Надзя не разумела, куды гне Касяк, але душой адчувала, што вяжацца да яе. Калі на працягу двух гадоў яна цікавіла яго, дык зразумела, што ён цікавіўся і яе хлопцам. Яна напіша Раману пісьмо і запытае, ці ведае ён такога Касяка.
- Так, а скажыце, вы адкуль будзеце? - запытала Надзя.
Касяк самазадаволена выпраміўся.
- Мой дом - адсюль рукой падаць, дваццаць кіламетраў ад горада.
- Раман партызаніў за сто кіламетраў ад нас.
- Ну і няхай, - не зразумеў, да чаго сказала Надзя.
- А я думала - вы з ім у партызанах былі?
- Я ў партызанах не быў.
- А дзе, у арміі?
- Нідзе. Я быў дома, маці старэнькую даглядаў. Яна адзіная ў мяне. А лёгкага хлеба не шукаў, як некаторыя, што ішлі ў партызаны, каб за чужы кошт жыць.
- А за чый кошт жыла армія?
Раман на падобныя пытанні - пра абарону радзімы, вайну, жыццё - адказваў зусім не так. І Надзя пачала злавацца за такія разважанні Касяка, які гэтым самым зневажаў яе каханага.
- Скажыце, адкуль вы ведаеце Рамана і як вы можаце гаварыць, што ён пайшоў у партызаны дзеля таго, каб жыць за чужы кошт?
- Я не гавару пра Рамана, а пра іншых партызан.
- Дык вы ведаеце яго?
- Столькі, колькі і вас, паважаная Надзя.
Надзя ўшчыпнула сяброўку і зморшчылася, паказваючы, што ёй вельмі непрыемна.
- Пойдзем дадому, - сказала ўголас Надзя сяброўцы, - бо ўжо цямнее.
- І мне трэба ісці. Нам жа па дарозе.
- Ідзіце.
- Дык дазвольце, я вас абедзвюх вазьму пад рукі.
- Дзякуем. Абыдземся і без вашай дапамогі.
Касяк усё ж паспрабаваў узяць іх пад рукі, але дзяўчаты звонка засмяяліся і пабеглі ўперад.
«Нічога, нічога, пачакаю яшчэ два гады, але ж свайго дасягну», - думаў Касяк, ідучы следам за дзяўчатамі. Ён ведаў, што Надзя жыве ў школе. А вось у якім пакоі, невядома. Ён спыніўся ля школы і заўважыў, што дзяўчаты пайшлі ў пад'езд, а неўзабаве ўспыхнула святло ў крайнім акне на другім паверсе.
Назаўтра Надзя атрымала яшчэ адно пісьмо ад Рамана. Ён пісаў, што яго назначылі камандзірам роты, і што іх інтэрнат абнесены цаглянай высокай сцяной, і што курсантаў адпускаюць у горад толькі па спецыяльных білетах, а ён ходзіць вольна, колькі захоча. Але гэтым ён карыстаецца мала, бо трэба многа вучыць. Вось ён прыводзіць раніцай роту да вучылішча, і адтуль яны ўжо не выходзяць да вечара. Толькі семсот гадзін у год адной ангельскай мовы, працы шмат.
«А я яшчэ ўхітраюся і вершы пісаць, адзін з іх дасылаю на твой суд, мая дарагая Надзенька.
Так здаецца, быццам назаўсёды,
Любы край, пакінуў я цябе,
Дзе дзяліў з дзяцінства ўсе прыгоды,
А цяпер адзін тут у жальбе.
Ты мне маці, ты мне і дзяўчына,
Я цябе не кіну у бядзе,
І прызнацца, што такога гімна,
Як тваіх лясоў, не чуў нідзе...
Пішы мне пра ўсё-ўсё, бо іншы раз так сумна, што я гадзінамі думаю пра цябе ў надзеі, што мае думкі даляцяць да цябе і ты адклікнешся на іх. Толькі так, мая міленькая, мы можам быць разам. У нас недзе летам канікулы, і я прылячу да цябе, я прыеду, я прыйду.
Твой Рамэо».
Сёння на лекцыі Надзя рашыла напісаць адказ. Яна раскажа пра незвычайную сустрэчу з Раманавым ілжэзнаёмым. Але Раман пытаецца пра Веру, як у яе справы, ці атрымлівае яна пісьмы ад Мішы, няхай перадае яму прывітанне. Але зноў не напісала. Спрабавала і нават ужо некалькі першых радкоў вывела на лісце, але ўсе яны нейкія халодныя, не такія, як піша ёй Раман. Не, на лекцыі яна не будзе пісаць, дзе побач сядзяць сяброўкі і кідаюць позіркі на лісток паперы, што ляжыць перад ёю. Яна прыйдзе дамоў і тады напіша.
З інстытута Надзя ішла не звычайнай дарогай. Яна вырашыла пайсці па тых ціхіх вуліцах, дзе яны некалі часта гулялі з Раманам.
«Аднекуль жа Касяк назіраў за намі, - падумала Надзя. - І якая я нездагадлівая? Каб ён сапраўды быў Раманаў знаёмы, дык навошта было назіраць збоку, узяў ды і падышоў. Раман заўсёды мяне знаёміў не толькі са сваімі сябрамі, але і з таварышамі па вучобе. Але ж дзе тая лаўка, што Касяк заўсёды сядзеў на ёй? Ніякіх лавак няма на тых вуліцах, па якіх мы хадзілі. Ён, відаць, аднекуль з агародаў за намі сачыў. Інжынер, сталы чалавек, а займаецца абы-чым. Мы тут з Раманам амаль на кожным кроку цалаваліся, смешна, а Касяк наглядаў».
Яна ўсміхнулася сама сабе і прыбавіла крок. Зараз жа яна прыйдзе дамоў, павячэрае і напіша пісьмо.
Дарэмна Надзя пакутавала і не магла напісаць Раману пісьмо з той прычыны, што не магла прызнацца, у якое становішча трапіла яе сястра. Цяжкае становішча іншых выкарыстоўваюць толькі несумленныя, з дробязнымі душамі людзі.
Надзя толькі пераступіла парог сваёй кватэры, як у яе з-пад пахі выкаўзнуліся ўсе кніжкі. «О Божа мой, што гэта такое?» - глянула яна на Касяка, які сядзеў каля бацькі. Ніжні канец шырмы быў закінуты пад столь на вяроўчыну, каб уваход да бацькі быў адкрыты. Задуменная маці сядзела каля стала.