alta = высокий; longa = длинный, продолжительный; granda = большой; nova = новый; griza = серый; juna = молодой, юный; nigra = черный; pura = читый; interesa = интересный; moderna = современный; simpla = простой; flava = желтый; larĝa = широкий; bona = хороший; bela = красивый.
Для всех глаголов если указывается (n) то это означает, что это глагол переходный (управляет «подчиненными словами» с помощью придания им окончания –n.
estas = есть, является (опускаемый в русском яз. глагол связка); stari = стоять; sidi = сидеть; iri = идти; gratuli = поздравлять; danki = благодарить; lerni (n) = учиться (чему-то); rigardi (n) = смотреть/глядеть (на что-то); paroli = говорить, разговаривать; ŝati (n) = любить (в значении "ценить"); fari (n) = делать; instrui (n) = учить; tuŝi (n) = трогать, касаться; demandi (n) = спрашивать; scii (n) = знать; ludi (n) = играть; montri (n) = показывать, указывать; kompreni (n) = понимать; respondi (n) = ответить; manĝi (n) = есть, кушать.
unu = числит. один; du = два; tri = три; sed = но; nur = только; ne = не; jes = да; kaj = и.
Ĉapitro 2: La instruisto kaj lernantino
La instruisto fermas la malgrandan libron sur la tablo. Li prenas kaj metas ĝin en la poŝon.
— Sinjorinoj kaj sinjoroj, mi deziras al vi bonan nokton — li diras. — Ĝis revido!
— Ĝis revido — respondas la gesinjoroj kaj ili iras de la benkoj al la pordo.
La juna Iĉio Pang malfermas la pordon de la lernoĉambro kaj la gelernantoj iras hejmen. Nur la maljuna oficisto, la pola knabino kaj la instruisto restas. La oficisto estas malnova esperantisto. Li bone parolas la lingvon. Nun li kaj la instruisto konversacias.
Marja Bulski, la pola knabino, estas inteligenta lernantino en la urba gimnazio. Ŝi parolas la polan kaj rusan, lernas la germanan kaj latinan lingvojn, sed ŝi ne komprenas la longajn frazojn en la nova mondolingvo.
Jes, la kapo ne komprenas la vortojn, sed ŝi havas okulojn, fantazion kaj koron. ŝi vidas du homojn: unu junan kaj unu maljunan, hungaron kaj ruson. La ruso havas nur unu manon. Kie estas la alia mano?
La fantazio faras militan bildon. La knabina koro komprenas la signifon de la konversacio. Ĉu la fantazio diras la puran veron? Kiu scias? Ŝi vidas du homojn: unumanan ruson, kiu prenas cigaredon el la poŝo kaj hungaran militkaptiton, kiu dankas kaj prenas la cigaredon el la mano de la ruso. En la okulojn de la sinjoroj parolas paca sento, kiun Marja Bulski bone komprenas.
La instruisto nun malfermas la pordon, montras la vojon. Ili iras el la ĉambro kaj haltas sur la strato ĉe la granda pordo de la Popola Domo.
— Ĝis revido — diras la oficisto kaj li prenas la manon de la instruisto.
— Ĝis revido, sinjoro Kuratov kaj bonan nokton!
Marja Bulski restas ĉe la pordo. Ŝi rigardas la oficiston, kiu marŝas al la poŝtoficejo. Li loĝas en la domo de la oficejo, sed ne en la kontoro. En la kontoro li laboras.