На адной з бліжніх платформ дапамагаў рыхтаваць машыну да выгрузкі Сонцаў. Вадзіцелем танка быў сержант Рыбакоў. Гаварыць амаль не прышлося, бо хутка надышла ix чарга выводзіць танк. Паравоз рыўком скрануў эшалон з месца i падцягнуў ix платформу да пляцоўкі.
Сонцаў сеў на месца вадзіцеля, звыкла ўзяў у рукі рычагі. Важкая машына, паслухмяная рычагам, падмінаючы i крышачы намошчаныя дошкі i рудыя шпалы, асцярожна разварочваючыся, стала паволі сыходзіць з платформы. Сонцаў убачыў наперадзе постаць палкоўніка, які, падбегшы да машыны, рукой паказваў узяць правей. Танк збочыў управа.
Бяссонаў адступіўся, прапусціў машыну паўз сябе.
Пакуль Сонцаў вёў машыну па платформе, яму здавалася, нібы ён ідзе па хісткай кладцы над вадой, таму, калі танк сеў на трывалы непадатны грунт, на душы адразу палягчэла.
Машына адышла ад пляцоўкі. Як толькі яна стала, Сонцаў, заглушыўшы матор, вылез з люка, навічкі акружылі сержанта i пачалі засыпаць пытаннямі. Ix найбольш цікавіла брыгада, у якую яны прыехалі,— ці даўно на фронце, дзе ваявала, дзе стаіць цяпер, хто камандуе, што за чалавек камандзір брыгады i многае іншае. Распытвалі таксама i яго, ці даўно ваюе, адкуль родам. Рыбакоў яму працягнуў каробку «Казбека», невядома дзе здабытую, i адразу па-сяброўску перайшоў на «ты». Камандзір машыны быў малады, чырванашчокі лейтэнант, ён пытаўся мала, але ўсё ўважліва слухаў.
Акружаны ўвагаю i спагадлівымі позіркамі, Сонцаў адчуў сябе героем. Ён расказваў пра сваіх таварышаў: усе яны, паводле слоў яго, былі выдатнымі людзьмі, пра адвагу i баявыя справы якіх слава разносілася на ўвесь фронт. Ён гаварыў шчыра i горача, як чалавек, які сам захапляецца такімі славутымі таварышамі, але з прыкрасцю адчуваў, што яго апавяданне выходзіць нейкім цьмяным i нецікавым.
«Эх, Быстрова няма, той бы распісаў!» — пашкадаваў ад душы ён i нездаволена змоўк.
— Адным словам, хутка пабачыце самі!
Раздзел IV
1...
На нядаўна маўклівай палянцы, падрыхтаванай для парку, было шумна. Лагуновіч, папярэдне паказаўшы месца для кожнай машыны, цяпер сачыў, як яны адна пры адной выраўноўваюцца ў рад. Перад кожнай з ix наперадзе быў камандзір, які рукамі даваў механіку знак: правей, лявей, стой. У лесе рэха на многа ладоў разносіла гурчэнне танкаў — то дабрадушна-ціхае, як мармытанне, то моцнае, пагрознае.
Апошнім паставіў сваю «трыццацьчацвёрку» ружавашчокі бялявы лейтэнант. Танк раўнуў напаследак на ўсю сілу маторам, кінуў хмару сіне-рудога дыму i замёр побач з іншымі. Аляксей ужо ведаў, што прозвішча лейтэнанта — Колышаў. Ледзь толькі вадзіцель марудна, як мядзведзь, выпаўз з люка, Колышаў паставіў яго ў струнку, сказаў ад сэрца некалькі сярдзітых слоў, потым павярнуўся і подбегам, лёгкім пружыністым крокам, папраўляючы на хаду пояс i абцягваючы складкі на камбінезоне, падышоў напрасткі да Аляксея.
— Познішся, лейтэнант, — хмурачы на пераноссі бровы, пад якімі былі добрыя, крыху нясмелыя вочы, сказаў Аляксей, калі Колышаў далажыў.
Лейтэнант не апраўдваўся, не спасылаўся на вадзіцеля, i Аляксею, які не любіў адгаворак, спадабалася гэта. У Колышава былі шэрыя дапытлівыя вочы, па-юнацку светлыя ружовыя шчокі. Новы камбінезон амаль не меў масляных плям, бліскучы пояс з зоркаю туга пераціскаў танклявы стан. Па тым, як Колышаў трымаўся статутных правіл, старшы лейтэнант здагадаўся, што ён прышоў сюды проста з вучылішча.
— Чаму не навучыў вадзіцеля... паварочвацца жвавей?
— Мне яго далі толькі ў дарозе, таварыш гвардыі старшы лейтэнант, — адказаў Колышаў, пазіраючы сваімі яснымі вачыма на Аляксея. — Не паспеў. Але я яго навучу.
— Глядзі, лейтэнант! Не пазніся. У другі раз не дарую, — пагразіў Аляксей.
Новыя танкі стаялі роўным радам. Каля ix паўкругам высіліся каржакаватыя дубы, раскінуўшы ўгары крывое вузлаватае галлё. Бывалыя танкісты падыходзілі да машын, аглядалі ix уважліва, нібы прыцэньваліся. Дзіўна было бачыць, што на шурпатай брані няма ні адной шкрабіны. На важкіх літых вежах не было ні нумароў, ні славутых знакаў гвардзейскай брыгады: угары літара «Б», пад ёй вострая імклівая страла, нацэленая наперад.
Быстроў, адчыніўшы люк, забраўся ў машыну. Карцела паглядзець, што змянілі за гэты час.