— А вы знаёмы з пані Турэ?
— Ніколі не бачыла. Яна жыла ў прыгарадзе, у Жувізі...
— Яна там і цяпер жыве.
— Вы яе бачылі? Якая яна?
Мэгрэ адно скрывіўся.
— Так я і думала. Пан Луі не меў дома шчасця. Толькі тут ён яго і знаходзіў. І ўдар ён перанёс цяжэй за іншых: ён ужо быў у такіх гадах, калі цяжка мяняць лад жыцця.
— Колькі яму было тады?
— Сорак пяць ці сорак шэсць.
— Вы не ведаеце, чым ён займаўся потым?
— Не. Ён ніколі мне пра гэта не казаў. Відаць, цяжка яму бывала. Доўгі час ён зусім не заходзіў. А аднойчы ўранку я ішла па бульвары — раптам бачу яго на лаўцы. Мяне ажно скаланула. Не такому ж чалавеку, як пан Луі, сядзець на лаўцы ў гэткую пару! Я ўжо хацела падысці да яго, але падумала, што яму будзе няёмка, і прайшла міма.
— Праз колькі часу пасля закрыцця фірмы гэта здарылася?
У павільёне было вельмі холадна, і кансьержка прапанавала:
— Хочаце зайсці да мяне пагрэцца?.. А колькі часу прайшло, цяжка сказаць. Відаць, гэта было ў канцы зімы, бо бралася ўжо на цяпло, але дрэвы яшчэ не зазелянелі.
— А калі вы яго зноў убачылі?
— О, прайшло шмат часу!.. У самы разгар лета. Найбольш мяне здзівіла тое, што на ім былі чаравікі... колеру дзіцячага паносу... Чаму вы так глядзіце на мяне?
— Так проста. Працягвайце.
— Гэта не ў ягонай звычцы. Я заўсёды бачыла на ім толькі чорныя чаравікі. Ён зайшоў да мяне і паклаў на стол маленькую скрыначку, белую, з залатой стужкаю — у ёй былі шакаладныя цукеркі. Сеў на гэтае крэсла. Я згатавала яму філіжанку кавы, потым збегала ў краму, купіла пляшку кальвадосу, а ён застаўся пасядзець за мяне ля ўвахода.
— Што ён расказваў вам?
— Нічога асаблівага. Адчувалася, што яму прыемна дыхаць паветрам нашага дома.
— Так нічога і не сказаў пра сваё новае жыццё?
— Я запыталася, ці задаволены ён сваім цяперашнім жыццём, ён сказаў, што задаволены. Ва ўсякім разе, ён больш не сядзеў ва ўстанове, бо была раніца, дзесяць-адзінаццаць гадзін. Другі раз ён прыйшоў пасля абеду, і на ім быў вельмі яркі гальштук. Я трохі пасмяялася з яго, што ён стараецца маладзіцца, але ён зусім не пакрыўдзіўся — пан Луі мала калі сердаваў. Потым я загаварыла пра ягоную дачку — я яе ніколі не бачыла, але ён паказваў мне яе здымак, калі ёй было ўсяго некалькі месяцаў. Нячаста сустракаеш чалавека, які так ганарыцца сваім дзіцём. Ён усім расказваў пра дачку і заўсёды насіў з сабою яе картку.
Мэгрэ згадаў: у кішэні ў Турэ ніякіх іншых фатаграфій Монікі, апроч здымка зусім маленькай дзяўчынкі, не знайшлі.
— Што вы яшчэ можаце пра яго сказаць?
— А я і не ведаю. Я ж тут з ранку да вечара, у гэтых мурах... Як Капланы закрыліся ды яшчэ цырульнік з другога паверха з'ехаў, дык тут зусім ціха стала. Жыльцы многія з'ехалі, суды гэтыя пачаліся, архітэктары сноўдаюцца з планамі іхняга кінатэатра, а дом патроху развальваецца — вось і ўсё маё тут жыццё...
Але вялікай горычы ў голасе ў кансьержкі не чулася. Мяркуючы па ўсім, яна збіралася з'ехаць з гэтага дома апошняя.
— Як гэта здарылася? — спыталася кансьержка. — Ён мучыўся?
Ні пані Турэ, ні Моніка не спыталіся пра гэта.
— Доктар кажа, што не, памёр імгненна.
— І дзе ж яго забілі, нябогу?
— Ды зусім побач. У тупічку на бульвары Сэн-Мартэн.
— Каля ювелірнага?
— Так. Нехта падлавіў яго там і ўсадзіў нож у спіну.
Наконт нажа Мэгрэ тэлефанаваў у экспертызу, і яму сказалі, што нож сама звычайны, шырока распаўсюджанай маркі, які можна купіць практычна ў любой краме. Ён быў новы, адбіткаў пальцаў на ім не выявілі.
— Бедны пан Луі! Ён так любіў жыццё!
— Ён быў вясёлы чалавек?
— Ва ўсякім разе, сумным яго назваць было нельга. Не ведаю, як вам растлумачыць. Ён з усімі быў ветлівы і ўважлівы, кожнаму стараўся сказаць што-небудзь прыемнае. І ніколі не імкнуўся набіць сабе цану.
— А жанчынамі ён цікавіўся?
— О не, што вы! Хоць мог іх мець колькі хацеў бы. За вылікам пана Макса і старога бухгалтара ён быў адзіны мужчына ў краме, а нашыя ўпакоўшчыцы дужа цнатлівымі не выдавалі.
— Ён піў?
— Шклянку віна ў дзень, як і ўсе мы. Зрэдку кілішак лікёру.
— А дзе ён абедаў у час перапынку?
— Ён заўсёды палуднаваў на працы. Пакладзе на край стала свой «тармазок», — ён яго ў кавалачак цыраты загортваў, я гэтую цырату як цяпер памятаю, — і есць стоячы. А потым ішоў на двор выпаліць люльку. І зноў за працу. Праўда, іншы раз некуды выходзіў, казаў тады, што ў яго спатканне з дачкою. Але гэта было вельмі рэдка, у самым канцы, калі дачка стала ўжо паненкаю і працавала ў Парыжы. Я пыталася ў яго: «Чаму вы яе ніколі нам не пакажаце? Я б так хацела зірнуць на яе!» Ён усё абяцаў, што неяк на днях пакажа. Але так і не паказаў. Не ведаю чаму.