Apenaŭ li paŝis sur la teron, ĵetiĝis kun kolera bojado la dukapa hundo de Geriono sur lin. Heraklo mortbatis ĝin per sia klabo kaj kunpelis la gregon distritan sur la herbejoj. Poste li pelis la gregon tien, kie leviĝas la suno, ĉar tie ie troviĝas Greklando. La bovoj ne volis forlasi la sukajn herbejojn. Ili haltis kaj malĝoje muĝis.
Geriono aŭdis la muĝadon kaj proksimiĝis kiel la ŝtormo sur siaj ses gamboj. Je ĉiu el siaj ses manoj li tenis armilon. Minacante li svingis lancojn kaj glavojn kaj aspektis kiel tuta militistaro. Heraklo streĉis sian arkon kaj pafis sagon al la giganto. La trafita giganto kuris ankoraŭ iom da distanco antaŭ ol li sinkis teren. La veneno de la hidro, per kiu Heraklo priŝmiris la sagojn, komencis efiki. Per ununura sago Heraklo mortigis la potencan giganton.
Tial iuvespere eksonis antaŭ la reĝopalaco de Mikeno la muĝado de grandega bovogrego. Heraklo paŝis antaŭ Eŭristeon: „Reĝo, mi pelis la gregon de Geriono antaŭ vin. Per tio mi plenumis mian dekan taskon. Maldungu min el viaj servoj!"
Sed la ruza Eŭristeo jam tenis preta elturniĝon: „Mi ankoraŭ ne povas maldungi vin", li diris, „vi ĝis nun nur ok taskojn plenumis laŭorde. Du taskojn mi ne povas agnoski. Nu, ĉu vi sole mortigis la drakon de Lerno?
Paŝtisto helpis al vi. Kaj por la purigo de la staloj de Aŭgio vi postulis pagon."
„Sed la reĝo ne donis al mi la promesitajn bovojn", obĵetis Heraklo.
„Se li estus doninta ilin al vi, vi estus preninta ilin", diris Eŭristeo, tial mi ne povas akcepti la purigadon de la staloj."
„Faru, kiel plaĉas al vi", ĉagrenigite respondis Heraklo. „Mi plenumis dek taskojn", mi ankaŭ plenumos dekdu."
Sed Eŭristeo pensis: „Atendu nur, Heraklo, nun mi fine havas por vi taskon, al kiu ĉio tio, kion vi plenumis ĝis nun, estas tute senvalora. Mi volas elsendi vin por la oraj pomoj el la ĝardeno de la hesperidinoj."
Aŭdante, kion la reĝo postulas de li, Heraklo fariĝis kolera: „Kiel mi portu la orajn pomojn de la hesperidinoj al vi, kvankam neniu homo scias, kie troviĝas ilia ĝardeno."
„Tial estas tasko, kiu indas al viro nomata Heraklo", diris la reĝo kun rideto, sed sen rigardi en la okulojn de la heroo.
Heraklo forlasis la palacon, iris en la mondon kaj demandis ĉie pri la vojo al la hesperidinoj.
Neniu havis konsilon por li. Dum li serĉis, li eĉ ankoraŭ pliigis sian famon. Kie ajn malica giganto aŭ sovaĝa besto turmentis la homojn, Heraklo pretis helpi. Lia klabo, lia glavo kaj liaj venenaj sagoj estis neniam sen laboro. Tiel li venis en sia migrado ankaŭ al la Kaŭkaza montaro. Obtuze eksonis en la montoj la ĝemado de la katenita Prometeo. La heroo sekvis la voĉon. Ĵus la aglo, kiu turmentadis Prometeon, komencis forflugi. Heraklo streĉis la arkon kaj mortigis la aglon per bone celita sago.
Rapide li grimpis sur la rokon, disbatis la katenojn de Prometeo kaj liberigis lin. Dankeme Prometeo ĉirkaŭbrakis sian savanton, dankis al li kaj demandis kiel li povas rekompenci lin. Heraklo raportis al Prometeo pri sia vana vagado pro la oraj pomoj kaj Prometeo sciis konsilon.
„Vi devas tramigri Afrikon ĝis vi atingos la giganton Atlaso", li diris. Petu lin, ke li prenu la orajn pomojn por vi. Ne provu tion mem. La ĝardeno estas gardata de kvar nimfoj, de la hesperidinoj kaj de la terura centkapa drako Ladono. La drako neniam dormas kaj ĉiu el ties kapoj graŭlas kaj siblas per alia voĉo. Sed la giganto Atlaso certe subigos ĝin."
Heraklo ĝojis pri la konsilo de Prometeo. La vojon al Afriko li jam konis. Sub la ardanta afrika suno li rapidis al la giganto Atlaso. Li prenis eĉ ne la tempon al si serĉi tranoktejon kaj dormis sub libera ĉielo. Denove dormante iam, kovrita nur per sia leona felo, li sentis subite facilan jukadon sur la brakoj kaj survizaĝe.
Malferminte la okulojn, li vidis svarmon de pigmeoj. Kelkaj alportis ŝnuregojn kaj provis kateni la heroon, aliaj formiĝis kiel armeo por ataki lin. Ili rampis trans la bruston de Heraklo, pripalpis lian vizaĝon kaj tiris sin supren per lia hararo. La heroo ne povis ne ridi, vidante la seriozajn penojn de la etaj pigmeoj. Li laŭte ridis elkore kaj la nanoj falis de li kiel skuitaj de tertremo, Heraklo
metis kelkajn nanojn en sian leonan felon kaj prenis ilin kun si.
„Vin mi kunprenos al Grekio", li diris ridante kaj ĵetis la leonan felon kun la nanoj transŝultren.
Poste li migris al la lando de la hesperidinoj, ĝis li renkontis la giganton Atlaso. Tiun la dioj ŝarĝis per malfacila laboro. Li devis apogi la ĉielan volbaĵon por ke ĝi ne falu surteren. La monstre granda giganto jam de malproksime videblis.
„Kion vi serĉas ĉi tie?" riproĉe grumblis la giganto al Heraklo.
„Reĝo Eŭristeo elsendis min por la oraj pomoj de la hesperidinoj", diris Heraklo, „tial mi venas al vi kun la peto, ĉu vi povas alporti ilin por mi."
„Mi volonte volas preni ilin por vi", respondis la giganto, „sed vi vidas, ke mi apogas la ĉielon. Mi ne povas forlasi mian lokon."
„Mi portos intertempe la ĉielan volbaĵon anstataŭ vi", ofertis Heraklo kaj prenis la ĉielon sur siajn potencajn ŝultrojn.
Atlaso endormigis la drakon en la ĝardeno de la hesperidinoj, li mortbatis lin kaj revenis kun tri oraj pomoj al Heraklo. Li staris antaŭ la heroo, vidis kiel li kliniĝis sub la ŝarĝo de la ĉielo kaj ne emis repreni la ŝarĝon sur la proprajn ŝultrojn.
„Heraklo, mi trovis plaĉon je la libero", diris Atlaso, „kaj vere ne sentas la emon porti la firmamenton plu."
„Bone", respondis Heraklo ruze, „sed permesu al mi almenaŭ meti ion sub mian kapon. Mi timas, ke la ŝarĝo povus dispremi mian kranion."
Atlaso ne ekkonis la ruzaĵon kaj prenis la ĉielon sur siajn ŝultrojn, por ke Heraklo povu serĉi herbojn kaj muskojn kiel subaĵon.
Liberiĝinte de ŝarĝo, la heroo tuj prenis la orajn pomojn kaj forkuris tiom rapide, kiom li povis.
Reĝo Eŭristeo jam delonge supozis, ke Heraklo survoje perdis sian vivon. Kaj subite, post tiom da jaroj, staris la heroo sana kaj vivanta antaŭ li. Li transdonis al li la orajn pomojn de la Hesperdinoj kaj skuis el la leonfelo la pigmeojn. La reĝo miregis.
Eŭristeo konservigis la orajn pomojn en la templo de diino Atena. Sed la diino redonis ilin en la ĝardenon de la hesperidinoj, tiel, kiel la dia leĝo postulas tion.
Al la reĝo pli kaj pli konsciiĝis, ke li ne humiligis la heroon per la laboroj, sed helpis al li fariĝi nemezureble fama. La popolo rigardis Heraklon kiel sian protektanton kaj savanton. Ne estis lando, kies loĝantoj ne havis kaŭzon esti dankemaj pro iu heroa ago de Heraklo. Jam la mencio de lia nomo vekis kuraĝon kaj entuziasmon en la koroj de la ceteraj grekoj.
„Reĝo", diris Heraklo al Eŭristeo, „mi atendas vian lastan taskon."
„Iru - ", pripensis la reĝo, „en la submondon kaj konduku la inferan hundon Cerbero al mi!"
La trikapa hundo Cerbero gardis la enirejon en la regnon de la mortuloj. Li enlasis la ombrojn de la mortintoj, sed neniun reen sur la teron. Eŭristeo tre ĝojis pri sia ideo. Tian danĝeran taskon li ankoraŭ ne komisiis al Heraklo.
Heraklo survojiĝis en la direkto de okcidento, kaj la deziro liberigi sin el la servoj de la reĝo pelis lin rapidi. En la okcidento sub nigraj rokoj kaŝiĝis la kaverno, kiu kondukis en la submondon.
Hadeso, la reganto de la mortula regno mem, baris la vojon al Heraklo.
„Haltu, Heraklo!" li vokis. „Kial vi volas grimpi malsupren al la ombroj? Vi vivas kaj ne apartenas en ne regnon de la mortuloj."
„Mi venis pro ordono de reĝo Eŭristeo", diris Heraklo. „Li donis al mi la lastan taskon. Mi konduku Cerberon, la gardohundon de la submondo al Mikeno. Se mi sukcesos, la reĝo maldungos min kiel servanton kaj mi estos libera."