А на горах у Кіеве гэтае ночы
Святаславу прысніўся сон смутны, прарочы:
"Адзявалі мяне,— кажа,— звечара зморна
На цясовай краваці пасцілкаю чорнай;
Віно сіняе чэрпалі мне, бы ў вяселлі,
A ў віне тым благое намешана зелле.
А з пустых палавецкіх каўчанавых жэрлаў
Мне на грудзі там сыпалі буйныя пэрлы,
Ды так песцяць мяне. A ўжо дошкі ў праломах
I без скрэп на маіх златаверхіх харомах.
Усю звечара ноч груганнё грумкацела,
На балонь каля Плеснеска ўжо даляцела,
Пабыло на балоцістых нетрах Кісані
I да сіняга мора няслося на ранні!"
I казалі на гэты сон князю баяры:
"Ўжо туга, княжа, розум адзела твой хмарай!
Гэта з бацькава там залатога пасаду
Сакалы два зляцелі сачыці прынаду —
Горад Тмутаракань пашукаці з разгону
Або ўдоваль напіціся шоламам Дону.
I ўжо сокалам гэным шаблямі паганых
Пападсечана крылле на дзікіх палянах,
A саміх у жалезныя спуталі путы.
Ў трэці дзень патануў свет у цемрадзі лютай:
Сонцы два пацямнелі, слугты агнявыя
Згаслі два, з імі месяцы два маладыя —
Святаслаў i Алег апрануліся цьмою,
I на моры яны патанулі абое,
I вялікай буянасці хану дадалі.
Цьма пакрыла святло на рацэ на Каяле,
А па Рускай зямлі, як гняздо тое рысяў,
Чарадою скрозь полаўцы параспаўзліся.
Ўжо ўзнялася над хвалай благая пахула,
Ўжо насілле над воляй уссела-сагнула,
I ўжо рынуўся Дзіў на зямлю на прыселлі.
Вось бо гоцкія красныя дзевы запелі
На пахілістым беразе сіняга мора,
Рускім звонячы золатам, сочачы зоры.
Ўсё пяюць яны Бусавы часы i справы
Й Шараканавай помсты лялеюць праявы.
A ўжо мы во, твая маладая дружына,
Больш не знаем з табою вясёлых часінаў".
Тады вялікі Святаслаў
Азваўся словам залатым,
Змяшаным з горкімі слязьмі,
I так сказаў баярам тым:
"О сыны мае, Ігар i Ўсевалад!
Рана пачалі крышыці
Мячамі зямлю Палавецкую,
А сабе славу сачыці.
Але толькі не з чэсцяй уходалі,
Бо вы не ў чэсці i хвале
На тым полі далёкім паганскую
Кроў на зямлю вылівалі.
Вашы сэрцы ў сталь крэпка закованы —
Ўзброены гартам адвагі,
Але што ж натварылі сівізне вы
Тамка маёй без развагі?
Не даждалі багатага й сільнага
Брата майго Яраслава
На падмогу з яго мнагавоямі,
3 войскам чарнігаўскім бравым.
A ваякі яны ўсе сусветныя:
Там i магуты, й шальберы,
I татраны упобач з равугамі;
Там тапчакі і альберы.
А яны бо з нажмі захаляўнымі
I без шчытоў б'юцца жвава —
Пабяджаюць палкі толькі клікамі,
Звонячы прадзеднай славай.
Але вы там сказалі: мужаймася
Самі з сваімі мячамі!
Славу самі захопім пярэднюю
Й з задняй падзелімся самі.
A ці ж дзіва тут, брацці, вялікае
Памаладзеці й старому!
Калі сокал у годах — ён высака
Птушку ўзбівае ад дому;
Не папусце гнязда свайго роднага
Ў крыўду, як бача трывогу.
Але гора ўсё ў тым, што во буйныя
Князі ўжо мне ў непадмогу:
Тыя часы ў нішто абярнуліся.
Вось бо ля Рымава зрана
Пад шаблямі крычаць палавецкімі,
A Уладзімер — у ранах!
I туга i нуда сыну Глебаву,
A ўсё з таго, што крышыці
Не у час шлі зямлю Палавецкую,
А сабе славу сачыці!.."