Луп пільна сачыў за ворагам і адразу кінуўся імкліва і люта, і тады Шахоцька ўдарыў. Удар прыпаў не ў галаву, як ён цэліў, а слізнуў па шыі і ўздоўж пысы. Луп адчуў моцны боль, зноў рынуў насустрач, але ланцуг адкінуў яго назад. Ён прамахнуўся і сцяміў, што ў нечым памыліўся, што трэба быць вельмі асцярожным, бо ўсё тут зараз супраць яго. Але сэрца яго білася холадна і разлікова, бо ён ведаў, што наступіла тое самае імгненне, калі толькі ён сам можа сябе ўратаваць. Не было побач ні Гаспадара, ні мажнога чалавека з капялюшам у руцэ, ні яго дзіцяці, ні тых некалькіх людзей, якія, як ён адчуваў, маглі б і здолелі абараніць яго. Ён бачыў ворага, руку, у якой быў заціснуты прэнт, маўклівы натоўп, ад якога не даходзіла да яго яўнай варожасці, але і спачування таксама.
Людзі навокал сапраўды стаялі нерухома, і ніхто з іх пакуль не памкнуўся спыніць Шахоцьку.
— Шалёны ён! Дзіцё ледзь не загрыз!
Падбухторыўшы іх такім абвінавачваннем, Шахоцька злаўчыся і торкнуў вастрыём у жывот звера.
Луп зноў кінуўся, і ланцуг, як і раней, затрымаў яго.
— На дзіцё напаў? — спыталі з гурту. — І што?
— Лухта, — сказаў нехта. — Я бачыў, нічога такога не было.
На гэты раз у натоўпе заварушыліся і пачуліся выкрыкі:
— Эй ты, звар’яцеў, ці што?
— Пакінь жывёлу, дурань!
— Хіба яна не яго?
— А то не ж!
— Што робіш, чалавеча?
Шахоцька спыніўся і кінуў позірк туды, дзе знік Карнюшка з сяржантам.
— Не ваша справа!
Ён заспяшаўся, бо абставіны мяняліся не на яго карысць. Яшчэ раз замахнуўся, і ўдар трапіў па галаве, зачапіў вока, але ўжо нехта схапіў ззаду за рукі, яго трымалі. Шахоцька засіпеў, напружыў рукі і вырваўся. Нехта ўчапіўся за прэнт і цягнуў да сябе.
— Адбярыце ў яго жалязяку!
— Самога б па пысе!
— Спусціць ваўка з ланцуга — тады б зведаў!
Шахоцька кінуў прэнт пад ногі і адышоў убок.
16 гадзін
Сяржант Мень сам быў родам з вёскі, і таму паводзіны селяніна Карнюшкі, які сядзеў перад ім у падсобцы, не з’яўляліся для яго вялікай загадкай. Ён ведаў, што выціснуць з таго штраф амаль немагчыма: на гэта трэба змарнаваць фантастычную колькасць энергіі, таму пастрашыў яго дзеля парадку і адпусціў.
Падышлі да будкі шаўца. Карнюшка адразу ўбачыў, што тут нешта здарылася. Луп быў узбуджаны і нервова торгаўся на ланцугу. Ён прыкметна кульгаў, а на галаве каля вока не паспела яшчэ запячыся кроў.
— Гуляеш, дзядзька, а жывёлу тваю забіваюць, — пакпілі з гурту.
— Як так?
Яму расказалі пра Шахоцьку і спробу таго забіць ваўка. Карнюшка абурыўся.
— Валацуга! Ну пачакай жа!
Але ў душы ён ведаў, што нават калі сустрэне таго ж Шахоцьку, то нічога яму не зробіць, не дасць рады, бо той і мацнейшы і хітрэйшы за яго. А такіх людзей Карнюшка абыходзіў.
Ён адвязаў ланцуг і тузануў Лупа за сабой. Яны пайшлі, ціснучыся да плота (Карнюшка цяпер баяўся, каб Луп сапраўды каго не пакусаў), выйшлі за агароджу рынку і пацягнуліся да шашы.
Як і раніцай, Луп ішоў за Гаспадаром які крок ззаду, кульгаў і пазіраў таму ў спіну сваімі жоўтымі вачыма, адно было падбітае і зацягнула крывёю. Ён здагадаўся, што тая мэта, з якой яго прывялі сюды, не здзейснілася, і міжволі яго павага да Гаспадара, як і не раз у апошні час, паменшылася, бадай, пахіснулася зусім. Ён адчуваў да яго нават варожасць. Жаданне напасці на чалавека… У гэтым была спакуса. Але нешта больш магутнае стрымлівала яго, нешта набытае за тое жыццё, якое ён пражыў побач з людзьмі. То быў не страх перад чалавекам, а зусім іншае пачуццё, што ён моцна адчуў нядаўна, на рынку, калі далонь дзіцяці легла яму на галаву.
На нейкі час хмары разбегліся, і восеньскае няяркае сонца асвяціла ўсё навокал: і чэзлыя дрэвы, і лісце, і павуцінне, якое раптам з’явілася невядома адкуль, і зашмальцаваную траву пад нагамі.
Карнюшка спыніўся на абумоўленым месцы, прыкладна там, дзе яны раніцай злезлі з машыны, толькі з другога боку. Ён агледзеўся, дзе б прысесці, але нічога не знайшоў, прывязаў канец ланцуга да прыдарожнага слупка, а потым сам сеў на яго, хаця было мулкавата.
Луп лёг на траву і паклаў цяжкую галаву на лапы. Яго злёгку ванітавала. Абодва яны стаміліся. Машыны адна за другой праносіліся побач і знікалі ўдалечыні. Патыхала бензінам, адпрацаваным маслам, гарам. Трэба было чакаць Рыгора, а калі ён не прыедзе, то галасаваць якой спадарожнай.