Хітрыя, як чарвякі, яны схільныя да выжывання ў самых неспрыяльных умовах. Яны хлуслівыя,
крыклівыя, ненавідзяцьстваральнуюпра цу,
бесцырымонныя, раўнадушныя да рэлігіі і амаль не асімілююцца з аўтахтонамі. Яны прайшлі праз рабства, а значыць, ведалі звычкі, характары, хібы сваіх былых гаспадароў і ўпотайкі ненавідзелі якіх.
Цяпер, з масавым прыходам да ўлады “людзей-
ценяў”, іх нянавісць прыняла легальны статус.
Настаў іх час.
Кожны з вас калі-небудзь пражываў ці наведваў
Мегаполіс. Прайдзі цеся ўважлівапа вуліцах
Нечакана я заўважыў гарбузагаловага. Гэта быў той самы, які адсочваў мяне раней і з якім я тут жа нядаўна гуляў у так званыя “глядзелкі”. Цяпер ён не спрабаваў непрыкметна падкрасціся да мяне, а, наадварот, усім сваім выглядам паказваў, што бачыць мяне, як і я яго, і менавіта ў тым яго інтарэс. Я абмацаў яго вачыма, імкнучыся вызначыць, ці ёсць у яго зброя. Але не заўважыў нічога вартага: хіба, што ён хаваў нож у кішэні. Але без халоднай зброі тут увогуле наўрад ці хто ходзіць — толькі дзеці альбо жанчыны.
Дэфармант, між тым, выцягнуў свой надалоннік і, гледзячы ў мой бок, камусьці патэлефанаваў. Выслухаўшы адказ, ён падышоў бліжэй, так, што я мог добра яго чуць.
“Касіус хоча пагаварыць з табой, — сказаў гарбузагаловы. — Але не па тэлефоне”.
“Чаму ён не прыйшоў сюды сам?” — спытаў я. “Я цябе праводжу. Гэта недалёка”.
Немінуча я ўспомніў пра Барбі і адчуў да яго нянавісць.
“Дык гэта Касіус загадаў забіць майго сабаку?” — спытаў я. “Не. Ён нават не ведае, што мы яго забілі”, “Але навошта?” — спытаў я, стрымліваючыся з апошніх сіл. “Гэта быў наш сабака, наша здабыча. А ты адабраў яго і забіў аднаго з нашых. У Эдэме мы вядзём рэй, і такога табе нельга дараваць. Касіус вырашыць, жыць табе ці не”.
Тонкі звон працяў мне вушы, у вачах паплыў туман. Я імкліва кінуўся да гарбузагаловага, схапіў за каўнер, сціскаючы таму шыю, а сагнутым каленам ударыў яму ў жывот. Не чакаўшы такога, той рохкнуў, выдыхаючы паветра, і сагнуўся напалам. Цяпер я мог нават прыкончыць яго ўдарам у галаву. Але дзесьці ў падсвядомасці разумеў, што гэта будзе памылкай. Пагроза ў бок Мойры ўсплыла ў маёй памяці.
“А гарантыі?”
Я пачакаў, пакуль ён ачуняе, і паўтарыў пытанне. Вакол нас ужо сабраліся разявакі, у большасці жабракі і дэгенератыўнага выгляду апушчэнцы, і з палахлівай цікавасцю сачылі, што будзе далей.
“Слова, — выціснуў ён, урэшце, з сябе. — Касіус дае слова”.
Тут я раптам успомнў забітага мной перадусім разам з Цынкам вадзіцеля-целаахоўніка, пра магчымае сваяцтва якога з Касіусам мастак Гармата казаў мне раней, і ўстрывожыўся. Што, калі гэта наўмыснае запрашэнне, і Касіус ужо даведаўся пра ўсё. Але, адкуль? Мяне даўно бы схапілі і закатавалі як няшчаснага Публія
Роса, калі б нават цень падазронасці ўпаў на маю асобу. І хіба я хацеў уцягвацца ў процістаянне з гарбузагаловымі? Маркус папярэджваў мяне.
Я набраў на сваім надалоіннку Маркуса. Выслухаўшы мяне, той сказаў, што Касіус пакуль заўсёды трымаў слова, і ён, Маркус, зараз звяжацца з ім.
Я паклікаў гарбузагаловага. Ён з падкрэсленай неахвотай пасунуўся на крок.
“Мяне завуць Гвіда”, — са злосна-істэрычным выклікам сказаў ён, утаропіўшыся мне ў твар мёртвым позіркам.
Я хацеў спытаць сапраўднае гэта яго імя, ці “паганяла”, але прамаўчаў — якая ў рэшцерэшт, розніца. Сам я не прадставіўся: з яго боку мне быў не вельмі да спадобы гэты балаган з застрашаннямі. І ўвогуле ў падсвядомасці я адчуў, што варожасць з мясцовым “аўтарытэтам” Гвіда, асабліва пасля забойства майго сабакі, будзе толькі разгарацца, як агонь на тарфяніку, і што нам абодвум, пэўна, тут больш не жыць: нехта павінен будзе сысці, альбо памерці.
“Вядзі, — сказаў я яму, — у мяне няма часу і няма выбару”.
Мы даволі доўгі час моўчкі рухаліся ў паўднёвым напрамку па завулках, пакуль урэшце не апынуліся ля асобнага двухпавярховага будынка, які месціўся на адкрытай прасторы за агарод-жай калючага дроту. Мой праваднік падышоў да брамы і я са здзіўленнем убачыў, як ён пазвягаў кавалкам арматуры, якая там вісела, па бляшанцы, што была прывязаная да слупа.
З дому адразу выйшлі двое гарбузагаловых і, агледзеўшы мяне, патрабавалі аддаць ім зброю. Сціснуўшы зубы, я аддаў ім трохзарадную страляючую трубку, якую раней адабраў у эсбэшніка.
Касіус сустрэў мяне на ўваходзе. Ён быў гадоў сарака пяці, цёмнаскуры, высокага росту, з вы-цягнутым кверху востраканечным цеменем і збягаючым да яго пакатым ілбом.