ. Кунта вӑл икӗ талӑк хушши никампа та калаҫмарӗ. Шухӑшларӗ. Хӑйӗн ҫинчен те, чикӗри тусӗ ҫинчен те…
Тантӑшӗсем ӑна пӗччен хӑвармарӗҫ. Ирӗксӗрленӗ каччӑ та кулленех пырса ҫӗрерӗ, качча тухма тархасларӗ.
Малтанлӑха Иннӑн ӑна курас та килместчӗ. Ара, сӗмсӗр вӗт-ха вӑл. Хытӑ чӗреллӗ те усал шухӑшлӑ. Иннӑна ҫеҫ мар, меллӗ самант тупӑнсан, ыттисене те кӗрентерме пултарать. Тен, кӗрентернӗ те… Тен, урӑх хӗре те макӑртнӑ, хӗр ӗмӗрне татнӑ, хӗр юратӑвне пӗтернӗ, юратнӑ каччинчен уйӑрнӑ…
Мӗн тумалла ӗнтӗ Иннӑн? Текех хӗр мар вӑл, хӗрарӑм. Каҫарӗ-ши ӑна чикӗри савнийӗ? Ҫук, каҫарас ҫук. Мӑшӑрлансан та — ӗмӗр сӑмах тӗкмелле…