Выбрать главу

Жарыс таксама разглядваў Мэгрэ — спадылба.

— Алё! Аддзел вышуку?.. Аддайце загад не шукаць болей Альбэра Жарыса.

Мэгрэ моўчкі пачаў перакладваць свае люлькі на стале. Пастукалі ў дзверы.

— Уваходзьце!

Вярнуўся Нэвэ.

— Выбачайце, я хацеў бы даведацца...

— Можаш ісці. Дзякую.

Мэгрэ пачаў хадзіць па пакоі. Ён чакаў афіцыянта. Каб прабавіць неяк час, патэлефанаваў яшчэ раз, гэтым разам жонцы:

— Я палуднаваць не прыйду.

— Я так і думала. Ты ведаеш, які ўжо час?

— Не.

Жонка адно засмяялася: абед даўно мінуў.

— Я прыйшоў да вас, каб сказаць... — пачаў быў Жарыс, але Мэгрэ адразу ж перапыніў яго:

— Чакай.

Сёння гэта быў ужо трэці допыт. Трэба было сабрацца з думкамі.

Страшэнна хацелася піць.

Камісар міжволі паглядзеў туды ж, куды глядзеў цяпер Жарыс, і пачырванеў, як школьнік: позірк ягоны спыніўся на пляшцы з каньяком, якім ён, так бы мовіць, частаваў Шрамэка. Ва ўсёй гэтай мітусні ён забыўся прыбраць каньяк са стала. Маўклівы папрок хлопца непрыемна закрануў Мэгрэ: гэта ж трэба было такой недарэчнай прамашкаю пагоршыць у вачах затрыманага ўяўленне аб камісары паліцыі!.. Ён хацеў быў усё растлумачыць, але змаўчаў — проста ўстаў і паставіў каньяк назад у шафу.

Зноў пастукалі ў дзверы. Гэта быў афіцыянт.

— Заходзь, Жазэф. Пастаў паднос сюды.

Калі афіцыянт выйшаў, Мэгрэ прапанаваў Жарысу:

— Перакусім.

Жарыс еў з вялікім апетытам, хоць і казаў зусім нядаўна, што зусім не галодны. Але па-ранейшаму паглядваў спадылба на камісара. Праўда, пасля другой шклянкі піва ён трохі пацяплеў.

— Ну як, лепей?

— Дзякую. Але чаму вы назвалі мяне прахіндзеем?

— Да гэтага мы яшчэ вернемся.

— Гэта праўда, што я сюды сам ішоў.

— А чаму ты вырашыў гэта зрабіць?

— Мне абрыдла хавацца.

— А чаму ты хаваўся?

— Каб не арыштавалі.

— А за што цябе арыштоўваць?

— Самі ведаеце.

— Я не ведаю.

— Таму, што я сябра Монікі.

— Ты быў упэўнены, што мы гэта ведаем?

— Пра гэта вельмі проста даведацца.

— І мы б цябе арыштавалі толькі за тое, што ты яе сябар?

— Вы хочаце як мага болей выцягнуць з мяне. Думаеце, што я пачну маніць, блытацца і вы мяне на чым-небудзь зловіце.

— Ты, я гляджу, дэтэктываў начытаўся...

— Я праглядаю газеты. І ведаю, як вы дамагаецеся прызнання.

Мэгрэ сам сабе вылаяўся: далося ім усім гэтае непаразуменне з поўхаю, якую ён заляпіў Рэне Лекэру!.. Між тым сёння ўранку ён атрымаў ад асуджанага на смерць Лекэра ліст з турмы. Прыгнечаны, забойца прасіў камісара наведаць яго. Можна было б паказаць Жарысу гэты ліст і ўсё расказаць, аднак Мэгрэ зноў не стаў нічога тлумачыць затрыманаму і прадоўжыў допыт. Калі ўжо гэты маладзён дапячэ яго з той поўхаю, то ён яму Лекэраў ліст пакажа.

— Дык чаму ж прыйшоў сюды?

— Каб заявіць, што я не забойца.

Мэгрэ распаліў люльку, дапіў паціху піва. З-за дажджу на вуліцы пацямнела. Ён запаліў лямпу.

— Ты разумееш, што значыць твой уласны прыход да нас?

— Што вы хочаце сказаць?

— Ты вырашыў, што мы збіраемся цябе арыштаваць. Значыцца, у нас ёсць на тое падставы. Якія?

— Вы ж былі на вуліцы Ангулем?

— Адкуль ты ведаеш?

— Гаспадыня ж, напэўна, сказала, што я прыходзіў да яго.

— І што, за гэта цябе трэба арыштоўваць?

— Вы дапытвалі Моніку.

— І ты баішся, што яна прагаварылася?

— Я б здзівіўся, калі б яна ў вас не загаварыла.

— А чаму ты пачаў з таго, што схаваўся ў сябра пад ложкам?

— Вы і гэта ведаеце.

— Адказвай.

— Я не падумаў. Я баяўся. Баяўся, што мяне будуць біць і я прызнаюся ў тым, чаго не рабіў.

— Меней бы ты, хлопча, баяўся... Чаму ж ты тады ўсё-ткі, раз баяўся, вылез з-пад ложка?

— Там нельга было болей заставацца. Сябрава цётка ўвесь час па кватэры хадзіла. Дзверы адчыненыя, у хаце скразняк. Я прастыў, а тут нават чыхнуць страшна. Ні ўстаць, ні паварушыцца...

— І ўсё?

— Есці хацелася.

— І што ж ты стаў рабіць, як выбраўся з кватэры?

— Бадзяўся па вуліцах. Уначы спаў на рынку на мяшках з гароднінай гадзіну-другую. Двойчы падыходзіў да моста Сэн-Мішэль і глядзеў на ваш будынак. Убачыў, як Моніка выходзіла ад вас. Я пайшоў на вуліцу Ангулем, там стаяў чалавек, па ўсім было відаць, назіраў за домам. Ваш, напэўна.

— А чаму мы маглі меркаваць, што ты мог забіць Турэ?

— А вы што, не ведаеце, што я ў яго пазычыў грошы?

— Пазычыў?

— Ну, папрасіў, калі вам так болей падабаецца.

— Папрасіў?

— Што вы хочаце сказаць?

— Ёсць розныя спосабы прасіць. Між іншым, ёсць і такі, калі чалавек, якога просяць, пастаўлены ў такія ўмовы, што не можа адмовіць. А называецца гэта — шантаж.