Dan Simmons
Ostrze Darwina
(Darwin’s Blade)
Przekład Ewa Wojtczak
Książkę tę poświęcam Wayne’owi Simmonsowi i Stephenowi Kingowi. Mojemu bratu Wayne’owi za niezmienne poczucie humoru, którego nie pozbawiła go nawet praca – codzienne śledztwa w sprawie wypadków samochodowych, a Stephenowi, który z powodu czyjejś niewytłumaczalnej głupoty poczuł na chwilę niebezpieczny dotyk czubeczka ostrza Darwina, pragnę wyrazić wdzięczność za to, że ciągle jest z nami i nadal chce nam opowiadać kolejne historie.
Autor pragnie podziękować Wayne’owi A. Simmonsowi i Trudy Simmons za pomoc i rady, jakie od nich otrzymał podczas zbierania materiałów do tej powieści.
Dziękuję też kierownictwu portu szybowcowego Warner Springs za udzielenie mi zgody na sprawdzenie moich teorii związanych z walką powietrzną i przetestowanie pod tym kątem jednego z ich wyczynowych szybowców. Chcę również podziękować „The Accident Reconstruction Journal”, Scout Sniper School Marynarki Stanów Zjednoczonych w Cjuantico, w stanie Wirginia oraz Camp Pendleton w Kalifornii. Wiele zawdzięczam także pismom Stephena Pressfielda na temat greckich teorii związanych z badaniem strachu i umiejętnością jego opanowania oraz Jimowi Landowi za doskonały podręcznik dla snajperów. Artyście z filii Acura koncernu Honda Motor, czyli człowiekowi, który ręcznie zmontował silnik mojej acury NSX, mogę powiedzieć jedynie: Dorno arigato gozaimasu. I spytać: Shuri o onegai dekimasu ka?[(jap.) – Dziękuję panu bardzo. Czy może pan go naprawić?]
Wszystkie nieszczęśliwe zdarzenia i kolizje drogowe omawiane w Ostrzu Darwina oparte zostały na prawdziwych sprawozdaniach z rekonstrukcji wypadków zarówno samochodowych, jak i innych, choć dla celów powieściowych każde opisane tu śledztwo zmieniłem w mieszaninę faktów z kilku realnie przeprowadzonych dochodzeń. Na koniec pragnę złożyć podziękowania wszystkim oficerom śledczym badającym przyczyny rozmaitych wypadków oraz ekspertom od ich rekonstrukcji. Profesjonalizm tych wszystkich osób, ich umiejętności analityczne i osobliwe poczucie humoru dodały tej powieści blasku. Właśnie tym ludziom zawdzięczam precyzję i wszelkie pozory rzeczywistości widoczne w książce. Jeśli zaś chodzi o pomyłki – autorem ich wszystkich jestem wyłącznie ja sam.
Brzytwa Ockhama: „Wśród równorzędnych rozwiązań najwłaściwsze jest zwykle to najprostsze”.
William Ockham, wiek XIV
Ostrze Darwina: „Wśród równorzędnych przyczyn najczęstszą jest zwykle głupota”.
Darwin Minor, wiek XXI
Rozdział pierwszy
Telefon zadzwonił kilka minut po czwartej rano.
– Lubisz wypadki, Dar, dlatego musisz przyjechać i obejrzeć ten.
– Nie lubię wypadków – odparował Darwin Minor. Nie spytał, kto dzwoni. Natychmiast rozpoznał głos Paula Camerona, chociaż nie kontaktowali się już od ponad roku. Cameron był sierżantem, funkcjonariuszem stanowej policji drogowej zwanej California Highway Patrol (w skrócie CHP) i działał w okolicach Palm Springs.
– No cóż – rzucił Cameron. – Powiedzmy zatem, że lubisz rozwiązywać łamigłówki.
Darwin odwrócił się, aby sprawdzić godzinę.
– Nie osiem minut po czwartej rano – odciął się.
– Ta jest naprawdę warta twojej uwagi – głos w słuchawce brzmiał głucho, jakby sierżant łączył się przez radio albo dzwonił z telefonu komórkowego.
– Gdzie?
– Montezuma Valley Road – odrzekł Cameron. – Z półtora kilometra w głąb kanionu, w miejscu, gdzie droga S-22 schodzi ze wzgórz w pustynię.
– Jezu Chryste – wymamrotał Darwin. – Mówisz o Borrego Springs. Będę się tam tłukł dobre dziewięćdziesiąt minut.
– Nie, jeżeli pojedziesz swoim czarnym samochodem – zarechotał Cameron. Jego chichot zlał się ze zgrzytami i zakłóceniami kiepskiego połączenia.
– Jakiego rodzaju kraksa może mnie wysłać do Borrego Springs przed śniadaniem? – spytał Dar, siadając prosto. – Wielki karambol? Kilka pojazdów?
– Nie wiemy – odparł sierżant, wciąż lekko rozbawionym tonem.
– Co to znaczy, że nie wiecie? Nie wysłałeś jeszcze nikogo na miejsce wypadku?
– Ależ ja dzwonię z miejsca wypadku! – funkcjonariusz przekrzykiwał zakłócenia.
– I nie wiesz, ile samochodów brało udział w stłuczce? – Dar miał nadzieję, że znajdzie papierosa w szufladzie stolika przy łóżku. Rzucił palenie dziesięć lat temu, tuż po śmierci żony, nadal jednak w stresujących sytuacjach odczuwał głód nikotynowy.
– Nie możemy nawet stwierdzić ponad wszelką wątpliwość, jakiego rodzaju pojazd czy pojazdy uczestniczyły w zderzeniu – Cameron wypowiedział to długie zdanie powoli, oficjalnym i protekcjonalnym tonem, którego policjanci używają podczas rozmów służbowych.
– Co masz na myśli? – spytał Dar. Potarł podbródek, usłyszał odgłos przypominający tarcie papierem ściernym i potrząsnął głową. Widział mnóstwo efektów zderzeń czołowych i innych kraks, do których doszło z powodu nadmiernej prędkości pojazdów. Rzeczywiście czasami trudno było odgadnąć model i pierwotny kształt wraku. Szczególnie w nocy.
– Mówię, że nie wiemy, czy rozbił się jeden samochód, kilka samochodów, samolot czy pieprzone UFO – odparł sierżant CHP. – Jeśli tego nie zobaczysz, Darwin, będziesz żałował przez resztę swoich dni.
– Co ty…? – zaczął Dar, lecz umilkł, gdyż Cameron się rozłączył. Minor postawił nogi na ziemi i siedząc nadal na łóżku, zapatrzył się w rozciągającą się za oknami jego wysokiego mieszkania ciemność. Wymamrotał: – Cholera. – Wstał. Musiał wziąć szybki prysznic.
Dojazd z San Diego zabrał mu dokładnie pięćdziesiąt osiem minut. Acura NSX gnała nawet na ostrych kanionowych zakrętach, a na długich odcinkach prostej osiągała maksymalną prędkość. Darwin włożył przenośny wykrywacz radaru do schowka na rękawiczki, zakładał bowiem, że wszystkie pojazdy patrolujące autostradę S-22 udały się na miejsce wypadku. Zaczęło świtać, gdy Minor wjechał na ponadkilometrowy stromy zjazd i ruszył w dół, obok Ranchita ku Borrega Springs i pustyni Anza-Borrega.
„Jednym z problemów specjalisty od rekonstrukcji wypadków – myślał Dar, wrzucając trzeci bieg i bez wysiłku pokonując zacieśniający się zakręt, równocześnie wsłuchując się w cichy, gardłowy, oznaczający zmniejszanie prędkości pomruk auta, a w końcu przełączając na czwórkę i znowu pędząc – jest towarzyszące mu ciągle wspomnienie śmiertelnej w skutkach głupoty ludzkiej, którą widzi podczas jazdy niemal na każdym kilometrze każdej przeklętej autostrady”.
Acura z rykiem wspięła się na niskie, rozświetlone blaskiem przedświtu wzgórze, po czym z warkotem silnika rozpoczęła długi zjazd krętą drogą do kanionu położonego kilka kilometrów niżej.
„Na przykład tam” – myślał Minor, zerkając szybko na niczym nie wyróżniający się obszar z długą starą barierką na drewnianych słupkach wyposażonych w migające światełka. Obok był ostry zakręt. „Właśnie tam”.
Niewiele ponad pięć lat temu Darwin przyjechał w to miejsce ledwie trzydzieści pięć minut po wypadku. Szkolny autokar uderzył w starą barierkę, ściął ponad osiemnaście metrów, przeleciał nad nasypem, trzykrotnie się przetoczył, po czym zsunął się po stromym, usianym głazami stoku, spadając w wąski strumień poniżej, gdzie legł na boku z roztrzaskanym dachem. Autokar należał do wydziału szkolnictwa, rejon Desert Springs i wracał z „Ekotygodnia” – kilkudniowej górskiej wycieczki kempingowej; wiózł czterdziestu jeden szóstoklasistów i dwoje nauczycieli. Gdy Dar tu przybył, ambulanse i helikoptery Flight-For-Life wciąż zabierały poważnie ranne dzieci, a rozstawione na skalistym zboczu pary sanitariuszy przekazywały z dołu do góry nosze z rannymi i ofiarami katastrofy. Ułożone na brzegu strumienia żółte plastikowe worki skrywały przynajmniej trzy młode ciałka. Ostatecznie okazało się, że zginęło sześcioro dzieci i jeden z nauczycieli, dwudziestu czterech uczniów odniosło poważniejsze rany, w tym chłopiec nieodwracalnie sparaliżowany od pasa w dół. Prowadząca autokar kobieta miała jedynie kilka przecięć i stłuczeń oraz złamaną lewą rękę.
Minor pracował wtedy dla National Transportation Safety Board (NTSB), czyli Narodowej Rady Bezpieczeństwa Transportu. Rok później odszedł z NTSB i został niezależnym specjalistą od rekonstrukcji wypadków drogowych i innych. Wtedy właśnie zatelefonowano do jego mieszkania w Palm Springs w sprawie kraksy autobusu.
Przez kilka dni po wypadku Dar oglądał w telewizji programy poświęcone tej tak zwanej „straszliwej tragedii” i czytał relacje w dziennikach. Stacje telewizyjne Los Angeles oraz gazety uznały początkowo prowadzącą autokar kobietę za bohaterkę i tak ją traktowano we wszystkich reportażach i artykułach. Wniosek taki wypływał też z wywiadu z kierowcą przeprowadzonego tuż po wypadku i z zeznań uczestników kraksy, między innymi nauczyciela, który siedział za jednym z zabitych dzieci. Przedstawiciele mediów ustalili, że po prostu zawiodły hamulce autokaru – mniej więcej półtora kilometra za miejscem, w którym pojazd rozpoczął długi, stromy zjazd. Kierowca, czterdziestojednoletnia rozwiedziona matka dwojga dzieci, krzykiem powiadomiła o tym fakcie pasażerów i kazała im się czegoś chwycić. Później nastąpiło dziewięć i pół kilometra przerażającej jazdy. Prowadząca autokar starała się ze wszystkich sił utrzymać na drodze rozszalały pojazd, a ponieważ hamulce nie działały, na ostrych zakrętach dzieci spadały z siedzeń. Nieludzkie zmagania kobiety zakończyły się w strumieniu i wszyscy zgodnie ocenili, że nie mogła nic więcej zrobić, cudem utrzymując pędzący autokar na drodze tak długo, jak mogła.