Rozsiadłem się wygodnie w starym fotelu przed moim małym namiotem, odłożyłem na chwilę ciężkie studia i zagłębiłem się w zabraną z domu księgę, miłą kronikę cudów świętego Kośmy. Z daleka słyszałem odgłosy towarzyszące ćwiczeniom strzeleckim, świst łuków i wesoły stukot szermierki na kije. Prawie już zasypiałem, gdy ktoś zatrzymał się przede mną. Zatrwożony spojrzałem w górę na nie mniej zatrwożoną twarz baronowego giermka.
— Bracie Parvusie! — wysapał. — Chodź natychmiast w imię Boże!
— Co? Jak? — wyjąkałem zaspany.
— Szybko! — wrzasnął.
Podkasałem habit i pośpieszyłem za nim. Blask słońca, obsypane kwiatami łąki i śpiew ptaków nad głową nagle się oddaliły. Czułem tylko bicie serca i myśl o tym, jak nas mało, jak słabi i oddaleni od domu jesteśmy.
— Co się złego wydarzyło?
— Nie wiem — powiedział giermek. — Nadeszła wiadomość, przesłana przekaźnikiem głosu z jednego z naszych statków patrolowych. Sir Owain Montbelle żądał rozmowy z naszym panem na osobności. Nie znam jej treści, widziałem tylko, że sir Roger wypadł z namiotu zataczając się jak ślepiec i wołając ciebie. Och, bracie Parvusie, straszny to był widok!
Pomyślałem, że powinienem pomodlić się za nas wszystkich, gdyż jeśli siła i spryt barona nie będą nas dłużej podtrzymywać, to jesteśmy zgubieni. Przy tym było mi też żal jego samego: dźwigał zbyt dużo, zbyt długo bez jakiejś bratniej duszy, która podzieliłaby t brzemię. Wszyscy mężni święci, pomyślałem, bądźcie z nim teraz.
Czerwony John Hameward trzymał straż przed przenośnym schronem Jarów. Wyczuł załamanie swego pana i przybiegł z naciągniętym łukiem, krzycząc do pomrukującego tłumu:
— Wracajcie! Z powrotem na miejsca! Na rany boskie, przeszyję każdego sukinsyna, który zaszkodzi mojemu panu, i jeszcze dla pewności złamię mu kark! Idźcie, skoro mówię!
Odsunąłem go i wyszedłem. W półprzeźroczystym schronie było gorąco, sączący się przez materię blask słoneczny był jakby zagęszczony. Meblami były tu przeważnie nasze własne rzeczy: skóry, gobeliny, zbroje; tylko na jednej półce były obce przedmioty i na podłodze stał przekaźnik głosu.
Sir Roger siedział przed nim z podbródkiem na piersi i bezwładnie obwisłymi rękami. Stanąłem cicho za nim i położyłem mu dłoń na ramieniu.
— Co się stało, panie? — zapytałem, najdelikatniej jak umiałem. Ledwie się poruszył.
— Wyjdź — powiedział.
— Wzywałeś mnie.
— Nie wiedziałem, co robię. To moja sprawa i… odejdź. — Głos jego był beznamiętny, lecz i tak musiałem zebrać całą odwagę, by obejść go naokoło i rzec:
— Sądzę, że to urządzenie jak zwykle zapisało rozmowę.
— Tak. Niewątpliwie. Lepiej zniszczę ten zapis.
— Nie.
Popatrzył na mnie ponuro. Przypomniałem sobie widziane ongiś ślepia złapanego w pułapkę wilka, gdy podeszli ludzie, by go zabić.
— Nie chcę ci zrobić krzywdy, bracie Parvusie.
— Więc nie rób — odpowiedziałem szorstko i pochyliłem się, by odtworzyć głos.
Zmęczony zebrał siły.
— Jeśli usłyszysz tę wiadomość — ostrzegł — będę musiał cię zabić dla ocalenia honoru.
Znów pomyślałem o swej młodości. Były wówczas w powszechnym użyciu różne krótkie, zjadliwe, czysto angielskie słowa. Wymówiłem teraz jedno z nich i zająłem się regulowaniem aparatu. Kątem oka widziałem jego opadającą szczękę. Siadł na krześle, więc dla wzmocnienia efektu powiedziałem następne angielskie słowo.
— Twój honor spoczywa w dostatku twych ludzi — dodałem. — Nie masz prawa rozsądzać sam niczego, co mogło tak tobą wstrząsnąć. Siedź i pozwól mi to usłyszeć.
Zamknął się w sobie. Włączyłem przycisk. Na ekranie zjawiła się twarz sir Owaina. Ujrzałem, że był wynędzniały, jego uroda przygasła, a oczy były suche i rozpalone. Mówił zwykłym, uprzejmym tonem, ale nie potrafił ukryć swego triumfu.
Jego słów nie pamiętam dokładnie, bo i nie one mają tu znaczenie. Oznajmił mojemu panu, co się wydarzyło: był teraz w Kosmosie na skradzionym statku. Zbliżył się do Nowego Avalonu jedynie po to, by przekazać tę wiadomość, po czym natychmiast uciekł. Nie było nadziei odnalezienia go w tym przestworze. Jeśli się poddamy, oznajmił, zorganizuje przewóz nas wszystkich do domu. Miał też zapewnienie Branithara, że cesarz wersgorski złoży obietnicę pozostawienia Terry w spokoju. Gdybyśmy się wahali lub odmówili, wówczas osobiście uda się na Wersgorixan i wyjawi prawdę o nas, a w takim razie, jeśli okaże się to konieczne, wróg poprowadzi zaciąg francuskich lub saraceńskich najemników. Najpewniej jednak do zniszczenia nas wystarczy demoralizacja naszych sprzymierzeńców, skoro dowiedzą się o naszej słabości. A nadto, w tym drugim wypadku, sir Roger więcej nie ujrzy żony ani dzieci.
Na ekranie pojawiła się lady Katarzyna; jej słowa pamiętam, ale nie zamierzam ich tu spisać. Po skończeniu nagrania wymazałem je osobiście.
Milczeliśmy chwilę.
— Cóż… — sir Roger odezwał się jak stary człowiek. Utkwiłem wzrok w podłodze.
— Montbelle zapowiedział, że ponownie zjawi się jutro o ustalonej godzinie, żeby usłyszeć twoją decyzję — zastanawiałem się głośno. — Można by wysłać dwa lub więcej tych bezzałogowych statków sterowanych automatycznie… Gdyby wypełnić je materiałem wybuchowym i posłać wzdłuż fali radiowej… nie uciekłby.
— Wiele ode mnie już żądałeś, bracie Parvusie — głos barona nadal był jak bez życia. — Nie żądaj wszakże, bym mordował swoją żonę i dzieci… gdy nie mają rozgrzeszenia.
— Tak… gdyby można było pojmać ten statek… Ale tego nie da się zrobić — odpowiedziałem sobie. — Jest to praktycznie niemożliwe. Każdy pocisk wystrzelony z dużej odległości, zamiast zniszczyć tylko silnik, rozniósłby tę małą jednostkę w pył. A gdyby uszkodzenie było nieznaczne, natychmiast uleciałby z prędkością większą od świetlnej.
Baron podniósł skamieniałą twarz.
— Co by się zdarzyło — powiedział — nikt nie może wiedzieć, że moja pani bierze w tym udział. Rozumiesz? Ona postradała zmysły. Jakiś demon ją opętał.
Obserwowałem go z większą niż dotąd litością.
— Jesteś zbyt mężny, żeby się skryć za taką głupotą — powiedziałem.
— Więc co mam robić?
— Możesz walczyć!
— Jeśli Montbelle uda się na Wersgorixan, walka nie ma sensu.
— Możesz jeszcze przyjąć jego warunki.
— Ha! To dobre! Uważasz, że jak długo niebieskoskórzy zostawią Terrę w spokoju?
— Sir Owain musi mieć jakiś powód, aby im wierzyć — powiedziałem ostrożnie.
— Sir Owain jest głupcem. — Sir Roger uderzył pięścią w oparcie krzesła. Wyprostował się, a w szorstkości jego głosu widziałem dla siebie jedyny znak nadziei. — Albo też jest większym Judaszem, niż się przyznał, i ma nadzieje zostać wicekrólem po podboju naszej planety. Czy nie widzisz, że coś więcej niż żądza ziemi zmusza Wersgorów do opanowania naszej planety? Chodzi o to, że nasza rasa jest dla nich śmiertelnym niebezpieczeństwem. Jak dotąd ludzie są bezradni na swoim terenie, ale mając kilka wieków na przygotowania mogą zbudować własne statki i podbić wszechświat.
— Wersgorowie ucierpieli w tej wojnie — argumentowałem bez przekonania. — Trzeba im będzie czasu na wyrównanie strat, nawet gdyby nasi sprzymierzeńcy opuścili wszystkie okupowane światy. I choćby z tej przyczyny mogą zostawić Terrę w spokoju na sto lat i na więcej.