Я гляджу —
I аж сэрца шчымліва заходзіцца —
Да таго дарагія і любыя мне
Нашы далі лясныя...
Ах, чую, народзіцца
Зараз песьня ў душы —
Весьняй хваляй памкне!
Нават вейкі прымружыў
На хвілю якуюсьці —
Як ад чараў...
I раптам, нібыта праз сон,
Страшны голас нялюдскі скрыгоча:
«Любуешся?
Ну, любуйся, любуйся,
Душа з цябе вон!
Пэўна, думаеш:
Вось яна, спадчына вечная!
I ты вечны насьледнік яе, валадар.
А мяне —
I ў разьлік не бярэш, недарэчына?
Ну, дык ведай:
Не ты тут, а я — гаспадар!
А ў мяне
Ёсць стальныя, масіўныя ськівіцы
I ёсць чэрава-прорва,
Якое не ўняць:
Зьем усё тут, усё!
Не прасі зьлітасьцівіцца —
Схрабашчу ўсе лясы,
Што наўкола стаяць!
I дубровы-гаі,
I бярэзьнікі-ельнікі —
Да апошняга дрэўца —
Суздром сьцераблю!
Зьнішчу ўсё,
Каб нашчадкі твае, пераемнікі,
Мёртвай пусткай убачылі
Гэту зямлю!..»
Жах мяне скалануў.
Азіраюся: «Хто гэта?»
«Га-га-га!» —
Рагатнула нябачная здань.
Навакол — ні душы.
Рэха страшнага рогату
3 Краснай горкі сьвятой
Доўга коціцца ўдаль.
1991, сакавік
КРУМКАЧ
Ізноў, як калісьці,
Мне каркае чорны крумкач:
Давеку не выйсьці
Табе з гістарычных няўдач!
Куды ні паткнуся —
Усюды наб'ю сабе гуз:
Няма Беларусі!
Няма і цябе, беларус!
Куды ты ўсё прэшся?
Свой лёс ты між двух выбірай:
Ці «ўсходнія крэсы» —
Ці «северо-западный край».
Дай дзякуй, сярмяжка,
Што знаеш сяўбу ды жніво.
Калі ж табе цяжка —
Пахліпай сабе ў рукаво!
На гэта ты здатны —
На вечную скаргу і плач...
ЗамоўкнІ, бяздарны!
Не будзе па-твойму, крумкач!
Я хліпаць не стану!
Я прагай зьдзяйсьненьня жыву.
Найперш — у пашану —
Табе я скручу галаву.
Каб гнюсна не каркаў,
Каб тут, дзе Купала хадзіў,
Рабоў-недавяркаў
Агіднай хлусьнёй не пладзіў.
Тут праўда і вера
З нябыту ўваскрэснуць навек.
I мэтай і мерай
Тут будзе ва ўсім — Чалавек.
1991, красавік
ПА ДАРОЗЕ Ў РАЙ
Біце ў ладкі, прастакі!
Пляскайце! Пляскайце!
Вам пякуцца праснакі
У маселцы, маселцы!
I пантофлі без чаргі
Купяцца, купяцца —
Хай адно хутчэй мазгі
Тупяцца, тупяцца!
Хцівец скача, як вар'ят,
З радасьці, з радасьці,
Што вам сыпе ў душы яд
Здраднасьці, здраднасьці.
Напляваць яму на грэх,
Белячы,белячы
Тыя грошы, што нагрэб
Безьлічы, безьлічы.
Краў ён вашу працу-плён —
З думаю, з думаю,
Што і ўладу купіць ён
Сумаю, сумаю.
А тады, ліхвяр і хам,
Спрытненька, спрытненька
На галовы сядзе вам
З прысьмехам, з прысьмехам.
Загадае везьці ў рай —
Рыначны, рыначны,
У бяздоньне родны край
Зрынуўшы, зрынуўшы.
Вам аздобіць лёс такі
Пляшкаю, пляшкаю...
Дык шчыруйце, прастакі:
Пляскайце! Пляскайце!
1991, ліпень
* * *
Дык як жа будзем жыць,
Мой мілы пане-браце?
Ці так, як набяжыць,
Ці — спадарамі ў хаце?
На імпартных мазгах
I завазной маралі,
Ці — з верай, што ў вяках
Для нас дзяды стваралі?
1991, жнівень
АПОШНІЯ
Яны выходзяць на прасьпект зялёны —
Пры ордэнах і медалях нацёртых...
I кажа мне іх позірк засьлязёны;
«Так, мы ідзем да нашых брацьцяў мёртвых.