Так, усе загінулі, а пагоня імчалася i на трэці(!) дзень дасягнула стэпу. I далей, князёўна нявольніцай у хана, сярод агорклых ненавісных юрт:
I «скалою бераг», i ахова, якая не ахоўвае, але ж кідаецца шукаць — яшчэ не самае горшае. Горш, што сам прынцып наіўнай стылізацыі пад народнае паданне ўжываецца ў сваім ненайлепшым варыянце ў сучаснага паэта. Ды нават калі ўжо браць народнае паданне, то чаму б не адметна беларускае, чаму абавязкова звязваць матыў палаца, горада на беразе возера, у ім i знікшага,— з татарамі, набліжаючыся тым самым да зместу славутага «Сказання аб градзе Кіцежы»? Паданне — адна са слабейшых частак паэмы «На кругі свае», напісанай шчыра, эмацыянальна, але на звычайным сярэднепаэтычным узроўні, які ламаецца, прабіваецца да свежасці i чысціні хіба толькі ў асобных невялікіх урыўках:
У заключным раздзеле паэмы («Вяртанне») ёсць такія сімвалічныя радкі пра сімвалічную, святую белую птушку:
Калі дазволіць сабе грэх пераасэнсавання, радкі гэтыя лаканічна i дакладна перадаюць змест паэмы, уражанне ад яе i месца на агульным фоне беларускай паэзіі, вось толькі купальскія агні — знаёмыя, але не загадкавыя ў паэме, якая займае палову кнігі.
Другая палова кнігі — вершы. У першым жа з ix паэт слушна сцвярджае:
Ісціна бясспрэчная, шматзначная i асабліва важная ў наш час — час паслаблення народных, нацыянальных каранёў, жыццёва неабходных i крэўных каранёў Бацькаўшчыны. Так:
Пастаянны матыў вершаў Міколы Пракаповіча — матыў вяртання: вяртання дадому, да вытокаў, да каранёў, i калі ў кнізе часта сустракаецца вобраз дарогі, усе гэтыя дарогі вядуць назад, вяртаюць часам ужо з назвы вершаў: «Радавод», «Вяртанне дадому», «Вяртанне Міхала Агінскага».
I хаця зрэдку сустракаюцца ў паэта спробы пераканаць сябе i чытача ў тым, што
гэтыя няўпэўненыя жаданні i парыванні не пераконваюць (акрамя верша «Гара»), бо куды часцей i выразней гучаць радкі накшталт:
Такая ідэйна-тэматычная накіраванасць характэрна i для папярэдніх зборнікаў М. Пракаповіча. I само па сабе нічога ў гэтым няма благога, каб не тэндэнцыя да статычнасці, нерухомасці гэтай тэмы, а часам, пры адсутнасці сапраўдных, а не графічных пошукаў у галіне формы,— i да несвядомай, ненаўмыснай эксплуатацыі яе паэтам. Замест ісцінага, глыбокага мастацкага пошуку заўважаюцца пэўныя намаганні i поспехі ў «мастацтве» рабіць вершы i нават падрабляць ix, калі пісаць бывае няма пра што, a пісаць i трэба, i хочацца, магчыма, ад чыстага сэрца. I няхай сабе назіраюцца нават толькі рэцэдывы такой з'явы, а не сама з'ява, але яны ўяўляюцца вельмі небяспечнымі для далейшага творчага сталення М. Пракаповіча, улічваючы, што з узростам i павелічэннем колькасці кніг паэты звычайна ўсё больш выходзяць са сферы ўздзеяння крытыкі i самакрытыкі.
Так, крона падымаецца толькі тады, калі беражэш карані. Але, у сваю чаргу, для таго, каб зберагліся, мацнелі карані, трэба, каб падымалася, узрастала крона. Пагляд жа на сучаснасць у аўтара «На кругі свае» даволі невыразны, i не дзіўна таму, што трывалая народная мараль «усё растрэсвае да асноў» у хісткім, неакрэсленым светапоглядзе лірычнага героя-сучасніка. Сувязь сучаснасці з мінулым, як адна з праяў сучаснасці, акрэслена аўтарам даволі выразна, але ўсе астатнія праявы сучаснасці, калі сыходзіць са зместу кнігі М. Пракаповіча, зводзяцца да кахання, сяброўства i зрэдку — да трывожнага стуку галінкі ў акно (вобраз дамесны i яркі ў вершы «Змірыцца з тым, што больш нічога...», i штучны, зроблены ва ўсіх астатніх вершах кнігі).