Рэдактары нібыта былі засмучаны вымушаным выездам Лабановіча. Яны паківалі галовамі, выказалі шмат спачуванняў.
— А калі б замест выезду на месца пражывання ўзяць ды махнуць у Кракаў? — з прытоеным насміханнем запытаў Лабановіч Стафана і Уласюка.
Стафан вінавата апусціў вочы, а Уласюк адвёў іх убок. Стафан прамовіў:
— Час яшчэ не прыйшоў.
Памаўчаўшы, ён дадаў, палажыўшы руку на плячо Лабановічу:
— Не трацьце надзеі!
Уласюк павярнуў твар да Лабановіча і даў такую дараду:
— Вось што, дзядзька Андрэй: зайдзіце ў Мінску да адваката Семіпалава. Ён свой чалавек і можа параіць вам што-колечы добрае. На тое ж ён і адвакат... Што?
Уласюка падтрымаў і Стафан. Яны далі Лабановічу пісьмо на імя адваката.
— Калі ж вы мяркуеце ехаць з Вільні? — пацікавіўся Стафан.
— Чым хутчэй, тым лепей. Можа, нават сягоння ўвечары. Даводзіць да таго, каб жандары павезлі, як арыштанта, не дужа прыемная рэч... А ўрэшце, можа, такім спосабам дабірацца дамоў выгадней: дарога нічога не будзе каштаваць,— сказаў Лабановіч з горкай усмешкай.
— На дарогу мы вам сёе-тое перакінем,— супакоіў Лабановіча Стафан.
Лабановіч нават не падзяліўся з рэдактарамі сваёю ўдачаю. Нашто? Ён цвёрда пастанавіў выехаць з Вільні ў гэты ж дзень. Зборы невялікія. Зайсці ж да обер-кандуктара, паведаміць аб усім і развітацца часу хопіць.
Гаспадар і жычлівая Мальвіна Казіміраўна шчыра пашкадавалі, што дзеці іх застаюцца без «дарэктара». Дый самі вучні былі засмучаны — яны прывыклі да свайго настаўніка. Обер-кандуктар сумленна разлічыўся з Лабановічам з накідкаю трох рублёў да пятнаццаці. А на развітанне сказаў:
— Калі б паехалі па Палескай чыгунцы, дык да Баранавіч я завёз бы вас бясплатна.
Лабановіч падзякаваў, ехаць на Баранавічы яму было не з рукі.
Развітаўся ён таксама і са Стасем Гуляшакам. Затым зайшоў у свой катушок, дзе стаяла «карыта», прыпыніўся каля яго. «Эх, карыта маё, карыта! — сказаў у думках Лабановіч.— Песціла ты мае мары аб Кракаве, ды ім не суджана здзейсніцца». Ён узяў свой чамаданчык і пехатой падаўся на вакзал.
Поезд з Вільні ў Мінск ішоў не болей шасці гадзін. На ўсходзе сонца Лабановіч прыбыў у Мінск. Сухое і не па часе халоднае надвор’е змянілася цёплымі начамі і гарачымі днямі. З вакзала, па дарозе ў горад, Лабановіч зайшоў да былога сябра Балоціча, з якім ён дружыў у семінарыі і які быў цяпер настаўнікам у школе сляпых. Балоціч трымаўся старых правіл паводзін, з дарогі «добранадзейнага» чалавека не саступаў і рэвалюцыі не спачуваў, але старога прыяцеля сустрэў ветла, хоць і жартаваў з яго няўдачнага ўдзелу ў рэвалюцыі.
— Ты, брат, пастой смяяцца,— сказаў Лабановіч.— А вось што скажаш пра гэта? — Ён дастаў з кішэні карэспандэнцкі білет і паказаў сябру. Балоціч уважна разгледзеў білет, а потым перавёў вочы на прыяцеля.
— Значыць, адумаўся і над крамолаю паставіў крыж? — запытаў баском крыху здзіўлены Балоціч.
— Не, браце: крыж мяркую паставіць над дурнямі, але аб гэтым яшчэ рана гаварыць,— заўважыў Лабановіч.
Балоціч нібы крыху збянтэжыўся: на што ківае прыяцель?
— Як разумець твае словы? — запытаў ён Лабановіча.
— Калі б з намі быў Янка Тукала, дык ён адказаў бы табе якім-небудзь афарызмам.
Балоціч губляўся яшчэ болей.
— Нічога не разумею. Які афарызм сказаў бы ён?
Лабановіч развёў рукамі.
— Ход яго думак адгадаць не так-та лёгка. Ён мог бы сказаць нешта накшталт загадкі біблейскага Самсона, напрыклад: «Ад паядáючага выйшла тое, што можна есці, і ад дужага атрымалася салодкае».
Цяпер Балоціч развёў рукамі.
— Напускаеш ты мне нейкага туману: чым далей у лес, тым болей дроў. Адно можна сказаць,— усміхнуўся Балоціч,— ты — той заяц, за якім ганяюцца ганчакі, і ты закручваеш петлі, каб збіць іх з тропу.
— Во, во! — падхапіў Лабановіч.— Нарэшце і ты можаш напасці на след.
Яны трохі пасмяяліся.
— А што думаеш рабіць зараз?
— Сказаць табе праўду, і сам не ведаю. Жандары выгналі мяне з Вільні, бо я пад наглядам паліцыі. Дазволу на права жыць у Вільні я не маю. А там я меў сякія-такія заработкі.
— Дык ты зараз з Вільні?
— Адтуль, браце!
— А адгэтуль куды падасіся?
Лабановіч паглядзеў на яго.
— А што, калі ты прытуліш мяне на сваёй кватэры?
Балоціч зірнуў на Лабановіча.
— Што ж? Дзень-два пажыві ў мяне.
— А вось скажы ты мне праўду. Калі б я не быў басяком-выгнаннікам, а важным чыноўнікам, з акладам у тысячу рублёў, тады колькі дзён туліў бы ты мяне?