117. Jen nun ankoraŭ unu fakto, ĉi tiu pli trafa, kaj mi estas scivola ekscii, kiel oni povus ĝin klarigi per la sola elturniĝo de la imagemo.
Unu provincano neniam volis edziĝi, spite la insist- adon de sia familio, precipe en rilato al junulino, kiu loĝis en najbara urbo kaj kiun li neniam antaŭe vidis. Unu tagon, en sia ĉambro, li estis forte frapita de la surprizo vidi antaŭ si junulinon, blanke vestitan kaj kun florkrono ĉirkaŭ la kapo. Si diris al li, ke si estas lia fianĉino, kaj eletendis al li la manon, kiun li ekprenis en la sian; sur unu el ties fingroj li vidis ringon. Post kelke da sekundoj ĉio ĉi malaperis. Miregante tiun aper- aĵon kaj certiĝinte, ke li tute ne dormis, li informiĝis, ĉu iu venis en la domon dum tiu tago; oni repondis al li, ke oni vidis neniun. Post unu jaro, cedinte al pluaj petoj de iu parencino, li decidiĝis vidi tiun junulinon, kiun oni al li proponis. Li venis en ŝian urbon en la tago de la Kristokorpa festo; oni estis revenanta post la procesio, kaj unu el la unuaj homoj, kiuj montriĝis antaŭ liaj okuloj, enirante en la domon, en kiu li gastis, estis junulino, kiun li tuj rekonis kiel tiun, kiu iam aperis al li; ŝi estis same vestita, ĉar la tago de la apero estis ankaŭ la tago de tiu festo. Li perpleksiĝis, kaj siaflanke la junulino ellasis krion de surprizo kaj ek- sentis sin nebone. Rekonsciiĝinte, ŝi diris, ke ŝi jam vidis tiun sinjoron en egala tago de la pasinta jaro. Oni intertraktis ilian geedziĝon. Tio okazis ĉirkaŭ la jaro 1835, kiam ankoraŭ ne ekzistis ia demando pri Spiritoj;
cetere ili ambaŭ estas ekstreme pozitivaj homoj, havant- aj la malplej ekzaltitan imagemon en la mondo.
Oni eble diros, ke la spiritoj de ambaŭ estis frapitaj de la penso pri la proponita ligiĝo kaj ke tiu absorba zorgo kaŭzis halucinon; sed oni ne forgesu, ke la edzo estis tiel indiferenta por tia ligiĝo, ke li pasigis unu jaron, ne irante al sia estonta edzino. Eĉ akceptante ĉi tiun hipotezon, restus klarigi la duoblan aperon, la samecon de la du vestoj: de la aperaĵo kaj de la fraŭl- ino mem, kaj fine la reciprokan materialan rekonadon de homoj, neniam antaŭe vidintaj unu la duan, cirkons- tancoj, kiuj ne povas esti kreaĵo de la imagemo.
Antaŭ ol iri pluen, mi devas tuj respondi iun demandon, kiun oni certe faros, nome, kiel la korpo pov- as vivi, se la Spirito estas for de ĝi. Mi povus diri, ke la korpo povas vivi la organan vivon, kiu ne dependas de la ĉeesto de la Spirito, kaj la pruvo de tio estas, ke la vegetaĵoj vivas kaj tamen ne havas spiriton; sed mi devas aldiri, ke dum sia surtera vivo la Spirito neniam tute apartiĝas de la korpo. Kiel iuj vidivaj mediumoj, tiel same la Spiritoj rekonas la Spiriton de vivanta homo laŭ luma strio, kiu kuntuŝiĝas kun ties korpo; tio neniam okazas, kiam la korpo estas mortinta, ĉar tiam la disiĝo estas kompleta. Guste per tia komunikilo la Spirito de homo, kiel ajn malproksime li troviĝas, ri- cevas tuj an avizon, ke la korpo bezonas lian ĉeeston, kaj tiam li al ĝi revenas fulmrapide (*). El ĉi tio sekv- as, ke la korpo neniel povas morti dum tiu kelkatempa foresto de la Spirito kaj ke neniam povas okazi, ke ĉi tiu, reveninte, trovus la pordon fermita, kiel asertas kelkaj romanistoj en historioj, verkitaj por plezurigo. (La Libro de la Spiritoj, §§ 400 k. sekv.)
Ni reprenu nian temon. Izoliĝinte de la korpo, la Spirito de vivanto povas, kiel tiu de mortinto, aperi
(,) La "spirita distanco" estus ĝustadire "vibra distan- co", sekve malsama ol la "spaca distanco", de la klasika Fi- ziko. Pri tia "distanco" oni legu la verkon "Nia Hejmo", pĝ. 219, 220. — La Trad.
kun la plena aspekto de realeco; krom tio, pro tiuj sam- aj kaŭzoj, kiujn mi prezentis, li povas fariĝi momente tuŝebla. Ĉi tiu fenomeno, konata sub la nomo dukor- peco, estis tio, kio donis materialon por la historioj pri la duoblaj homoj, t. e. homoj, kies ĉeesto estis kons- tatita samtempe en du malsamaj lokoj. Jen du ekzempl- oj, ĉerpitaj ne el la popolaj legendoj, sed el la eklezia historio.
Sankta Alfonso el Liguori estis kanonizita antaŭ la difinita tempo, ĉar li sin montris samtempe en du malsamaj lokoj, kion oni konsideris miraklo.
Sankta Antono el Padovo (-1 estis predikanta en Italujo, kiam lia patro, en Lisbono, akuzita pri murdo, estis torturota. Ĉe la momento de la ekzekuto Sankta Antono ekaperis, pruvis la senkulpecon de sia patro kaj denuncis la efektivan kriminton, kiu poste ricevis la punon. Estis konstatite, ke ĉe tiu momento Sankta An- tono ne estis forlasinta Italujon ( -1.
De ni elvokite kaj demandite pri ĉi tiu fakto, Sankta Alfonso respondis jene:
Ĉu vi povus klarigi ĉi tiun fenomenton?
"Jes. Kiam pro sia virteco la homo sukcesis kvazaŭ tute formeti de si la krudan materion kaj altigis sian animon ĝis Dio, li povas aperi samtempe en du lokoj: jen kiel. Sentante, ke la dormo jam venas, la enkarna Spirito povas peti de Dio la permeson iri al tiu aŭ tiu loko. Lia Spirito, aŭ lia animo, kiel vi volas nomi tiun estaĵon, tiam forlasas sian korpon kune kun parto de sia perispirito kaj restigas la malpuran materion en stato proksima al morto. Mi diras proksima al morto, ĉar en la korpo estas plu ia ligilo, kiu tenadas la perispi- riton kaj la animon ĉe la materio, ligilo, kiu ne povas esti difinita. La korpo do aperas en la pripetita loko. Mi pensas, ke ĉi tio estas ĉio, kion vi deziras scii."
Tio ne klarigas al ni la videblecon kaj la tuŝ- eblecon de la perispirito.
( ' Nomata ankaŭ "Sankta Antono el Lisbono". — La Trad.
(**' La Aŭtoro diras resp. "Hispanujo" kaj "Padovo", sed ni trovis nian devon regŭstigi la faktojn. La Trad.
"Troviĝante for de la materio, laŭ sia ŝtupo en la hierarkio, la Spirito povas fariĝi tuŝebla por la materio."
Ĉu la dormo de la korpo estas nepre necesa, por ke la Spirito aperu en aliaj lokoj?
"La animo povas dividiĝi, kiam ĝi sin sentas port- ata al iu loko alia ol tiu, en kiu ĝia korpo troviĝas. Povas okazi, ke la korpo tiam ne dormas, kvankam ĉi tio estas tre malofta; en ĉi tiu okazo la korpo neniam troviĝas en tute normala stato, sed ĉiam en stato pli aŭ malpli ekstaza."
Rimarko. La animo ne dividiĝas, laŭ la litera senco de la vorto: ĝi disradias en plurajn flankojn, tial ĝi povas ma- nifestiĝi en pluraj lokoj, ne dividiĝinte. Estas kun ĝi tiel same, kiel kun la lumo, kiu povas rebrili de pluraj speguloj.
Kio okazus, se oni subite vekus homon dorm- antan, dum lia Spirito sin montras aliloke?
"Ĉi tio ne okazus; se iu intencus veki lin, la Spirito
flugus returne al la korpo kaj antaŭiĝus al ties intenco, ĉar la Spirito legas en la menso."
Tute egalan klarigon plurfoje donis al mi la Spiritoj de mortintoj aŭ vivantoj. Sankta Alfonso klarigas la duoblan ĉeeston, sed ne donas la teorion de la vid- ebleco kaj de la tuŝebleco.
120. Tacito raportas analogan fakton:
Dum la monatoj, kiujn Vespaziano pasigis en Alek- sandrio, atendante la periodan revenon de la someraj ventoj kaj de la tempo, kiam la maro fariĝas sendan- ĝera, okazis pluraj miregindaĵoj, per kiuj montriĝis la favoreco de la ĉielo kaj la intereso, kiun la dioj laŭŝajne havis por tiu imperiestro...
Tiuj miregindaĵoj pligrandigis ĉe Vespaziano la de- ziron viziti la sanktan loĝejon de la dio, por konsulti lin pri aferoj de la imperio. Li ordonis fermi la tem- plon kontraŭ ĉiu ajn; enirinte kaj kun la atento streĉe turnita al tio, kion parolos la orakolo, jen li ekvidis post si unu el la plej eminentaj egiptoj, nomatan Ba- zilido, pri kiu li sciis, ke tiun retenas malsaneco en loko kelke da tagoj malproksima de Aleksandrio. Li demand- is la pastrojn, ĉu Bazilido tiun tagon venis en la tem- plon; ankaŭ de preterpasantoj li petis la informon, ĉu ili vidis tiun eminentulon en la urbo; fine li sendis rajd- antojn, kaj certiĝis, ke en tiu momento de la apero Bazilido troviĝis en la distanco de okdek mejloj. Tiam li jam ne dubis, ke la vidaĵo estis supernatura kaj la no- mon de Bazilido li konsideris orakolo. (Tacito: Histo- rioj, Parto IV, ĉap. 81 kaj 82. Traduko de Burnouf.)