Nad hebanowym stolikiem, przy którym usiadły, dominowało wielkie płótno batalistyczne przedstawiające, jak się zdawało, bitwę pod Brenną, jakiś moment kluczowy batalii, czyli czyjąś kiczowato bohaterską śmierć. Płótno było ponad wszelką wątpliwość dziełem Mikołaja Certosy, można było poznać po ekspresji, perfekcyjnej dbałości o detal i typowych dla artysty efektach luministycznych.
— Owszem, znam legendę o wiedźminie i wiedźmince — odrzekła Condwiramurs. - Znam ją nie zawaham się powiedzieć, na wyrywki. Podlotkiem będąc kochałam tę historię, zaczytywałam się nią. I marzyłam, by być Yennefer. Będę jednak szczera: jeśli nawet i była to miłość od pierwszego wejrzenia, jeśli nawet była wybuchowo namiętna… To nie była wieczna.
Nimue uniosła brwi.
— Poznawałam historię — podjęła Condwiramurs — w popularnych skrótach i wersjach dla młodzieży, brykach okrojonych i uprzyzwoiconych ad usum delphini. Potem naturalnie wzięłam się za tak zwane wersje poważne i pełne. Obszerne do granic redundacji, a niekiedy i poza te granice. Wówczas to pasja ustąpiła chłodnej refleksji, a dzika namiętność czemuś w rodzaju obowiązku małżeńskiego. Jeśli wiesz, co mam na myśli.
Nimue ledwie dostrzegalnym skinieniem głowy potwierdziła, że wie.
— Podsumowując, wolę te legendy, które mocniej trzymają się legendarnej konwencji, nie mieszają klechdy z rzeczywistością, nie próbują integrować prostego o prostolinijnego moralietu bajki z głęboko niemoralną prawdą historyczną. Wolę legendy, do których nie dopisują posłowi encyklopedyści, archeolodzy i historycy. Wolę, jeśli książę wspina się na szczyt Szklanej Góry, całuje śpiącą królewnę, ta budzi się i obydwoje żyją potem długo i szczęśliwie. Tak, a nie inaczej, powinna się kończyć legenda… Czyjego pędzla jest ten portret Ciri? Ten en pied?
— Nie ma ani jednego portretu Ciri — głos małej czarodziejki był rzeczowy do oschłości. - Ani tu, ani nigdzie na świecie. Nie zachował się ani jeden portret, ani jedna miniatura namalowana przez kogoś, kto mógłby Ciri widzieć, znać lub chociażby pamiętać. Portret en pied przedstawia Pavettę, matkę Ciri, a namalował go krasnolud Ruiz Dorrit, nadworny malarz władców Cintry. Wiadomo, że Dorrit sportretował Ciri w wieku lat dziewięciu, również en pied, ale płótno nazywane Infantką z chartem, zaginęło, niestety. Wróćmy jednak do legendy i twojego do niej stosunku. I tego, czym w twej opinii legenda winna się kończyć.
— Winna się kończyć dobrze — powiedziała z czupurnym przekonaniem Condwiramurs. - Dobro i prawość mają zatriumfować, zło ma zostać przykładnie ukarane, miłość ma złączyć kochanków po kres życia. I nikt z bohaterów pozytywnych nie może, cholera zginąć! A legenda o Ciri? Jak się kończy?
— Właśnie. Jak?
Condwiramurs zaniemówiła na moment. Nie spodziewała się takiego pytania, wietrzyła test, egzamin, pułapkę. Milczała, nie chcąc dać się złapać.
Jak kończy się legenda o Ciri? Przecież każdy to wie.
Patrzyła w ciemną w tonacji akwarelę przedstawiający niekształtną barkę sunącą po powierzchni zasnutego oparami jeziora, barkę popędzaną długą tyką przez kobietę widoczną tylko jako czarna sylwetka.
Właśnie tak kończy się ta legenda. Właśnie tak.
Nimue czytała w jej myślach.
— To nie jest takie pewne, Condwiramurs. To wcale nie jest takie pewne.
— Legendę — zaczęła Nimue — poznałam z ust wędrownego bajarza. Jestem dzieckiem wiejskim, czwartą córką wsiowego stelmacha. Chwile, gdy gościł w naszej wsi bajarz Pogwizd, dziad wagabunda, były najpiękniejszymi chwilami mojego dzieciństwa. Można było odetchnąć od harówki, oczyma duszy zobaczyć te bajeczne dziwy, zobaczyć ten świat daleki… Świat piękny i cudowny… Dalszy i cudowniejszy nawet niż jarmark w miasteczku oddalonym o dziewięć mil…
— Miałam wtedy jakieś sześć, siedem lat. Moja najstarsza siostra miała czternaście. I już była krzywa od garbienia się nad robotą. Babska dola! Do tego przygotowywano u nas dziewczynki od małości! Garbić się! Wiecznie się garbić, garbić i giąć nad robotą, nad dzieckiem, pod ciężarem brzucha, który chłop ci przyprawiał, ledwoś zdążyła wydobrzeć po połogu.
— To te dziadowskie opowieści sprawiły, że zaczęłam pragnąć czegoś więcej niż garb i harówka, marzyć o czymś więcej niż urodzaj, mąż, dzieci. Pierwsza książka, którą kupiłam za utarg ze sprzedaży własnoręcznie zebranych w lesie jeżyn, to była legenda o Ciri. Wersja, jak to ładnie nazwałaś, uprzyzwoicona, dla dzieci, bryk ad ursum delphini. Była to wersja w sam raz dla mnie. Czytałam słabo. Ale już wtedy wiedziałam czego chcę. Chciałam być jak Filippa Eilhart, jak Sheala de Tancarville, jak Assire var Anahid…
Obie patrzyły na gwasz przedstawiający pogrążoną w subtelnym chiaroscuro salę zamkową, stół i siedzące za tym stołem kobiety. Legendarne kobiety.
— W akademii — podjęła Nimue — do której dostałam się zresztą dopiero za drugim podejściem, zajmowałam się mitem tylko w aspekcie Wielkiej Loży na zajęciach z historii magii. Na czytanie dla przyjemności początkowo zwyczajnie nie miałam czasu, musiałam wkuwać, by… By dotrzymać kroku córeczkom hrabiów, bankierów, którym wszystko przychodziło łatwo, które naśmiewały się z dziewuszki ze wsi…
Zamilkła, z trzaskiem wyłamała palce.
— Wreszcie — podjęła — czas na czytanie znalazłam, ale wówczas stwierdziłam, że perypetie Geralta i Ciri zajmują mnie znacznie mniej niż w dzieciństwie. Zachodził podobny syndrom, co u ciebie. Jak ty to nazwałaś? Obowiązek małżeński? Tak było do momentu….
Zamilkła, potarła twarz. Condwiramurs z zdumieniem zauważyła, że ręka Pani Jeziora drży.
— Miałam chyba osiemnaście lat, gdy… Gdy coś się wydarzyło. Coś, co sprawiło, że legenda Ciri odżyła we mnie. Że zaczęłam się nią zajmować poważnie i naukowo. Że poświęciłam jej życie.
Adeptka milczała, choć w środku aż wrzała z ciekawości.
— Nie udawaj, że nie wiesz — powiedziała cierpko Nimue. - Wszystkim przecież wiadomo, że Pani Jeziora opanowana jest chorobliwą wręcz obsesją na tle legendy o Ciri. Wszyscy plotkują o tym, jak to niegroźny z początku bzik przerodził się w coś w rodzaju narkotycznego uzależnienia, czy wręcz manii. W tych plotkach jest sporo prawdy, droga moja Condwiramurs, sporo prawdy! A ty, skoro ciebie wybrałam na asystentkę, też w manię i uzależnienie popadniesz. Będę bowiem tego wymagała. Przynajmniej na czas praktyki. Rozumiesz?
Adeptka potwierdziła skinieniem głowy.
— Zda ci się, że rozumiesz. - Nimue opanowała się i ochłodła. - Ale ja ci to wyjaśnię. Stopniowo. A gdy nadejdzie czas, wyjaśnię ci wszystko. Na razie…
Urwała, spojrzała w okno, na jezioro, na czarną kreskę łodzi Króla Rybaka, wyraźnie odcinającą się od złoto rozmigotanej powierzchni wód.
— Na razie odpocznij. Obejrzyj galerię. W szafach i gablotach znajdziesz albumy i kartony grafik, wszystkie tematycznie związane z podaniem. W bibliotece są wszystkie wersje i trawestacje legendy, także większość opracowań naukowych. Poświęć im trochę czasu. Pooglądaj, poczytaj, koncentruj się. Chcę, byś miała materiał do snu. Zahaczkę, jak to nazwałaś.
— Zrobię to. Pani Nimue?
— Słucham.
— Te dwa portrety… Te wiszące obok siebie… To również nie jest Ciri?
— Nie istnieje żaden portret Ciri — powtórzyła cierpliwie Nimue. - Późniejsi artyści przedstawiali ją wyłącznie w scenach, każdy wedle własnej fantazji. Co do tych portretów, to ten z lewej też jest raczej wolną wariacją na temat, przedstawia bowiem elfkę Larę Dorren aep Shiadhal, osobę, której malarka nie mogła znać. Malarką była bowiem znana ci pewnie z legendy Lydia van Bredevoort. Jeden z jej ocalałych olejów wisi jeszcze w akademii.