Не марнуючы часу, Леві паехаў у бліжэйшае мястэчка, знайшоў краўца і азнаёміў таго са сваёй ідэяй. “Ты што, хлопец, звар’яцеў? Хто гэта шые штаны з такой тканіны?”— рагатнуў кравец, але, калі Леві выклаў на стол усе тыя даляры, што меў у кішэнях, закапыліў вусну і паабяцаў сшыць, дзеля смеху, колькі штаноў з калянай палатніны.
І вось нагавіцы былі сшытыя і вынесеныя на продаж. Мясцовы люд з такога тавару шчыра пасьмяяўся, але адзін золатаздабывальнік набыў сабе “ветразёўцы” і зазнаў процьму кпінаў: “Гэй, Джоні, пастаў свае штаны да сьцяны і заходзь у салун!”. Праз колькі дзён Джоніны сябрукі ўбачылі, што “ветразёўцам” няма зносу і пачалі пытацца адно другога: дзе той хлопец, што гандлюе “жалезнымі” штанамі?
Неўзабаве Леві Штраўс адчыніў у Сан-Францыска кравецкую майстэрню, а сабраўшы ладна грошай, выправіўся ў Немеччыну, каб пабрацца шлюбам з каханай дзяўчынай. Аднак на радзіме яго чакала неспадзеўка: Генрыета паўстала перад Леві замужняй жанчынай, зь дзіцёнкам на руках. Як высьветлілася, маці Генрыеты перахоплівала ўсе лісты, якія юнак дасылаў сваёй каханай, і дзяўчына падумала, што хлопец на яе забыўся.
Леві Штраўс вярнуўся ў Штаты і кінуўся ў вір працы. Ад той пары ягоная фірма Levi Strauss & Company стала выпускаць нагавіцы блакітнага колеру. Ветразёвае палатно ішло з італьянскага порту Генуя, гэты порт і даў назву славутым джынсам — “Genes” у амерыканцаў загучала як “jeans”. У ХХ стагодзьдзі з-за дэмакратызацыі моды з адзеньня золаташукальнікаў і каўбоеў джынсы ператварыліся ў апратку мільёнаў і “захапілі” спачатку амэрыканскі кантынэнт, а потым і матухну-Эўропу.
Ну, а вынаходнік джынсаў так і застаўся кавалерам, і памёр на самым пачатку мінулага стагодзьдзя, у 73 гады. Спадкаемцы знайшлі ў ягоным стале пажоўклыя лісты, якія пісала яму Генрыета, ды ссохлую ружу, якую дзяўчына падаравала маладому Леві, калі той выпраўляўся ў Амэрыку.
Аповед стаўся б няпоўным, калі б мы не згадалі пра лёс джынсаў у “краіне разьвітога сацыялізму”. А лёс той быў незайздросны, бо камуністычныя ідэолягі бачылі ў іх праяву апалітычнасьці і нізкапаклонства перад Захадам. У тых жа савецкіх фільмах канца 60-х — пачатку 70-х гадоў усе мярзотнікі насілі джынсы; у нашым маладым Наваполацку ў джынсах нельга было хадзіць у школу і нават на скокі: ля ўваходу на танцпляцоўку “джынсавікоў” хапала міліцыя. Сёньня таму цяжка даць веры, але гэта было, і гэтага ня выкінуць з гісторыі.
Джынсы за брэжнеўскім часам былі ня проста моднай апранахай, але пэўным знакам, сьведчаньнем прыналежнасьці іхных “носьбітаў” да адметнай касты. Каштавалі яны вялікіх грошай, ды і набыць іх, нават пры наяўнасьці патрэбнай сумы, было няпроста. Праўда, калі на пачатку сямідзясятых за “Левісамі” езьдзілі ў Вільню (каштавалі яны там 80 — 90 рублёў), дык у сярэдзіне дзесяцігодзьдзя ўжо наш горад стаўся “пастачальнікам” фірмовага тавару. У Наваполацку на той час атабарыліся будаўнікі польскай фірмы “Энэргаполь”: палякі будавалі нафтаправод Полацак — Мажэйкяй і ўадначас рабілі бізнэс на продажы джынсаў, дзеручы з пакупнікоў па 200 — 220 рублёў за штуку.
Ну і, зразумела, ніхто тады не насьмельваўся вывешваць джынсы на прасушку ў двары ці ў якім іншым людным месцы. Калі б такое надарылася, іх бы абавязкова скралі. І тут самы раз згадаць выпадак, пра які мне распавёў кіраўнік наваполацкай адраджэнскай суполкі “Ўсяслаў Чарадзей” Васіль Храмцоў і які ўяўляецца яскравым фрагмэнтам “джынсавай эпапэі”.
Аднойчы, за часоў бурнай маладосьці, Васіль вяртаўся дахаты а пятай гадзіне раніцы і нечакана ўгледзеў на даху аднаго з дамоў свайго сябра, які трымаў у руцэ сьпінінг. Рыбалка на даху — гэта ўражвала. Васіль, схаваўшыся за дрэвам, стаў цікаваць — якую рыбу будзе лавіць сябрук. “Рыбак” між тым зірнуў долу, стаў накручваць сьпінінг і неўзабаве падчапіў на гачак джынсы, што сохлі на гаўбцы верхняга паверха.
“Рыбалка” такая падпадала пад артыкул Крымінальнага Кодэксу, і ўсё ж такі гэта быў не банальны крадзеж, а нешта іншае. Бо калі б на гаўбцы вісела норкавае футра, ці нават царскія шаты, сябрук на іх наўрад ці паквапіўся б. “Рыбацкае шчасьце” ён зьведваў толькі тады, калі на гачак патраплялі зацяганыя і падзертыя джынсы — сымбаль далёкіх і незабыўных сямідзясятых.