— Ну, хопіць ужо!— прамовіла Надзя.— Мне дроў i трэба трохі...
Надзя, відаць, спяшалася.
— Трэба дамоў. Па дровы я ўжо ўранку прыеду.
— З кароваю?
— А то з чым жа...
Яна паправіла на галаве сінюю хустку. Аляксей мімаволі залюбаваўся яе стройнай моцнай постаццю, загарэлым смуглявым тварам з простымі мяккімі рысамі. Нечым яна нагадвала Ніну, толькі Ніна была драбней крыху i больш кволай.
— Сёння прыязджалі з райкома. Сход збіраюцца праводзіць.
Яны пайшлі ў кірунку сяла, ад якога даходзілі дзіцячыя галасы. На ўскрайку лесу Надзя спынілася.
— Можа, у вас будзе час, то заходзьце зноў. Дарогу цяпер вы ведаеце.
— Ведаю...
— Тут праз лес рукой падаць... Там, цераз канаву, ёсць кладка...
— З двух жэрдак?..
— Ага... Прыдзеце?
— Не ведаю... Часу мала вольнага...
— Ну, калі будзе... Бывае ж ён?
— Бывае...
— Ну, вось i прыходзьце, калі будзе...
У голасе яе, адчуў Аляксей, прагучала дзіўная нотка.
— Добра. Пабачу...
— Лепш — пад вечар... Пасля работы... можаце?
— Можна.
— Ці ў нядзелю... У нядзелю я дома i ўдзень...
— Добра...
— Ну да спаткання!..
— Бывайце...
Ен падаўся назад. Прайшоўшы некалькі крокаў усцяж лесу, азірнуўся i сустрэўся позіркам з ёю: Надзя таксама глядзела на яго...
«Яна-такі праўда нагадвае Ніну»,— зноў прышло ў галаву.
Тут акурат насусграч Аляксею трапіўся лейтэнант Гогабярыдзе.
— Дык вось куды ты ходзіш... марыць,— сказаў ён, хітравата ўсміхнуўшыся.— Папаўся! Запрашала ў госці?
— Гаварыла.
У вачах Аляксея паявіўся вінаваты збянтэжаны выраз.
— Пойдзеш?
— Не ведаю. Мусіць, не.
— Мусіць? Ох, гэтыя мне ціхоні! Ну, ну, не хітруй. Усё роўна не паверу.
— Не пайду, здаецца. Праўду кажу.
— Таму, хто схлусіў хоць адзін раз, не вераць!..
— Ну, прывязаўся. Пракурор!— адмахнуўся Аляксей.
А можа, i праўда, пайсці, — проста пагаварыць i толькі, у гэтым жа нічога кепскага...
4...
На занятках ім здарылася падысці да шасэ Масква — Мінск.
Мінская магістраль праходзіла недалёка ад таго лесу, дзе размяшчаўся ў гэтыя дні батальён.
Калі была пададзена каманда «перакурыць», танкісты шумліва, нястройным гуртам накіраваліся да шасэ. Першымі на дарогу выбраліся Гогабярыдзе, Якавенка, Рыбакоў i некалькі другіх танкістаў. Потым падышлі іншыя, групамі i па адным разбрыліся па шасэ.
Мінская магістраль! Вось яна, дарога з Масквы ў Мінск.
Асфальтаваная роўная істужка, млеючы на спякотным сонцы, бегла ў бок фронта. На ўзбочыне тырчалі недарэчна два зламаныя расшчэпленыя дрэвы. Каля ix, у кювеце i на шасэ, былі рассыпаны старыя варонкі, відаць, дрэвы былі пабіты бомбамі. Паблізу ляжаў перавернуты заіржавелы шкілет грузавіка.
Май шчодра нрыбраў дарогу з абодвух бакоў багатаю зелянінаю, рознымі кветкамі. Кюветы зараслі густою травою. Трава пры самым асфальце была дробная, запыленая i перамешвалася з трыпутнікам i рамонкам.
Гогабярыдзе прайшоўся фарсіста некалькі крокаў па дарозе, нібы шпацыраваў у горадзе, сказаў Якавенку:
— На Каўказе такія дарогі. Гладкія, як шкло. Толькі там яны заўсёды круцяцца — у адзін бок, другі бок, угару, уніз. Такія дарогі — два метры проста не ідуць. А тут роўная, глядзі, якая роўная! Каціся. Да самага Мінска!
— Не шыбка разгонішся, — іранічна адгукнуўся палтаўчанін.— Дарога-то гладкая, ды з фокусамі. Не то што не пракоцішся, a i не прапаўзеш.
— I танкам не праб'ешся.
Рыбакоў, пачуўшы гэтыя словы, ахвотна падтрымаў:
— Дзе там! Фрыцы такое набудавалі на гэтай дарожцы. Мне гаварыў сапёр, на сто кіламетраў замініравалі!
— Ну, вжэ так i на сто? Можа, накапалі кіламетраў на пяць акопаў, бліндажоу та рвоў, посіялі мін, дзе можна.
— Не верыце, таварыш гвардыі лейтэнант,— не верце. Я вам кажу, што сам пачуў.
Непадалёк сабралася другая група. Каля яе стаяў старшы лейтэнант Лагуновіч, пазіраючы ўсцяж шасэ. Асфальтаваная істужка бяжыць удалеч. Спачатку ўздымаецца, выпінаючыся, на ўзгорак, потым прападае недзе i выходзіць зноў на від далека ў смузе спякотнага дня.
— Да Мінска 304 кіламетры,— сказаў адзін з танкiстаў.
— Адкуль ты ведаеш?
— Вунь кіламетравы слуп,— ён кіўнуў на пачарнелы ад дажджу, напалову вывернуты слупок, што тырчаў узбоч.
— Ну, цяпер гэтая адлегласць трохі даўжэйшая!
Між танкістаў стаяў моцны, як камель, Быстроў.