Ірына Васільеўна, гэтаксама пасміхаючыся, панесла на двор поўнае вядро. Зноў вярнулася.
— Што яшчэ будзем рабіць, мама?
— Усё, дачка, мыйся ды пераадзявайся, палуднаваць будзем,— ужо сур'ёзна адказала ёй гаспадыня.
Тая паслухалася, пайшла ў сенцы, пафыркала там вадою. Хутка вярнулася ў хату без фуфайкі, у трыко, наверсе якога быў дарагі халат. Была поўная, чырвоная, усё на ёй, здаецца, так і іграла здароўем і маладою сілаю. Выцерлася і, міргнуўшы ёй, падалася ў другую палавіну.
Таццяна Сяргееўна падалася следам.
— Падымайся, досыць вылежвацца...— з нейкімі ўжо новымі для Таццяны Сяргееўны — смелымі і загаднымі — ноткамі ў голасе Ірына Васільеўна сказала Пецю.
Ён усміхнуўся і не хацеў падымацца з канапы, толькі апусціў на грудзі тоўстую кнігу, якую дагэтуль чытаў лежачы.
Ірына Васільеўна шчыпнула яго і правяла кулакамі па яго рэбрах, што ён завойкаў, мігам ускочыў, пачаў бараніцца, з любасцю пазіраючы на сваю маладую жонку.
Таццяне Сяргееўне стала аж зайздросна, што яны так дурэюць, ды крыўдна, што ў яе гэтага няма.
— Ідзі адгэтуль,— Ірына Васільеўна выпхнула Пецю з пакойчыка, шчыльна зачыніла за ім дзверы, прашаптала: — Хочаш, нешта скажу?
— Ну скажы,— усміхнулася Таццяна Сяргееўна, гадаючы, што за тайну зараз яна пачуе.
— Ведаеш, я ўжо...— ціха сказала Ірына Васільеўна і раптоўна пачырванела, не асмелілася больш нічога сказаць, толькі рукою паказала, што ў яе хутка будзе вось такі — вялікі круглы — жывот.
— Ты рада? — спытала Таццяна Сяргееўна.
— Канечне,— са шчасцем адказала Ірына Васільеўна.
— Віншую тады! — шчыра сказала Таццяна Сяргееўна, пацалавала яе ў абедзве шчакі.— Мне вельмі прыемна, што ты шчаслівая, што спраўджваюцца твае мары. А свёкры твае ўжо пра гэта ведаюць?
— Пакуль што не,— прызналася сяброўка.— Толькі Пеця ведае... Неяк скажам і ім.
— Скажыце,— параіла Таццяна Сяргееўна.— Бо трэба сказаць. Для цябе ж.— І зноў сёння пазайдросціла чамусьці сваёй сяброўцы, якой дагэтуль ніколі не зайздросціла.
8...
— Кажа ён учора мне пад вечар...— плачучы, расказвала цёця Галя — у кажушку, са спушчанай на шыю пуховаю хусткаю (толькі што з дарогі), з пачырванелымі вачыма і са слязьмі на шчоках,— («Палягчэла мне, Галя. Ідзі дадому, пчол паглядзі: вот-вот вылецяць жа... Ды бульбу пачынай перабіраць — хутка вярнуся, дык будзем разам садзіць... Прывет настаўнікам і дзецям перадай... Дачцэ напішы, а сыну скажы, каб не журыліся: хварэю, бо мая такая старасць, а ім жыць ды жыць трэба...» Усцешвае ён мяне так, а маё сэрца так і чуе бяду: недарэмна ён так гаворыць... Астатнія дні па многа разоў яму то горшала, то лепшала. Калі лепшала, дык ён усё ўсміхаўся... А гэта зноў палепшала, але я мала радуюся... Чую бяду...— цёця Галя плача.— Думаю: «Не, сёння не пайду дадому. Застануся каля яго...» Развіталіся нанач, але я не пайшла, засталася ў калідоры, села ў крэсла і сяджу. Сама не іду больш у палату, баюся, падыду і папрашу дзяжурную: «Зірні, міленькая, ці яшвы ён». Сходзіць, паглядзіць, кажа: «Жывы. Але не спіць. Ляжыць і пазірае ў столь. Думае». А пад раніцу, калі я ўжо і прыдрамала крыху, выбягае з палаты сусед. Мусіць, па дзяжурную, убачыў мяне, дык да мяне: «Цётачка, здаецца, памірае ваш Алесь Трахімавіч...» Я бегма туды. Бачу: туман у яго на вачах. Але пазірае на мяне, здаецца, пазнаў, што гэта я, зарадаваўся, працягнуў руку і гэтак нямоцна паціснуў яе. Хацеў, здаецца, падпяць маю руку яшчэ і пацалаваць, але не данёс, выпусціў... І заплюшчыліся яго вочы, ад твару адліла ўсякая чырвань... Навек...— прамовіла і зноў у плач.
«Божа! — падумаў Васілец, аглушаны гэтаю навіною.— Бедны Алесь Трахімавіч! Мілы Алесь Трахімавіч! Ну, чаму табе доля не дала яшчэ пажыць? Хай бы ты болей не працаваў, толькі жыў, быў побач. І то было б лягчэй — ты жывеш... Але няма... Як бы адразу нешта апусцела... Аж боязна: а як жыць, працаваць без Алеся Трахімавіча?..»
У невялікай Зубковай хаце і ўночы, і вось цяпер, удзень, было цесна: сабралася шмат народу. З усіх бліжэйшых вёсак. Сваякоў, сяброў, а найбольш — знаёмых. Старых, сталых і маладых.— Шмат — надта дзяцей — стаяла ў сенцах, на дварэ.
Алесь Трахімавіч — у чорным касцюме, у белай кашулі, са складзенымі на грудзях бледнымі, з сінімі жыламі рукамі — ляжаў у труне пасярод пакоя. Застылы, бледна-жаўтаваты твар яго быў, здаецца, мала і зменены.
«Як і жывы Алесь Трахімавіч,— думаў Васілец, стоячы з Ларысаю і пазіраючы на нябожчыка. Ля яго, ля крэсла, на якім стаяла і гарэла свечка, стаялі на каленях і плакалі цёця Галя, рослы сын і гэтакая ж рослая дачка гаспадароў.— І такі ж твар адухоўлены. Нібы задумлівы. Пра тое, як яшлося, як яшчэ жыць... І, здаецца, крышку гарэзны: Алесь Трахімавіч ніколі не паказваў, што яму цяжка, што ён сумуе... Паглядзіш век на яго і здзіўляешся: невычэрпная крыніца радасці, натхнення, бадзёрасці... Аж, выходзіць, вычэрпная: усё, выходзіць, на зямлі не вечнае...»