— Вы мне загадалі...
— Я — загадаў? М-да... Вы маеце рацыю. Спаць-такі трэба.
— Палова шостай, Уладзімір Ільіч,— нагадаў Бонч-Бруевіч.
— Што вы кажаце? — здавалася, здзівіўся Ленін, дастаў з кішэні камізэлькі гадзіннік, глянуў, пасміхваўся: — Э-э, баценька, кіраўніку спраў нельга быць такім недакладным. Усяго дваццаць тры мінуты,— і пахваліў гадзіннік швейцарскай вытворчасці: — Выдатная работа! Наша мэта — навучыцца рабіць такія ж дасканалыя машыны. Для гэтага савецкі апарат павінен працаваць з дакладнасцю майго гадзінніка,— і раптам, ступіўшы яшчэ бліжэй, спытаў вельмі сур'ёзна: — Што з ваеннапалоннымі?
— Маем паказанні, што, нягледзячы на нашу чыстку і эвакуацыю многіх тысяч палонных, выступленне ўсё ж рыхтуецца. Тыя, хто арганізаваны і ўзброены, схаваліся ў падполлі.
— У рускай буржуазіі? У былых ура-патрыётаў, якія ненавідзелі кожнага немца? Вось вам логіка класавай барацьбы! Сядайце і раскажыце падрабязна.
Бонч-Бруевіч сеў збоку стала.
Ленін вярнуўся ў рабочае крэсла і вельмі ўважліва выслухаў даклад чалавека, які ў той момант узначальваў, па сутнасці, усю барацьбу з контррэвалюцыяй у сталіцы.
Бонч-Бруевіч быў сам выдатным канспіратарам, недарэмна яму партыя даручала ахоўваць Леніна; маючы свой і братаў вопыт, ён умеў разгадаць і раскрыць канспіратыўныя хітрасці ворагаў. Але ў дадатак ён быў яшчэ і добрым прапагандыстам.
Леніну асабліва падабалася, што самыя каштоўныя паказанні далі не арыштаваныя, а нямецкія салдаты, з якімі Бонч-Бруевіч наладзіў шчырыя адносіны, каб з іх дапамогай ачысціць горад.
Афіцэр, былы сацыяліст, сам прыйшоў і паведаміў аб наяўнасці паўстанцкага цэнтра і аб з'яўленні ў Петраградзе нямецкіх тайных эмісараў.
Уладзімір Дзмітрыевіч дакладваў аб'ектыўна, але з залішняй упэўненасцю, што камісары іх Камісіі і Надзвычайнай Камісіі на чале з Феліксам Дзяржынскім абясшкодзяць любых контррэвалюцыянераў.
Леніна ж паведамленне аб з'яўленні ў Петраградзе кайзераўскіх агентаў моцна ўстрывожыла. Пры паспяховым нямецкім наступленні ка фронце — паўстанне ў сталіцы створыць не толькі чыста ваенную складаную сітуацыю, але і палітычную. Такое выступленне натхніць рускую буржуазію, а гэта падштурхне «левых» ка новыя авантуры.
— Трэба падняць рабочых і прачысціць усе буржуазныя кварталы, усе кватэры. Немцаў лёгка выявіць,— Ленін на міг задумаўся.— Заўтра раніцой сабраць экстранную нараду тут... у мяне, у дзесяць, не пазней...
— Не рана, Уладзімір Ільіч?
— Не, не рана. Позна. Вы чаго хочаце? Дачакацца, пакуль Гофман возьме ў палон нас з вамі? Каго запрашаем? — Ленін, не задумваючыся, напісаў прозвішчы людзей, адказных за бяспеку Петраграда. На прозвішчы ў яго была здзіўляючая памяць, здаралася, што сакратарыят калектыўна не мог успомніць прозвішча патрэбнага чалавека, а Уладзімір Ільіч падказваў яго.
Аддаўшы паперку Бонч-Бруевічу, Ленін тут жа, як бы спяшаючыся з-за позняга часу, перайшоў да таго, з-за чаго забыўся ка сон і адпачынак:
— Уладзімір Дзмітрыевіч, мы чакаем адказу нямецкага ўрада на нашу радыёграму. Я даў патрэбныя распараджэнні. Але прасачыце, калі ласка, каб на Царскасельскую радыёстанцыю былі пасланы самыя надзейныя камісары. Ніякія прычыны не могуць апраўдаць непрыём намі нямецкай радыёграмы. Пастаяннае штохвіліннае дзяжурства! І яшчэ адно. Мы не можам разлічваць толькі на адну станцыю, якая да таго ж далёка. Трэба ў самы кароткі тэрмін абсталяваць радыёстанцыю Саўнаркома... тут, у Смольным.
— Нялёгкая задача,— адзначыў Боыч-Еруевіч.
— Якой бы яна ні была цяжкай, рашыць яе трэба з ваеннай аператыўнасцю і дакладнасцю. Даручаю гэта вам!
Бонч-Бруевіч падняўся па-ваеннаму.
— Зробім, Уладзімір Ільіч.
Было шэсць гадзін раніцы. Ленін паглядзеў на гадзіннік і цяжка ўздыхнуў: калі ж напісаць «Аб рэвалюцыйнай фразе» ?
Дзве гадзіны ішла нарада аб становішчы ў Петраградзе ў сувязі с магчымым выступленнем ваеннапалонных і рускай контррэвалюцыі. Ленін выслухаў даклады Дзяржынскага, Урыцкага, Бонч-Бруевіча, Зіноўева. Яны трохі заспакоілі. За мінулую ноч горад грунтоўна пачысцілі. Удалося арыштаваць закінутых з Германіі агентаў. Не вывезеных у свой час, як патрабаваў Ленін, палонных салдат Дзяржынскі прапанаваў адаслаць на заводы, невялікімі групамі, перамяшаўшы састаў груп, каб разарваць змоўніцкія сувязі: там, на заводах, немцы будуць пад пільным вокам рабочых дружын.
Раіліся, рабілі прапановы, удакладнялі, што яшчэ трэба зрабіць, хто чым павінен заняцца.