kiom en la daŭro de la tuta jaro en la kason envenis de ĉiu membro
(oferanto) aparte, por ke ĉiu povu vidi kalkulon de la tuta mono, kiun
li enportis.
Rimarko II. Se pro kondiĉoj de la lando, en kiu la klubo sin
trovas, estas neoportune sendi al la klubo multajn ekzemplerojn de
la raporto, al ĝi necese devas esti sendita en kovrita koverto almenaŭ
unu ekzemplero por montri ĝin al ĉiuj membroj (oferantoj) de la klubo.
1 teksto: iam. 2 teksto: novenkondukaĵon. 3 teksto: nenigata.
68
,La Esperantisto“ 1890. — N-roj 15—16
§ 18. La elektado de la unua Akademio estos farata tiam, kiam
la nombro de la kluboj de 1’ Ligo atingos 25. Gis la elekto de la
unua Akademio la „Provizora Administra Komitato“ konsistas el sinjoroj:
Hugo Barbeck,
Chr. Schmidt kaj
Joseph Gagel (ĉiuj en Nŭrnberg).
Sed antaŭ ol estos kreita la unua Akademio, en la lingvo Esperanto povas esti farata nenia eĉ la plej malgranda ŝanĝo.
§ 19. La Ligo estas oficiale fondita kaj la nuna Regularo de la
Ligo* ricevas leĝan forton de la tago, kiam ĝi estis publikigita en la
gazeto „La Esperantisto“. Se poste estos necese fari ian ŝanĝon en
la Regularo de la Ligo, tiu ĉi ŝanĝo povas esti farata nur post la voĉdonado de ĉiuj kluboj de 1’Ligo, se montriĝos, ke ne malpli ol f de
ĉiuj donitaj voĉoj konsentis je la proponita ŝanĝo.
* La tekston de tiu ĉi Regularo en la lingvo esperanta, germana,
franca aŭ angla oni povas ricevi ĉe s-ro Hugo Barbeck en Nŭrnberg
po 50 pfenigoj por 10 ekzempleroj (kun poŝta transsendo 70 pfenigoj).
N-ro 16. paĝ. 49—50
Leopold Einstein
Wiister: Einst
Kutime oni citas ĉi tiun artikolon kiel „Nekrologo por Leopold Ein -
stein“. Ĝi estas represita en „L’ Esperantiste“ de L. de Beaufront 1890
kaj de tie en „Germana Esperantisto “, 3. jaro, paĝ. 13—14 kaj 25 — 26.
[Einstein laŭ la „funebra sciigo“ sur paĝ. 48 de „La Esperantisto“
mortis la 8-an de Septembro 1890.]
Antaŭ kelkaj semajnoj mortis en Nŭrnberg post longa kaj
malfacila suferado, sinjoro Leopold Einstein, unu el la plej
varmaj kaj energiaj amikoj de nia afero, la aŭtoro de la verkoj
„La Lingvo Internacia als beste Losung des internationalen
Weltsprache-Problems a , „WeltsprachlicheZeit-undStreitfragen a
kaj diversaj artikoloj en germanaj gazetoj. La mortinto estis
la unua, kiu donis antaŭpuŝon al nia afero en Germanujo.
Gis nia lingvo estis publikigita, li estis varmega volapukisto,
batalis por Volapuk kun fervoro kaj energio, kaj li tre multe
helpis al la vastiĝo de tiu lingvo. (Li skribis ĉirkaŭ 200 artikolojn en diversaj gazetoj por Volapŭk.) Jam de la komenco
li sendis la tutan malfortecon de la volapŭka vortaro, sed,
ne esperante, ke tiu ĉi demando estos iam solvita pli bone,
kaj vidante, ke la diversaj novaj proponataj sistemoj estas nur
efemeraj nepripensitaj provoj, kiuj volas detrui Volapŭkon, sed
donas nenion pli bonan, li daŭrigis sian fervoran laboradon
kaj batalis kontraŭ ĉiu nova propono. Sed ricevinte okaze-e»~
69
II. A. Gazetartikoloj el
la unuan libron de nia lingvo kaj la „Duan Libron a , li
tute ŝanĝiĝis. Malgraŭ lia aĝo (li havis tiam kvindek kvar
jarojn), li en la daŭro de kelkaj tagoj perfekte ellernis nian
lingvon kaj fariĝis ĝia varmega amiko. „La demando de lingvo
internack^, — li skribis al ni kelkan tempon poste, — „estas
fine absolute solvita, kaj ĝoje mi sendas al vi koran gratulon
pri tiu ĉi solvo. Kion mi longe atendis, tio fine venis. Laborante por Volapŭk, mi diris al mi, ke unu duono de tiu ĉi
lingvo (la gramatiko) estas bona, sed la dua duono (la vortaro)
estas malbona; sed mi timis ke nenio povos esti perfekta kaj
unu parto devos suferi je la kosto de la dua. Sed en la
,Internacia (1 , la unua parto kaj la dua estas solvitaj tre bone,
kaj tial mi ekkrias kun plena certeco: la demando de lingvo
internacia estas fine absolute solvita! Ĉar neniam povos esti
kreita gramatiko pli simpla, ol en la Internacia, kaj nenia vortaro
de lingvo internacia povos esti logike konstruita sur aliaj principoj, ol en la vortaro de la Internacia. Se en la Internacia
estos eble trovitaj kelkaj eraroj, ili estos nur malgrandaĵoj,
kiuj kun la tempo estos facile bonigitaj sen bezono rompi la
sistemon. Kia ajn estos la estonta lingvo de 1’ mondo, estas
tute sendube, ke ĝi povas esti nur la Internacia aŭ en ĝia
nuna formo, aŭ en formo iom ŝanĝita, nur en detaloj, sed ne
en la fundamento. Alia fundamento estas ne ebla, kaj tial mi
nun povas tute trankvile labori, ne timante jam, ke mi devos
iam defali de la sistemo.”
Jam ok semajnojn post la aliĝo de Einstein eliris prese
lia verko „La Lingvo Internacia als beste Losung des internationalen Weltsprache-Problems w , kiu elvokis konfuzon inter
la volapŭkistoj, kaj alportis al la aŭtoro grandan persekuton
de ilia flanko. Ne povante respondi ion gravan kontraŭ la
verko de Einstein, ili komencis batali kontraŭ li per la plej
sentaktaj personaj atakoj kaj insultoj. Ne timigite de la atakoj,
la mortinto daŭrigis energie bataladi; per vasta korespondado
kaj dissendado de verkoj li serĉis amikojn por nia afero, kiom
kaj kie li povis, kaj jam kelkajn monatojn post lia unua verko
eliris lia verko polemika „Weltsprachliche Zeit-und Streitfragen“. Li havis la intencon komenci vastan sisteman agitadon
f j per publikaj paretetŭj en diversaj urboj; sed bedaŭrinde la
sorto ne permesis al li tion ĉi fari; malfacila malsano alforĝis
lin baldaŭ al la ĉambro; doloroj kaj suferoj ne permesis al li
1 La kutimo, nomi la novan lingvon laŭ la pseŭdonimo de d-ro
Zamenhof ankoraŭ ne ekzistis. „Internacia“ estas mallongiga esprimo
de Einstein por yy Lingvo Internacia “.
70
,La Esperantisto“ 1890. — N-roj 16—18
K plu labori. Eĉ sian korespondadon li estis devigita preskaŭ
tute ĉesigi, kaj nur al ni li de tempo al tempo ankoraŭ skribadis leterojn plenajn je entuziasma fajro: tra la suferoj de
V maljunulo brilis la idealaj flamoj de junulo. Inter la plej
grandaj kojpaj suferoj li ne forgesis nian aferon kaj, ne povante v pltr labori por ĝi, li ĉiam sonĝis kaj revis pri ĝi. En la
komenco li havis ankoraŭ esperon, ke li resaniĝos, kaj li ofte
skribadis al mi pri siaj planoj por la estonteco, pri la intencataj
paroladoj pri nia afero k. c., sed en la lasta duonjaro li perdis
la esperon kaj skribis al mi, ke li senpacience atendas, ke la
bonfara morto lin liberigu de liaj suferoj. Havante jam por
si mem nenian esperon, li skribis al mij kelkaĵ^r monatoj^[antaŭ j
„Mi estas maljuna kaj malsana kaj ne vidos jam la
venkon de nia sankta bela afero, sed vi ĝin vidos baldaŭ,
baldaŭ en ĝia tuta beleco. Se eĉ pasos kelka nombro da jaroj
en malfacila batalo, ne perdu la kuraĝon kaj laboru. Antaŭ
ol nia centjaro finiĝos, nia afero venkos, kaj la kuraĝaj konstantaj batalantoj havos dolĉan rekompencon”. Skribante pri
la malvarma printempo, kiu malhelpis lin uzi la freŝan aeron,
li aldonis: „La vintro ne volas foriri kaj obstine batalas kontraŭ
la alvenanta somero; sed malgraŭ la nuboj kaj la frostoj la
somero baldaŭ venkos. Tiel ankaŭ pasantaj malfacilaĵoj povos
. malrapidigi por kelka tempo la iradon de nia afero, sed neniaj
nuboj kaj frostoj povos reteni ĝian finan venkon w . Ankoraŭ en
la mezo de Aŭgusto ni ricevis de li leteron, skribitan per laca