niaj amikoj; ĉar laŭ la nun ŝanĝita Regularo li kolektos nur 100 personojn (eble 100 malgrandajn infanojn), kiuj nenion farante kaj nenion
pagante — devos nur konsenti, ke oni ilin enskribu kiel „klubanojn“,
li pagos por ĉiuj 100 personoj kune unufoje 20 markojn — kaj en
unu horo li ricevos 5 voĉojn en la Ligo, dum la tuta Rusujo kun
ĝiaj multaj efektive laboremaj amikoj, kun ĝiaj konstantaj grandaj
oferoj k. c. eble ne havos tuta kune eĉ unu voĉon, ĉar danke la
76
,La Esperantisto* 1890. — N-roj 22—24
leĝojn de T lando eble en la tuta Rusujo ne troviĝos 20 personoj,
kiuj volus esti enskribitaj kiel „klubanoj“.
Tio ĉi estas la plej gravaj principoj, sur kiuj mia Regularo estis
fondita. Ĉiuj aliaj punktoj estas multe malpli gravaj, ĉar ili tuŝas
nur aferojn estontajn, kiujn ĝis ilia uzado ni havus ankorau la eblon
kelkfoje priparoli kaj ŝanĝi. Bedaurinde la ŝanĝoj faritaj en mia
Regularo tuŝis rekte la fundamenton kaj tiel ŝajne tre malgrandaj kaj
malgravaj ŝanĝoj per unu bato detruis ĉiujn plej gravajn principojn
de mia Regularo kaj donis en mia nomo ordon, kiu lau mia opinio
baldaŭ kondukus nin ne al potenco, sed al ruino.
Tian Regularon por nia Ligo mi jn&nialvpovus aprobi. Tre pova.6
esti, ke mia Regularo estas ankaŭ tute erara kaj ankaŭ kondukus nian
aferon en danĝeron; sed en mia mi almenaŭ mem la erarojn’vidas,
dum en laRegularo ŝanĝita mijpa-vidas ilin klare kaj ne povas kŭn pura
konscienco lasi sub ĝi mian nomon. La klubo Nŭrnberga faris la
ŝanĝojn sen ia aparta intenco kaj nenion havus kontraŭ tio, se mi
nun reenkondukus mian Regularon neŝanĝitan. Restus nun al mi nur
represi mian Regularon en tiu formo, kiun ĝi havis antaŭ la faritaj
ŝanĝoj. Sed la sperto de la lasta tempo estas tro grava, por ke ni
povu lasi ĝin senatente. Kio antaŭ nelonge ankoraŭ ŝajnis disputebla
nur en detaloj kaj en la formo, nun ĉiam pli kaj pli montriĝas disputebla en la principo mem. La historio de la lastaj 5—6 monatoj
ĉiam pli kaj pli elmovas la demandon: „ĉu entute la Ligo estas necesa
por nia afero, ĉu ĝi ne alportos pli da malutilo ol da utilo?“
(Fino venos 1 .)
N-ro 23. paĝ. 54—55
Artikoletoj 2
Sinjoro Fr. VI. Lorenc konsilas, ke la presejoj, kiuj ne havas la
signetojn superliterajn, uzu anstataŭ ili kaj anstataŭ „h u — apostrofon
returnitan post la litero; ekzemple „ac c eti“ anstataŭ „aĉeti“ aŭ „acheti“.
De nia flanko ni devas nur peti, ke se oni volos uzi tiun ĉi konsilon,
oni ne forgesu klarigi en la komenco de la presata verko la signifon
de tiu ĉi returnita apostrofo.
N-ro 24.
Unu el la plej gravaj malhelpoj en la vastigado de nia afero estas
la cirkonstanco, ke oni preskaŭ nenie povas ricevi la lernolibrojn de
nia lingvo. Tiun ĉi plendon ni ricevas de diversaj flankoj preskaŭ
ĉiutage. La plendoj estas tute pravaj, ĉar kiel ni povas esperi, ke
la nombro de niaj amikoj rapide kresku, se ni ne sole ne sufiĉe batalas
kontraŭ la indiferenteco kaj ekscitas la publikon, sed eĉ tiuj, kiuj
1 komp. malsupre II. 32. 2 Ĉi tiuj „Artikoletoj i( kaj la „Novaĵoj i(
II. 25 kaj 26 povas esti skribitaj nur de Zamenhof.
‘fa
!/at£
II. A. Gazetartikoloj el
volas konatiĝi kun nia afero, ne havas la eblon? „Leginte en la gazeto X pri la lingvo Esperanto, mi volis konatiĝi kun ĝi kaj iris al
ĉiuj libristoj de nia urbo, sed nenie mi povis ricevi lernolibron au
eĉ sciiĝi, al kiu mi devas min turni por ricevi tian lernolibron. Nur
per okazo mi sciiĝis pri via adreso kaj turnas min al vi w . Tiajn
leterojn ni ofte ricevas, kaj la leteroj ordinare estas akompanataj je
la konsilo, ke la aŭtoroj de verko en Esperanto, precipe la aŭtoroj de
lernolibroj, devas dissendi siajn verkojn al ĉiuj libristoj, por ke tiuj
ĉi lastaj ne sole sciu pri la verkoj, sed havu ĉiam en sia magazeno
kelkan nombron da ekzempleroj. Ĉar se iu venas al libristo kaj ne
povas ricevi lernolibron, li ordinare perdas ĉiun deziron serĉi plu,
kaj tiel nia afero restas plejparte nekonata. Ni scias tre bone, kiel
grava 1 ĝi estus por nia afero, se la lernolibroj de nia lingvo sin trovus
en ĉiuj librejoj, por ke ĉiu, kiu ion aŭdis pri nia afero, povu tuj
konatiĝi kun ĝi anstataŭ baldaŭ forgesi eĉ ĝian nomon. Sed por ke
la lernolibroj de nia lingvo sin trovu ĉe la libristoj de diversaj urboj,
estas necese, ke pri tio ĉi zorgu niaj amikoj loĝantaj en tiuj ĉi urboj.
Por ĉiu aparta amiko zorgi pri la libristoj en lia urbo estas afero tre
facila, dum por la aŭtoroj zorgi pri ĉiuj libristoj en ĉiuj urboj estas
tute neeble; ĝi postulus tre grandan unufojan enmeton de mono: oni
devus presi la lernolibrojn en grandega nombro da ekzempleroj, elspezi multan monon por la poŝta transsendo tien kaj returne (se la
libroj ne estos venditaj). Tia maniero de laborado estas ebla nur por
grandaj riĉaj komercistoj, sed ne por la aŭtoroj de niaj lemolibroj,
kiuj ne havas eĉ la plej malgrandan eblon fari ian novan paŝon ĝis
la perdoj de la malnova estos kovritaj, aŭ presi novan nombron da
ekzempleroj antaŭ ol la malnova* estas vendita. Tamen la malfeliĉa
cirkonstanco kun la libristoj estos tre facile forigebla, se ĉiu el niaj
amikoj aparte volos zorgi pri la libristoj en sia 3 urbo de loĝado. Por
ĉiu aparta esperantisto ĝi estos afero tre facila, kaj tial ni turnas nin
kun peto al niaj amikoj, ili zorgu, ke la libristoj en ilia loko ĉiam
havu en siaj magazenoj|/(en kiu ajn lingvo kaj de kiu ajn eldonitaj).
Urboj, en kiuj la libristoj respondas al la demandantoj „ni ne havas,
ni ne scias“, — estas tute fermitaj por nia afero; ĉar el cent personoj, kiuj volas konatiĝi kun nia afero, troviĝas apenaŭ unu, kiu por
ricevi libron volos iri pli malproksime ol al la libristo. La manieron,
kiel igi la libristojn havi ĉiam kelkajn librojn esperantajn, mi lasas
al la bontrovo de ĉiu aparta amiko. Sed oni ne devas sin kontentigi
je unu fojo: de tempo al tempo oni devas ripeti la provon, ĉu la
libristoj havas niajn verkojn (gravaj estas nur la lernolibroj), kaj se
ili ilin ne havas — uzi denove rimedojn, ke ili ilin havu. En la unuaj
kelkaj jaroj ni devas konstante kaj pacience laboradi, memorigadi,
1 teksto: grave . 2 teksto: nova. 8 teksto: ilia.
78
„La Esperantisto* 1890. — N-roj 24—27
ekscitadi, ne timante la ridon de skeptikuloj kaj ne perdante la
energion, kiam ni vidas, ke diversaj malfortaj animoj, kiuj en la komenco estis tiel varmegaj, baldau tute forgesas pri nia afero. Tia
ĉiam estis la historio de ĉiu nova utila ideo. En la unuaj kelkaj jaroj
ni devas konstante senlace labori; sed post kelkaj jaroj nia afero staros
jam forte kaj laborados por si jam mem, kaj tiam la skeptikuloj
dankos al ni por nia nefortimigita laborado kaj la malfortaj animoj
hontos pro sia manko de konstanteco.
N-ro 25. paĝ. 55
Novaĵoj
Ni rekomencas la interrompitan publikigadon de la dissendataj
vortaretoj, kiun ni nun akurate daurigados. En la lastaj monatoj
venigis: s-ro J. Puĉkovski el Kjaĥta 500 vortaretojn; s-ro Chr. Schmidt
el Nurnbergo (per kelkaj fojoj kune) 500 v.; s-ro A. J. Runstedt el
Vedum 200 v. — De nun ni ĉiam presados sur tiu ĉi loko la nomojn
de ĉiuj personoj, kiuj venigas por disdonado aŭ dissendado ne malpli
ol 100 malgrandajn vortaretojn aŭ ne malpli ol 10 lernolibrojn de nia