„Cerberon vi volas forkonduki, ĉu?" miris Hadeso. „Se vi kuraĝas pri tio, prenu ĝin al vi, sed nur kun unu kondiĉo: „Vi devos subigi ĝin sen armiloj."
Heraklo konsentis. Cerbero salutis lin per kolera bojado, kaj el liaj tri fajraj okulparoj fulmis flamoj. Sovaĝe li ĵetiĝis sur Heraklon. La heroo disetendis la gambojn kaj ĉirkaŭpremis la monstron per pugnigitaj manoj. Cerbero baraktadis kaj provis enspiri freŝan aeron, sed Heraklo ne cedis ĝis kiam la infera hundo estis malsovaĝigita. La kvietigitan hundon li kondukis al la tera surfaco. Je la unua fojo Cerbero ekvidis la tagan lumon. Pro timo gutis venena ŝaŭmo el ĝia buŝo. Kaj tien, kien la ŝaŭmo falis, kreskis venenaj fiherboj.
La homoj de Mikeno fuĝis de Heraklo, kiam li alvenis kun la monstro el la submondo. Eŭristeo aŭdis la bruon antaŭ la palaco kaj paŝis scivole antaŭ la pordegon. Ĉe la ekvidado de la trikapa hundo li rigidiĝis terurigite kaj tremis je la tuta korpo. Li rekuris en la palacon, fermbatis la pordegon kaj firme riglis ĝin. Malantaŭ la pordo li kriis al Heraklo, ke li konduku la hundon tien, de kie li forkondukis lin. Kaj Heraklo ne plu montru sin ĉe li.
Kontente Heraklo forlasis Mikenon, rekondukis la hundon en la submondon kaj estis libera. Lia servado estis finita. Sed ne finiĝis lia maltrankvila vivo plena de aventuroj. Nenie li setlis. Li migris tra la mondo kaj tien, kie plaĉis al li kaj kien oni vokis lin, por ke li helpu per sia forto kaj sia menso.
En sia vagado li venis al burgo de potenca reĝo, kiu havis belan filinon kun la nomo Iolo. La reĝo ĵus aranĝis faman vetbatalon pri la arkpafado. La venkonto de la konkurso ricevu la belan Iolon kiel edzinon. Ankaŭ Heraklo anonciĝis por la konkurso kaj provis bonŝanci kun la ceteraj kandidatoj. Inter la edziĝemuloj estis spertaj arkpafistoj, kaj la plej bonaj estis la reĝo mem kaj ties filoj. Jam ŝajnis, ke la reĝo venkos kaj ke la edziĝemuloj devos foriĝi sensukcese. Jen Heraklo kun sia fama arko antaŭenpaŝis. Ĉiuj silentiĝis kaj observis atente la heroon. Estis kvazaŭ la celo altirus la sagojn de Heraklo. Li eĉ ne unufoje maltrafis la celon kaj la ĉagrenigita reĝo devis deklari lin venkinto. Sed sian filinon li ne volis doni al li. Li trovis unu elturniĝon post alia kaj ĉiam denove
transŝovis la geedziĝon, ĝis Heraklo plena de kolero forlasis la reĝan burgon.
Amarigite pri la maljusteco, kiun li spertis, li decidis viziti sian amikon reĝo Admeto. Li trovis la urbon de Admeto en profunda funebro. Despere kaj silente la reĝo akceptis la heroon kaj kondukis lin al la mortintoportilo, sur kiu kuŝis morta la reĝino Alkesto. Ŝi estis tute vualita en blankajn vestojn. Nur ŝia vizaĝo estis freŝa kaj ĉarma kiel dum ŝia vivo.
„Al la solenaĵo pri mortinto vi venis, amiko mia", diris Admeto kaj liaj okuloj pleniĝis de larmoj.
„Mi grave malsaniĝis", komencis paroli la malfeliĉa reĝo per tremanta voĉo, „kaj la morto jam cirklis ĉirkaŭ la palacon por forkonduki min en la submondon. Sed dio Apolono, mia protektanto, petis la sortodiinon, ankoraŭ ne fortranĉi mian vivofadenon, se ŝi trovos iun, kiu libervole mortos anstataŭ mi. Mia kompatinda edzino, mia bela Alkesto, eksciis tion kaj oferis por mi sian vivon. Ŝi volis savi mian vivon kaj donacis al mi tiel duoblan morton: ŝian kaj mian. De ŝia morto mi vagas tra la palaco kiel ombro kaj nutradas min nur per miaj larmoj."
Heraklo estis profunde tuŝita. Mallaŭte li foriris. Okupite de doloro la reĝo eĉ ne rimarkis, ke Heraklo estis foririnta. La heroo prenis la plej bonan ĉaron kaj la plej rapidajn ĉevalojn kaj rapidis kiel la vento al la kaverno, kiu kondukas al la submondo. La vojon li jam konis bone.
Cerbero timplene hurletis, retiris la voston kaj retroevitis de la heroo. Heraklo sturmis en la mortulan regnon, la tero tondris sub liaj paŝoj, kaj en la rokoj montriĝis fendetoj. Hadeso ekteruriĝis pri la nekutima bruo en sia kvieta regno kaj iris renkonte al Heraklo.
„Reĝo de la mortintoj", parolis Heraklo al la mastro de la submondo, „la animo de la ĉarma Alkesto venis libervole en vian regnon por savi sian edzon. Permesu al ŝi reiri en sian korpon."
Tute afliktite Hadeso observis la fendetojn en la rokoj kaj rigardis observe la laŭtan enpenetrinton. Li pensadis dum certa tempo kaj fine konkludis, ke estas pli bone resendi la animon de la reĝidino Alkesto antaŭ ol la forta Heraklo ŝiros teren la murojn de la submondo.
„Mi volas resendi la animon de la reĝino en ŝian korpon", li diris malvoleme, „sed vi tuj forlasu mian regnon kaj promesu ne reveni al mi."
Heraklo promesis tion volonte kaj reiriis el la submondo al la suno. Li grimpis sur sian ĉaron kaj veturigis ĝin rapide al la palaco.
Dume la ploranta Admeto rimarkis, kiel la vangoj de la reĝino fariĝis rozkoloraj. La spiro komencis movi ŝian bruston, ŝiaj okulharoj tremis kaj Alkesto malfermis la okulojn. Ŝi ridetis al sia edzo. Admeto frotis siajn okulojn, li pensis, ke bona dio ekkompatis lin pro lia korpremiteco kaj sendis dolĉan revon al li.
Des pli terura estos la revekiĝo. Jen Alkesto komencis paroli kaj la reĝo ekkonis, ke tio, kion li imagis revo, estas reala. Ŝi rakontis, kiu donis la vivon al ŝi, kaj nur nun rimarkis Admeto, ke Heraklo estis for.
La feliĉaj geedzoj salutis Heraklon kiel sian plej grandan bonfartiganton. Honore al li la reĝo aranĝis grandan feston. Ĉiuj urbanoj jubilis, ridis kaj kantis. Post sep tagoj la eterne maltrankvila heroo adiaŭis de la gastafabla Admeto kaj la fidela Alkesto kaj turnis la dorson al la burgo kaj la urbo. Survoje atingis lin la frato de la bela Iolo, pri kies favoro li antaŭ ne longe batalis per sia arko.
„Heraklo, ne koleriĝu al mi", li diris al la heroo, „sed vi devos liberigi vin de aĉa suspekto. Post kiam vi forlasis la burgon de mia patro, mankis en la reĝaj staloj ĉevaloj kaj muloj, kaj la patro supozas, ke prenis vi ilin. Venu, helpu al mi trovi la ŝtelinton, kaj tiel pruvu vian senkulpon."
La maljusta kulpigo vekis la subitan koleron de Heraklo. Pro sia kolero li kaptis la reĝan filon je la zono kaj ĵetis lin en abismon kaj la malfeliĉa heroldo rompis la nukon al si.
La koleremo de Heraklo ĉagrenis lian patron Zeŭso. Li donis al li la forton por helpi kaj ne por murdi pro koleremo. Li punis la heroon per aĉa febro. La forta Heraklo fariĝis subite malforta kiel rompiĝema oldulo. La febro forbruligis ĉiujn liajn fortojn. Turmentite de la
malsano li pridemandis la orakolon de Delfo. Tiu konsilis al li: „Vendigu vin por tri jaroj en sklavecon, tiel vi povos repacigi la diojn."
La afliktita Heraklo kun kelkaj amikoj iris sur ŝipo veturonta al Azio. Kaj tie liaj amikoj vendis lin kiel sklavon. La forta belstatura heroo baldaŭ trovis elstaran aĉetanton. La reĝidino Omfalo aĉetis lin. Heraklo fariĝis sana kaj ne restis senaga. Li helpis al la reĝidino liberigi ŝian landon de rabistoj kaj li kondutis tiel kuraĝe, ke la reĝidino miris pri li. Kiam ŝi eksciis, ke la sklavo estas la fama Heraklo, ŝi donacis la liberon al li kaj havigis al li ĉiujn oportunaĵojn en sia palaco. En la luksa vivo li iom post iom komencis forgesadi sian heroecon. Lia vira kuraĝo iĝis ineca, li surmetis inajn vestojn kaj klabo kaj arko restis neŭzitaj en angulo. Sed la tri jaroj rekomenditaj de la orakolo pasis kaj Heraklo retrovis sin mem. Li rememoris pri siaj heroaj agoj kaj turnis la dorson a la reĝidino kaj la dolĉa neniofarado.
Ankoraŭ plian fojon li volis edzinigi reĝan filinon. Ĉifoje li trovis plaĉon je la bela Dejanero. Li ne estis la ununura edziĝemulo. Ankaŭ la rivera dio Aĥeloo, kiu povis
transŝanĝi sian figuron, volis edzinigi Dejaneron. Li venis al ŝia patro kaj kiel taŭro kaj kiel bunta drako kaj fine kiel taŭrokapa homo. Dejanero teruriĝis pro li kaj ploris timeme, ĉar li forkondukos ŝin. Heraklo alvenis dum la ĝusta tempo. Forta kaj granda kiel li estis, kun la ondanta leonfelo transŝultre, li tuj plaĉis al Dejanero kaj ŝi deziris sopire, ke fariĝos li ŝia edzo. Sed la reĝo ne kuraĝis rifuzi iun el la potencaj kandidatoj kaj tial proponis, ke Heraklo kaj Aĥeloo batalu pri lia filino.