— Што гэта вы робіце?
Панна Ядвіся непрыметна падышла да Лабановіча.
Гэты так добра знаёмы яму голас прывёў яго ў нейкае трапятанне. Сэрца застукала мацней.
— Хачу па сабе вам памяць пакінуць.
— А хіба ж вы паміраць збіраецеся? — засмяялася Ядвіся.
— Я памёр ужо,— трагічна прамовіў Лабановіч.
— Дык гэта вас хаваць тут будуць? — жартавала яна.— Можа, пабегчы пасклікаць баб, каб паплакалі па вас?
— А вы хіба не заплачаце па мне?
— Дык вы ж усё роўна чуць не будзеце.
— Ах, выбачайце! — апамятаўся Лабановіч.— Вельмі дзякую вам за букецік і за тыя красачкі, што праз фортку ўляцелі.
Панна Ядвіся прыкінулася вельмі здзіўленаю і як бы нічога не разумела.
— Які букецік?
— А той самы, што ўчора вы на стол палажылі.
— Ваша бабка — ілгарка, і самі вы — ілгар,— запратэставала Ядвіся.— Больш ніколі да яе не пайду, і ў вашу кухню не ступіць мая нага...
— I ў маю фортку не паляціць ні адна краска?
Панна Ядвіся павярнулася і кінулася бягом у свой двор, потым яна спынілася і пайшла зноў да Лабановіча.
— Слухайце, вы бралі кнігу, што ў вас на стале разгорнутая ляжала?
— Не, не браў.
— Вы не хлусіце?
— Я, здаецца, нікому яшчэ ў форткі не кідаў красак, каб мне лгаць.
Панна Ядвіся чагось засмяялася, ніколечкі не пакрыўдзіўшыся.
— Хочаце? Пойдзем сёння гуляць?
— Пойдзем, пойдзем! — падхапіў настаўнік.— Вы, можа, не паверыце, а ў мяне, чэснае слова, была гэта самая думка, толькі я не адважваўся сказаць вам.
— Дык вы заходзьце да нас.
— Абавязкова і з вялікай прыемнасцю.
Яна зноў памчалася ў свой двор. Дзеці шумелі, гаманілі, спрачаліся, хвалілі свае і ганілі чужыя ямкі.
Лабановіч стаяў шчаслівы, аб чымсі думаў, і ледзь прыметная вясёлая ўсмешка блукала ў яго вачах і на губах.
«Чаму гэта пытала яна пра кнігу? — падумаў Лабановіч.— Ці не палажыла яна чаго туды?»
А гэтым часам панна Ядвіся кралася з другога ходу, каб тайком выняць з кнігі тую паперку, дзе яна напісала: «Мілы... дурань», чаго Лабановіч не агледзеў.
XXX
Прымкнуўшы дзверы кухні з двара, Лабановіч борздзенька пабег да сябе на кватэру праз другі ход, што вёў у школу. Ціхенька ступаючы, падышоў ён да дзвярэй і толькі дакрануўся да іх рукою, як у той жа час панна Ядвіся кулём кінулася ў кухню, каб выскачыць на двор. Але дзверы не адчыняліся. Азірнулася — на парозе стаяў настаўнік.
Ах, попалась, пташка, стой,
Не уйдешь из сети!
Не расстанемся с тобой
Ни за что на свете! —
спакойна дэкламаваў Лабановіч, не зводзячы з яе вачэй, любуючыся ёю, шчасліва ўсміхаючыся.
А яна і сапраўды выглядала як злоўленая птушка... Неспадзеўкі, пужлівасць, нейкая вінаватая ўсмешка разам адбіваліся на яе твары. Акруглыя цёмныя вочы пазіралі то на дзверы, то на настаўніка. Адна рука яе была сашчэмлена — напэўна, там была тая паперачка з двума словамі.
— Нашто вы замкнулі тут дзверы? — зусім нявінна спытала яна.
— А каб тыя самыя ножкі, што прыйшлі сюды праз школу, не выйшлі праз кухню.
Лабановіч падышоў да яе зусім блізка. Яна неспакойна заварушылася.
— Пусціце мяне!..
— Вы — мая госця і нявольніца. Ніякаму на свеце паляўнічаму не здаралася злавіць такую слаўную сарначку, як мне сёння. Дайце ж хоць наглядзецца мне на яе! — I ён стаў пазіраць на яе.
— Ну, другі раз вы не зловіце мяне.
— А навошта мне лавіць, калі я вас ужо злавіў?
Яна раптам кінулася яму пад рукі, каб уцячы. Але ён крэпка схапіў яе пад пахі і не пускаў.
— Што вы робіце? — з гневам прамовіла яна.— Не смейце дакранацца да мяне!..
— Вы ж самі кінуліся мне на рукі,— сказаў настаўнік і пачуў, як забунтавалася ў ім кроў.
Лабановіч выпусціў яе і толькі трымаў за руку. Яна зноў стала вырывацца. Цёмна-русыя валасы раскінуліся па плячах пышнымі хвалямі.
— Не, мілая палонніца, нічога не будзе — не пушчу!
З распушчанымі валасамі, з залітымі агнём шчочкамі, яна была незвычайна прыгожая, і настаўнік не мог адвесці ад яе вачэй.
— Не, слухайце,— тонам просьбы прамовіла яна,— ніяк я не спадзявалася, што вы будзеце мяне мучыць!
— А вы мяне не мучыце? — спытаў ён і глянуў ёй у вочы.— Выкуп дайце, тады я пушчу вас.
— Я не маю чым плаціць,— сказала яна і адною рукою старалася паправіць свае валасы.
Настаўнік сумыслу раскідаў іх.
— Ах, адстаньце вы!
— Не, не адстану: каб вы ведалі, якая вы прыгожая з распушчанымі валасамі, вы заўсёды і хадзілі б так.
— У маёй мамы таксама былі раскошныя валасы, але доля яе была нешчаслівая,— у засмучэнні прамовіла яна.