ROBERT JORDAN
BRANDON SANDERSON
POMRUKI BURZY
Dla Marii Simons i Alana Romanczuka,
bez których ta książka by nie powstała.
Kruki i wrony. Szczury. Mgły i chmury. Insekty i zgnilizna. Niesamowite wydarzenia i osobliwe zbiegi okoliczności. Zwykły świat oglądany w krzywym zwierciadle, zupełnie obcy. Cuda!
Umarli przechadzają się po ziemi i są tacy, którzy ich widzą. Inni są ślepi, lecz coraz więcej ludzi zaczyna bać się nocy.
Tak mijają nam dni. Spływają na nas z martwego nieba i miażdżą swoim gniewem, póki jak jeden mąż nie błagamy: „Niech się wreszcie zacznie!”
Słowo wstępne.
W listopadzie 2007 roku otrzymałem telefon, który miał zmienić całe moje życie. Dzwoniła do mnie Harriet McDougal – żona zmarłego Roberta Jordana i redaktor jego książek – żeby zapytać, czy nie ukończyłbym ostatniej księgi cyklu Koło czasu.
Tym, którzy dotąd nie wiedzą, że pan Jordan zmarł, muszę w tym miejscu przekazać tę smutną wiadomość. Doskonale pamiętam, jak się czułem, kiedy – błądząc 16 września 2007 roku po Internecie – natrafiłem na informację o jego śmierci. Byłem wstrząśnięty, ogłuszony, zdruzgotany. Oto odszedł ten wspaniały człowiek – wzór przyświecający mojej pisarskiej karierze. Świat nagle zmienił się w jakieś zupełnie obce miejsce.
Oko świata po raz pierwszy wpadło mi w ręce w 1990 roku, w czasach, gdy jako uzależniony od fantasy nastolatek namiętnie przeglądałem półki pobliskiej księgarni. Natychmiast stałem się zagorzałym wielbicielem pisarza i niecierpliwie wyczekiwałem ukazania się Wielkiego polowania. W kolejnych latach czytałem dalsze tomy, każdy po wiele razy, a nierzadko, gdy zapowiadano nowy tom, cały cykl od początku. Czas mijał, w końcu sam postanowiłem zostać pisarzem fantasy, za co w znacznej mierze zapewne odpowiedzialne są emocje, jakie wzbudzało we mnie Koło czasu. A jednak nic nie przygotowało mnie na ten telefon od Harriet. Spadł na mnie jak grom z jasnego nieba. Nie oczekiwałem takiej szansy, nie starałem się o nią, nawet o niej nie śniłem – choć, kiedy propozycja padła, moja odpowiedź była natychmiastowa. Kochałem ten cykl, jak nie kochałem żadnego innego, a jego bohaterowie wciąż żyli w mej pamięci niczym starzy, dobrzy przyjaciele z dzieciństwa.
Nie zastąpię Roberta Jordana. Nikt nie napisze niniejszej książki, jak on by ją napisał. Taka jest prawda. Na szczęście zostawił po sobie liczne notatki, naszkicowane wątki, całe gotowe sceny oraz liczne nagrania, które sporządził wraz z żoną i przyjaciółmi. Nie chciał zawieść fanów i przed śmiercią prosił Harriet, żeby znalazła kogoś, kto ukończy cykl. Ponieważ swoich czytelników kochał nade wszystko, ostatnie tygodnie życia spędził, planując przygody, o których miała opowiadać ostatnia księga. Tytuł miał brzmieć: Pamięć Światłości.
Minęło osiemnaście miesięcy i oto piszę te słowa. Pan Jordan obiecał, że ostatnia księga cyklu będzie naprawdę okazała. Niemniej rękopis szybko rozrósł się do niemożliwych rozmiarów. Okazało się, że ukończona książka będzie trzykrotnie grubsza niż przeciętna księga Koła czasu, dlatego też Harriet i wydawnictwo Tor podjęli decyzję, aby wydać ją w trzech tomach. Opowieść zawierała kilka doskonałych punktów zwrotnych, które sprawiły, że każda część stanowi kompletną opowieść. Równocześnie Pomruki burzy wraz z dwoma następującymi po nich tomami składają się na spójne trzytomowe dzieło Pamięć Światłości, stanowiące ostatnią księgę Koła czasu. Obie wersje są poprawne.
Pisząc te słowa, mam już za sobą połowę drugiego tomu. Pracujemy na tyle szybko, na ile jest to rozsądne – każde z nas chce, aby czytelnik jak najszybciej mógł zapoznać się z zakończeniem obiecanym prawie dwadzieścia lat temu. (Pan Jordan własną ręką napisał to zakończenie, a ja je czytałem. Jest fantastyczne). Nie próbowałem naśladować stylu Roberta Jordana. Poprzestałem na próbie dostosowania własnego stylu do atmosfery spowijającej Koło czasu. Przede wszystkim zaś chodziło mi o to, aby dochować wierności postaciom. Fabuła jest w zasadniczej części dziełem Roberta Jordana, choć słowa, w jakie została obleczona, są moje. Wyobraźmy sobie, że nowy reżyser kończy właściwie już zrobiony film – pozostało mu nakręcenie kilku scen z tymi samymi aktorami i według pierwotnego scenariusza.
Niemniej projekt jest wielki i jego ukończenie zajmie trochę czasu. Dlatego proszę wszystkich o parę lat cierpliwości, których potrzeba będzie na idealne zwieńczenie całej historii. W naszych rękach jest zakończenie największej epopei fantasy naszych czasów, a ja chcę dobrze się wywiązać z powierzonego mi zadania. W tym celu muszę dochować wierności notatkom i wizjom Roberta Jordana. Z drugiej strony muszę dochować wierności sobie – moja artystyczna integralność i miłość do jego książek nie pozwolą mi na nic mniej. Ostatecznie to słowa będą najlepszym świadectwem naszej pracy.
To nie jest moja książka. To książka Roberta Jordana, a w nieco mniejszym stopniu jest to też wasza książka.
Dziękuję, że po nią sięgnęliście.
Prolog.
Prawda o burzy.
Renald Fanwar siedział na ganku, grzejąc przysadziste krzesło z czarnego dębu – prezent od wnuka, który zbił je własnoręcznie dwa lata temu. Spoglądał w niebo na północy.
Na horyzoncie kłębiły się chmury. Czarne i srebrne.
Nigdy w życiu nie widział niczego podobnego. Chmury zasnuwały cały północny horyzont, sięgając wysoko w niebiosa. Nie były szare. Były jednocześnie czarne i srebrne. Mroczny, skłębiony front burzowy, czarny niczym wnętrze piwnicy o północy. Najeżony srebrnym światłem wyładowań, rozbłyskami dalekich, niesłyszalnych błyskawic.
Powietrze było gęste. Gęste od woni kurzu i pyłu. Suchych liści i deszczu, który nie chciał spaść. Choć była już wiosna, jego uprawy się spóźniały. Nawet najlichsze źdźbło nie wychynęło jeszcze z ziemi.
Powoli podniósł się z krzesła i podszedł na skraj ganku; drewno zaskrzypiało, krzesło jeszcze przez chwilę kołysało się powoli. Przez chwilę stał tam, żując cybuch fajki, choć żar w niej już wygasł. Jakoś nie mógł znaleźć w sobie siły, żeby ją powtórnie rozpalić. Nie potrafił oderwać wzroku od chmur. Czarne. Jak dym z pożaru lasu, tylko że żaden pożar lasu nie zasnuje dymem połowy nieba. A te srebrne? Wypływały spomiędzy czarnych niczym polerowana stal prześwitująca przez warstwę sadzy.
Potarł policzek, objął wzrokiem podwórze. W ogrodzeniu niskiego, pobielałego płotu rósł spłachetek trawy i krzaków. Krzaki były zupełnie pozbawione liści, co do jednego. Nie przetrzymały zimy. Wkrótce trzeba będzie je powyrywać. A trawa… cóż, trawa była po prostu materacem zżółkłego zimowego siana. Ani jedno źdźbło jeszcze się nie zazieleniło.
Łoskot gromu wstrząsnął całym jego ciałem. Brzmiał czysto, ostro niczym odgłos walących w siebie gigantycznych metalowych płacht. Zadźwięczały szyby w oknach, deski podłogi zadrżały na ganku jak uderzone.
Szarpnął się do tyłu. Piorun uderzył blisko – może nawet w jego ziemię. Korciło go, żeby natychmiast pójść i sprawdzić, czy nic złego się nie stało. Żar błyskawicy mógł zabić człowieka, spalić do cna, że nawet ślad po nim nie zostanie. Poza tym na Ziemiach Granicznych tyle rzeczy było mimowolną podpałką – sucha trawa, stare deski, sezonowane ziarno.