Сілан. Другіх буду…
Бусько. Без цього нэ можэ!
Сілан. А цябе… Язык адкушу і выплюну.
Бусько. I не пікнем! Ты знаеш, якога прынцыпу мы зараз трымацца будзем? Па дарозе сюды інтэлігент падказаў. Галава! Акулярчыкі проста на носе прыляпіў. Кажа: «Цяпер, кажа, не думай. Падумаў? Маўчы, не гавары. Сказаў? То не пішы. А калі напісаў, то хоць не падпісвай. А падпісаў? То тут жа бяжы і сам кайся, прызнавай памылкі». Так што, калі што якое — прыбяжым. Калі выпадак які,
Ухватаў. Ніякіх выпадкаў не прызнаю.
Бусько. Ясна?
Сілан. Строга!
Ухватаў. Курыш?
Сілан. Куру.
Ухватаў. Кінеш?
Сілан. А навошта?
Бусько. Кіне!
Сілан. Кіну!
Ухватаў. П’еш?
Сілан. П-п-п'ю… Неахвотна!
Ухватаў. Кінеш?
Сілан. Калі будзе такое ўказанне…
Ухватаў. Баб чужых любіш? Толькі не хлусі.
Сілан. Пархвенаўна не дазваляе…
Бусько. Маральна ўстойлівы элемент.
Ухватаў. У гурток па вывучэнню…
Сілан (перапыняе). Хадзіў, хадзіў. А як жа. Не толькі сам, нават Пархвенаўна назубок цэлымі лістамі па памяці чытае. Праўда, апошнім часам карасіну не хапала…
Ухватаў. Ну куды ж цябе? (Доўга разглядае Сілана, як бы ацэньваючы яго вартасці.)
Сілан. А ўжо куды хочаш, куды пашлеш. Старшым куды пашлеш. Буду старацца.
А далей адбываецца такая пантаміма. Хведар Паўлавіч ходзіць па пакоі і мысліць. Раіцца з самім сабой. Зробіць некалькі крокаў і спыняецца. За ім следуюць Бусько і Сілан.
Нарэшце Хведар Паўлавіч спыніўся, азірнуўся на іх, суровы, сярдзіты. Бусько і Сілан жэстамі супакойваюць яго. Хведар Паўлавіч махнуў рукой — загадаў — сядзьце! Яны паслухмяна селі. Як школьнікі.
Ухватаў (ацаніўшы паслухмянасць). Выканаўцы! Глядзіце ў мяне!!!
Бусько. Хведар Паўлавіч! Будзьце ўпэўнены!
Сілан. Не сумнявайся!
Вярнулася Рая. Радасная, узрушаная.
Рая. Федзя! Ты не знаеш, які фурор! Паглядзеў бы ты на Фаню! Якія ў яе былі вочы! Во! Такія вочы! Там на нашым двары быў цэлы мітынг. Яны ўсе хацелі сюды прыехаць. Толькі мама… Ты не знаеш нашу маму? Яна сказала: «I чаго вы паднялі такі вэрхал? Я так і знала: мая Рая радзілася пад зоркай. Ну і што?»
Ухватаў. Пад якой зоркай?
Рая. Адкуль я ведаю. Яна так сказала. Што ты хочаш? Гэта ж мая мама. Відаць, пад чырвонай. Яны так рады. Усе.
Ухватаў. А дачка дзе?
Рая. Яны не аддалі мне Свету. Яны чуць не падзялілі яе на шматкі. Яны ўсе яе так палюбілі!
Ухватаў. Цяпер нас будуць любіць!.. (Бярэ схаваную паўлітэрку, налівае ў шклянку. Звяртаецца да Бусько і Сілана.) Будзеце?
Сілан. Як загадаеце.
Бусько. Да гроба.
Ухватаў. Што? Любіць ці піць?
Бусько. I піць, і любіць! Да гроба.
Ухватаў. Да гроба дык да гроба! А там — напляваць!
Бусько. Малавата…
Ухватаў. Сваю трэба насіць.
Бусько. Ёсць! Носім! (Падміргнуў Сілану, і той дастае з шабеты бутэльку.)
Сілан. Учора самагоншчыка застукалі. Рэквізавалі. Акт саставілі і… (Усміхаецца.) Разбілі… вось.
Бусько. Хай не спекулююць, гады!
Наліваюць, п'юць. Рая прыносіць капчонае на закусь.
Рая. Федзя, а шафёр чакае твайго загаду на вуліцы.
Ухватаў. Кліч яго!
Бусько (выглянуў праз акно). Ну і машына! Аж блішчыць! А шафёр — грамацей. Сядзіць і кніжку чытае. (Крычыць.) Эй! Прафесар кіслых шчэй! Завуць!
Ухватаў. Ну, яшчэ па адной і… (Жэстам як бы змёў са стала і прысвіснуў.)
Сілан (заспяваў). «По рюмочке, по маленькой, чем поят лошадей…»
Рая. Ой, што вы, што вы!!!
Ухватаў. Без мастацкага свісту і танцаў! Пахаваем паціху. (Выпівае.)
Бусько (ціхенька). Вечна-а-я-я памяць. (Таксама перакуліў чарку.)
Сілан (уздыхнуў). Амін. (Выліў чарку, як у халяву.)
Уваходзіць шафёр.
Алёша. Я вас слухаю, Хведар Паўлавіч.
Ухватаў. Значыць, чытаеш? Вучышся?